Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, ông Trump hứng “bão” chỉ trích

Ông Trump.
Ông Trump.
(PLO) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 8/5 đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt đạt được giữa các cường quốc thế giới và Iran và tái áp đặt các biện pháp trừng phạt lên Tehran.

Theo AFP, trong phát biểu của mình, ông Trump cho rằng thỏa thuận đạt được nhằm cắt giảm chương trình hạt nhân của Iran được ký kết năm 2015 là thảm họa, là “sự xấu hổ” với nước Mỹ vì thỏa thuận này không kiềm chế được tham vọng hạt nhân của Iran.

“Hôm nay, tôi tuyên bố Mỹ sẽ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran”, ông Trump nói trong bài phát biểu được phát đi từ Nhà Trắng. 

Tổng thống Mỹ kêu gọi các bên hướng tới một thỏa thuận mới và lâu dài. 

Thỏa thuận hạt nhân với Iran có tên chính thức là Kế hoạch Hành động Toàn diện phối hợp (JCPOA), đạt được năm 2015 dưới thời của cựu Tổng thống Barack Obama có các nước Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc cùng tham gia ký kết với Mỹ và Iran.

Quyết định của ông Trump giờ đây có nghĩa là Chính phủ Iran sẽ phải quyết định có làm theo Mỹ, tức là cũng rút ra khỏi thỏa thuận, hay cố gắng cứu vãn những phần còn lại của thỏa thuận.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã thể hiện sự tức giận trước quyết định của Mỹ. Ông này cáo buộc ông Trump đang gây chiến tranh tâm lý với Iran.

Một quan chức được thông báo về quyết định này nói với hãng tin AP rằng ông Trump sẽ tiến đến áp đặt lại tất cả các lệnh cấm vận lên Iran vốn đã được dỡ bỏ theo thỏa thuận năm 2015. Như vậy, các doanh nghiệp của các nước có quan hệ làm ăn với Iran cũng sẽ có nguy cơ bị Mỹ trừng phạt.

Theo AP, quyết định này của ông Trump là một “cú giáng mạnh vào các đồng minh của Mỹ”, “làm sâu sắc thêm sự cô lập của nước Mỹ trên trường quốc tế”. 

Trong một động thái hiếm thấy, cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama đã lên tiếng chỉ trích quyết định của ông Trump đối với hiệp định hạt nhân Iran, vốn là di sản ngoại giao của ông. Ông Obama gọi quyết định của ông Trump là một sai lầm nghiêm trọng.

Trong tuyên bố gồm 12 đoạn để lập luận cho việc Mỹ phải tuân theo thỏa thuận, ông Obama cảnh báo rằng việc xóa bỏ thỏa thuận JCPOA mà không có bằng chứng rõ ràng về những vi phạm của Iran có thể sẽ đẩy nhanh cuộc chạy đua vũ trang hay xung đột trong khu vực.

Ông Obama cũng cho rằng việc rút khỏi thỏa thuận có nguy cơ xói mòn uy tín của Mỹ trên trường quốc tế, đẩy Mỹ vào tình cảnh bất đồng với các cường quốc trên thế giới.

Thủ tướng Đức Angela Merkel, Thủ tướng Anh Theresa May và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong một tuyên bố chung bày tỏ “sự hối tiếc và lo ngại” của họ đối  với quyết định của ông Trump.

Lãnh đạo 3 nước này nhấn mạnh họ vẫn cam kết với thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 dù Mỹ có rút lui, đồng thời kêu gọi Mỹ không ngăn việc các nước khác tiếp tục tuân thủ thỏa thuận.

Văn phòng Tổng thống Pháp cho biết ông Macron đã có cuộc điện đàm với bà Merkel và bà May về những bước kế tiếp sau quyết định của ông Trump.

Cao ủy đối ngoại của Liên minh châu Âu Federica Mogherini cũng lên tiếng kêu gọi các bên tham gia ký kết tiếp tục tôn trọng nó.

Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres phát biểu rằng ông thất vọng sâu sắc trước quyết định của Mỹ, đồng thời kêu gọi 5 nước ký kết còn lại tuân thủ thỏa thuận. Ông lặp lại rằng thỏa thuận năm 2015 “là một thành tựu quan trọng trong nỗ lực không phổ biến vũ khí hạt nhân và đã đóng góp cho hòa bình và an ninh khu vực và thế giới”.

Ngược lại, phía chỉ trích thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 bao gồm các nước Ả Rập ở Vùng Vịnh và Ả rập Xê-út đã hoan nghênh quyết định của ông Trump. Các nước này cho rằng thỏa thuận là một món quà cho Tehran mà cuối cùng sẽ dọn đường cho nước này trở thành một nước được trang bị vũ khí hạt nhân trong vài năm tới.

Đọc thêm

Việt Nam – Hoa Kỳ thúc đẩy việc triển khai các thỏa thuận cấp cao

Hình ảnh tại Đối thoại.
(PLVN) - Nhận lời mời của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken và triển khai thực hiện Tuyên bố chung giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tháng 9/2023 về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện, ngày 25/3, tại thủ đô Washington D.C., Hoa Kỳ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Ngoại trưởng Antony Blinken đã đồng chủ trì Đối thoại cấp Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ lần thứ nhất.

Pháp nâng cảnh báo khủng bố lên mức cao nhất

Tháp Eiffel là biểu tượng nổi tiếng và hấp dẫn nhất của thủ đô Paris, Pháp. Ảnh: REUTERS/Sarah Meyssonnier.
(PLVN) - Chính phủ Pháp đã nâng cảnh báo khủng bố lên mức cao nhất sau vụ xả súng đẫm máu tại nhà hát ở ngoại ô Moscow, Nga. Thông báo được đưa ra sau cuộc họp giữa các quan chức an ninh và quốc phòng cấp cao của Pháp với Tổng thống Emmanuel Macron.

Lái máy bay khi say rượu, phi công Mỹ bị kết án tù

Ông Lawrence Russell Jr bị phát hiện uống rượu vượt quá giới hạn cho phép của hãng hàng không gấp gần 2,5 lần.
(PLVN) - Phi công Lawrence Russell (63 tuổi), một công dân Mỹ, vừa bị kết án 10 tháng tù tại Scotland sau khi bị phát hiện có nồng độ cồn vượt quá mức cho phép trong máu trước khi tiến hành chuyến bay xuyên Đại Tây Dương vào ngày 16 tháng 6 năm 2023.

Chưa ghi nhận công dân Việt Nam gặp nạn trong vụ tấn công khủng bố tại Nga

Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng.
(PLVN) - Theo Đại sứ quán Việt Nam tại Nga, đến nay, chưa ghi nhận có công dân Việt Nam là nạn nhân trong vụ việc. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Ngoại giao, Đại sứ quán đang khẩn trương phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng sở tại bám sát tình hình, sẵn sàng các biện pháp bảo hộ cần thiết trong trường hợp có công dân Việt Nam gặp nạn.

Hiện trường vụ tấn công khủng bố ở Nga

Hiện trường vụ tấn công khủng bố ở Nga
(PLVN) - Ít nhất 60 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương sau vụ xả súng vào đoàn người tham dự hòa nhạc ở Nga. Đây là một trong những vụ tấn công đẫm máu nhất ở Nga trong nhiều thập kỷ.