Mối nguy từ đàn chó nuôi gần 10 triệu con

Phải tiêm vaccine dại ngay sau khi bị động vật nghi dại cắn
Phải tiêm vaccine dại ngay sau khi bị động vật nghi dại cắn
(PLVN) - Tại Hội nghị tăng cường các biện pháp liên ngành phòng chống bệnh dại tại các tỉnh trọng điểm miền Bắc diễn ra mới đây, TS Ngũ Duy Nghĩa, Trưởng khoa kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, cho biết, bệnh dại gây tử vong ở người với tỷ lệ cao nhất trong số bệnh truyền nhiễm ở nước ta hiện nay. 

Trong đó, các tỉnh trọng điểm miền Bắc như Hòa Bình, Lào Cai, Thanh Hóa, Bắc Giang, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Nghệ An, Sơn La, Điện Biên, Tuyên Quang, Yên Bái, Hà Giang, Lai Châu, Lạng Sơn, Hải Phòng, Hải Dương, Hà Nội chiếm tỷ lệ cao số người tử vong do bệnh dại.

Năm 2018, cả nước có 103 ca tử vong do bệnh dại, thì miền Bắc ghi nhận 58 ca, 7 tháng đầu năm 2019 cả nước ghi nhận 46 ca tử vong thì miền Bắc ghi nhận tới 30 ca. Tính từ năm 2013 - 2019, cả nước đã ghi nhận 563 ca tử vong do bệnh dại.

Điều đáng nói là năm 2018, tình hình bệnh dại đột ngột có diễn biến phức tạp với số người tử vong do dại là 103 tăng hơn so với năm 2017 gần 40%. Đặc biệt, dịch bệnh xuất hiện và tăng mạnh ở những tỉnh vốn không phải là khu vực trọng điểm về dại. 

Theo Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tổng đàn chó nuôi trên cả nước ta hiện có khoảng 8-10 triệu con. Năm 2017 số chó được tiêm phòng dại chỉ đạt 3,7 triệu con, chiếm 51% tổng đàn; năm 2018 có 4 triệu con được tiêm phòng, chiếm 55%. Tỷ lệ này còn rất thấp, chưa đạt được độ bao phủ phòng bệnh trên tổng đàn chó. Riêng trong 7 tháng đầu năm 2019, bệnh dại trên đàn chó đã ghi nhận ở 22 tỉnh, thành cả nước.

Nguyên nhân được chỉ ra là do nhận thức của chủ nuôi chó còn hạn chế, không cho chó đi tiêm phòng hoặc điểm tiêm phòng quá xa gây bất tiện cho các hộ gia đình, chó ra đường thả rông, không được rọ mõm…

Điều nguy hiểm nhất là khi bị chó cắn, người dân chủ quan là chó nhà mà không đi tiêm phòng sau khi bị chó cắn hoặc sử dụng các loại thuốc nam để chườm đắp hoặc uống… đến khi lên cơn dại thì không thể cứu chữa. 

Theo một khảo sát tại 13 huyện ở Phú Thọ từ năm 2015-2017 của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, cho thấy, trẻ dưới 15 tuổi bị chó cắn chiếm tới 15%, tức là cứ 2 trẻ thì có 1 trẻ bị chó cắn. Có trẻ bị chó cắn nhưng không dám nói với cha mẹ, đây là nguyên nhân đau lòng dẫn tới bệnh dại ở trẻ.

Các chuyên gia nhận định, nguy cơ gia tăng bệnh dại trong thời gian tới là rất cao do tỷ lệ tiêm phòng dại cho đàn chó đạt thấp, truyền thông về bệnh dại chưa nghiêm túc, công tác quản lý đàn chó tại địa phương chưa thực hiện tốt, ý thức tiêm phòng của người dân chưa cao, chủ quan không tiêm khi bị chó nhà cắn, thậm chí các điểm tiêm vaccine quá xa khu người dân sinh sống hoặc có thời điểm thiếu vaccine...

Hiện vaccine phòng bệnh dại trên người ở nước ta đều là vaccine nhập khẩu và là vaccine dịch vụ. Có hai loại vaccine chính là của Pháp và Ấn Độ. Giá của cả kháng huyết thanh và vaccine khoảng 1,5-2 triệu đồng/liều.

TS Pawin Padungtod, cố vấn kỹ thuật cao cấp, Trung tâm khẩn cấp kiểm soát bệnh động vật lây truyền qua biên giới (tổ chức FAO), cho biết, để phòng bệnh dại lây truyền từ động vật sang người, tỷ lệ tiêm phòng trên tổng đàn chó phải đạt ít nhất 70-80%, tuy nhiên ở Việt Nam hiện nay mới chỉ đạt trên 50% - con số này còn rất thấp, không đạt bao phủ độ miễn dịch cho tổng đàn.

“Việc tiêm phòng dại là trách nhiệm của chủ nuôi chó, còn cơ quan quản lý phải đảm bảo nguồn cung vaccine luôn sẵn có để đảm bảo việc tiếp cận nguồn vaccine của người dân”, TS Pawin Padungtod nhấn mạnh.

Theo TS Pawin Padungtod, việc quan trọng nhất trong phòng bệnh dại là chủ nuôi chó vẫn phải có ý thức và trách nhiệm cho chó đi tiêm phòng và cấp huyện phải luôn đảm bảo có đủ vaccine để tiêm phòng bệnh dại cho đàn chó.

Ở Việt Nam, tổng đàn chó được nuôi nhiều ở vùng nông thôn, đa số vẫn thả rông, không rọ mõm, nên việc đưa chó đến các điểm tiêm gặp rất nhiều khó khăn, bất tiện, nên TS Pawin Padungtod gợi ý, Việt Nam có thể tăng cường các đội tiêm phòng di động hoặc tổ chức các điểm tiêm phòng gần với nơi sống, nơi ở của người dân để họ có thể dễ dàng đưa chó đi tiêm phòng. 

Trên thế giới, bệnh dại đã ghi nhận ở hơn 150 quốc gia, lãnh thổ và khu vực. Bệnh gây tử vong khi xuất hiện các triệu chứng biểu hiện trên cả người và động vật. Bệnh dại hiện vẫn là một trong số các bệnh truyền nhiễm gây dịch có số tử vong trên người cao nhất và hầu hết các trường hợp tử vong là do không tiêm vaccine phòng dại sau khi bị động vật cắn.

Theo các chuyên gia y tế, các loài động vật lây truyền bệnh dại sang người hiện nay chủ yếu là chó (chiếm 85%), sau đó là mèo (12%), đến chuột và các loài động vật khác. 

Bệnh dại ở người chỉ có thể được ngăn chặn thông qua các biện pháp gồm: tiêm vaccine dại cho người ngay sau khi bị chó nghi dại cắn và tiêm vaccine đầy đủ cho chó.

Kinh nghiệm từ Thái Lan cho thấy, trách nhiệm việc đảm bảo tiêm phòng đầy đủ để đạt tỷ lệ bao phủ phòng bệnh trên tổng đàn chó, được giao cho chính quyền địa phương, gần nhất là cấp huyện để đảm bảo luôn có sẵn vaccine, đồng thời đảm bảo đối tượng trên tổng đàn được tiêm phòng đầy đủ.

Đặc biệt, việc đưa chó đến các điểm tiêm phòng hoàn toàn phải là trách nhiệm của chủ nuôi chó và là quy định bắt buộc ở quốc gia này. Và với việc giao quyền trách nhiệm tới tuyến huyện để đảm bảo quản lý đàn chó được triển khai như một tiêu chí thi đua giữa các huyện để tiến tới xóa bỏ bệnh dại trên địa bàn đó, nên người dân đã có ý thức và tuân thủ quy định hơn rất nhiều.

Đọc thêm

Xử phạt một bác sĩ chẩn đoán sai bệnh

Xử phạt một bác sĩ chẩn đoán sai bệnh

(PLVN) - Thanh tra Sở Y tế tỉnh Gia Lai mới ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Lê Văn Phán (SN 1961), bác sỹ Chuyên khoa I, đồng thời đình chỉ 2 tháng hoạt động của phòng khám chuyên khoa Ngoại (thuộc phòng khám đa khoa Tây Nguyên) vì chẩn đoán sai bệnh rồi chỉ định phẫu thuật dương vật của bệnh nhân. 

Cần nhiều giải pháp để phòng, chống bệnh dại

Giải cứu các chú chó và kêu gọi các nhà hàng thịt chó chuyển mô hình kinh doanh ở Thái Nguyên. (Ảnh: HSI )
(PLVN) - Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang vừa ký Công điện số 22/CĐ-TTg ngày 14/3/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung thực hiện nghiêm công tác phòng, chống bệnh dại. Đây là biện pháp kịp thời trong việc phòng, chống bệnh dại cũng như hành động quyết liệt hơn nữa nhằm chấm dứt nạn buôn bán và giết mổ chó, mèo để lấy thịt hàng năm trên toàn quốc.

1.000 người nghèo Yên Bái được khám, chữa bệnh miễn phí

1.000 người dân Yên Bái được thăm khám và cấp thuốc miễn phí. Ảnh: Vụ Sức khỏe Bà mẹ - trẻ em
(PLVN) - Trong 4 ngày vừa qua (20-23/3), Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em - Bộ Y tế và Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam tổ chức chương trình khám, chữa, sàng lọc bệnh và cấp thuốc miễn phí cho 1000 người, hỗ trợ bệnh nhân nghèo và học sinh có hoàn cảnh khó khăn và tiến hành đào tạo chuyển giao kỹ thuật cấp cứu sản khoa cho Bệnh viện Sản nhi Yên Bái và Trung tâm Y tế huyện Yên Bình.