Tác động chính trị của pháp lý

Tổng thống Philipines Benigno Aquino III vừa ký ban hành luật về bồi thường cho những nạn nhân của thời kỳ trị vì hơn 20 năm của cựu độc tài Ferdinand Marcos, 27 năm sau khi ông Marcos bị làn sóng biểu tình phản đối của người dân buộc phải bỏ quyền đi tị nạn ở nước ngoài.

Hình minh họa

Luật này bao gồm cả bồi thường bằng tiền và những biện pháp chính sách xã hội của nhà nước. Nguồn tiền để thực hiện luật này là những khoản tiền mà ông Marcos gửi ở các ngân hàng nước ngoài trong thời gian cầm quyền từ 1965 đến 1986.

Năm 1995, toà án tối cao Thuỵ Sỹ đã phán quyết trả lại cho Philipines 530 triệu USD từ các tài khoản của ông Marcos ở một số ngân hàng Thuỵ Sỹ, với điều kiện là một phần trong số tiền mà tính cả lãi nay đã lên tới 680 triệu USD sẽ được dùng để bồi thường cho các nạn nhân của thời ông Marcos cầm quyền. Năm 2003, cơ quan tư pháp Philipines xác nhận nguồn gốc bất hợp pháp của tài sản của gia đình ông Marcos và mở đường cho việc tịch thu và sử dụng số tài sản này.

Từ đó có thể thấy luật về bồi thường nói trên ra đời rất muộn và chỉ có thể lý giải cho sự muộn mằn tới mức không bình thường đó bằng lý do chính trị.

Đương kim tổng thống Philipin Benigno Aquino III có mối thù cá nhân với chính thể của ông Marcos vì người cha đã bị mật vụ chính quyền này sát hại. Bộ luật này là cách thể hiện sự đoạn tuyệt với chính thể của ông Marcos khi phát đi thông điệp bồi thường như thế là đánh giá chính thể ấy vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.

Ba người tiền nhiệm của ông Benigno Aquino III có thể đã không có sự thôi thúc cá nhân như ông Aquino. Có khắc phục hậu quả quá khứ như thế mới có thể thật sự khép lại quá khứ, hàn gắn những vết thương trong tinh thần và trên cơ thể đất nước để rồi cùng hướng tới và xây dựng tương lai. Thông điệp chính trị từ đó rất rõ ràng và tác động chính trị xã hội rất mạnh mẽ.

Thiên Lang