Loạt ứng cử viên tổng thống Pháp bị pháp luật 'soi chiếu'

Ngày 13/3, Cơ quan công tố Paris đã mở cuộc điều tra sơ bộ với tội danh “thiên vị và đồng lõa”, liên quan đến một chuyến công du của ứng cử viên Tổng thống Emmanuel Macron, với tư cách là Bộ trưởng Kinh tế tại sự kiện Triển lãm hàng điện tử tiêu dùng được tổ chức tháng 1/2016 tại Las Vegas (Mỹ). 

Nghi ngờ thiên vị

Cuộc điều tra được tiến hành sau khi Tổng Thanh tra Tài chính của Pháp (IGF) có báo cáo nghi ngờ là có sự “thiên vị” trong việc tổ chức sự kiện “Đêm công nghệ Pháp” (French Tech Night) trong khuôn khổ cuộc triển lãm nói trên. 

Trước đó, tuần báo châm biếm Canard Enchaîné số ra ngày 8/3 trích dẫn báo cáo của IGF cho biết việc quyết định tổ chức sự kiện “Đêm công nghệ Pháp” đã được tiến hành một cách vội vàng, theo yêu cầu của Văn phòng Bộ trưởng Kinh tế Emmanuel Macron. Do vậy, Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư của Pháp đã dành cho Tập đoàn Havas của Mỹ quyền tổ chức sự kiện này thay vì tiến hành đấu thầu “quyền tổ chức” theo thông lệ. Tổng chi phí của sự kiện này lên tới 381.759 euro. 

Sau khi bài báo trên được công bố, Bộ trưởng Kinh tế hiện tại là Michel Sapin, cũng chính là người đã yêu cầu IGF báo cáo về vụ việc trên vào tháng 12 năm ngoái, đã cho rằng ứng cử viên Emmanuel Macron “hoàn toàn không liên quan”, rằng đây chỉ là một sự cố của Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư của Pháp. Theo ông, lẽ ra cơ quan cần trao đổi lại là thời gian quá gấp nên không thể tổ chức được sự kiện theo đúng quy định. Trong một thông cáo, Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư của Pháp đã thừa nhận “sự bất thường” trong việc lựa chọn Công ty Havas làm nhà cung cấp dịch vụ, song cũng giải thích lý do là do các yếu tố khách quan. 

Trong khi đó, tối 14/3, phong trào “Tiến bước” của ứng cử viên Emmanuel Macron đã ra thông cáo khẳng định: “Cuộc điều tra không có cơ sở để nhằm vào Bộ trưởng Kinh tế, Công nghiệp và Kỹ thuật số vào thời điểm đó, cũng như bất kỳ thành viên nào tại Văn phòng Bộ lúc bấy giờ”. Giới thân cận với ứng cử viên Macron thì cho rằng vụ việc chỉ liên quan đến Cơ quan xúc tiến thương mại và đầu tư của Pháp. Về phần mình, Chủ tịch nhóm nghị sĩ đảng “Những người Cộng hòa” (LR), Christian Jacob, đã yêu cầu cơ quan pháp luật “nhanh chóng” lập hồ sơ để tiến hành điều tra.

Ứng cử viên Fillon bị truy tố

Ngày 14/3, luật sư của ứng cử viên tranh cử Tổng thống Pháp François Fillon cho biết ứng cử viên của đảng “Những người Cộng hòa” (LR) này đã chính thức bị truy tố với nhiều tội danh liên quan đến bê bối chi trả cho vợ và con trai số tiền lên đến hàng trăm nghìn euro cho các công việc “không tồn tại” trong Nghị viện. Trong số các tội danh mà ông Fillon bị truy tố có tội lạm dụng công quỹ. Theo luật sư Antonin Levy, ông Fillon chính thức bị truy tố vào sáng 14/3. Ông Fillon cũng bị truy tố vì tội sử dụng sai mục đích tài sản công. Hiện chưa rõ, thời điểm ông Fillon sẽ bắt đầu ra tòa. 

Thời gian vừa qua, truyền thông Pháp liên tục đăng tải một loạt các vụ bê bối tài chính liên quan đến cựu Thủ tướng Pháp Fillon như “tạo việc làm giả” cho vợ và hai con trong Nghị viện, không khai báo một khoản vay lớn lên đến 50.000 euro. Tuy nhiên, ông Fillon luôn bác bỏ mọi cáo buộc nhằm vào ông và cho rằng ông là nạn nhân của một “cuộc ám sát chính trị”.

Mặc dù vậy, những vụ việc như trên đang khiến uy tín ông Fillon sụt giảm mạnh trong cuộc đua vào Điện Elysée. Hồi đầu tháng này, ông Fillon cho biết ông đã nhận được thông báo triệu tập đến tòa án vào ngày 15/3 tới liên quan đến các cáo buộc trên.

Không chấp hành lệnh triệu tập điều tra

Trong khi đó, các nguồn tin tư pháp cho biết ứng cử viên của đảng cực hữu “Mặt trận Quốc gia” (FN) tham gia tranh cử chức Tổng thống Pháp, bà Marine Le Pen (Ma-rin Lơ Pen) đã không chấp hành lệnh triệu tập của thẩm phán trong khuôn khổ cuộc điều tra cáo buộc bà và các thành viên đảng FN lạm dụng công quỹ của Nghị viện Châu Âu (EP).

Theo nguồn tin trên, bà Le Pen được triệu tập vào sáng 10/3, nhưng bà đã không xuất hiện. Trước đó, bà Le Pen từng tuyên bố sẽ không hợp tác điều tra trước khi  cuộc bầu cử tổng thống Pháp được tổ chức vào tháng 4 và tháng 5 tới, trong đó bà Le Pen được đánh giá là một ứng cử viên sáng giá.  

Tháng 12/2016, các công tố viên Pháp đã mở cuộc điều tra bà Le Pen về các cáo buộc lạm dụng lòng tin, gian lận có tổ chức và giả mạo về công việc, sau khi Uỷ ban chống gian lận châu Âu cáo buộc bà này đã lạm dụng công quỹ của EP để trả lương cho các trợ lý khoản tiền tổng cộng 298.500 euro từ tháng 12/2010 đến tháng 2/2016.

Trên thực tế các trợ lý của bà Le Pen chỉ làm các công việc nội bộ của đảng FN, thay vì đảm nhiệm những nhiệm vụ trợ lý nghị sĩ châu Âu. Ngoài ra, bà Le Pen cũng bị cáo buộc lạm dụng công quỹ EP để trả lương cho vệ sĩ riêng khoản tiền 41.554 euro từ tháng 10-12/2011. 

Hồi tháng 12/2015, các công tố viên Pháp cũng đã mở một cuộc điều tra về việc bà Le Pen đăng tải một loạt hình ảnh bạo lực của tổ chức khủng bố “Nhà nước Hồi giáo” (IS) tự xưng trên mạng xã hội Twitter. Vụ việc đã khiến EP ngày 2/3 tước quyền miễn trừ truy tố đối với bà Le Pen sau khi bỏ phiếu ủng hộ tước tư cách thành viên EP của bà. Với cáo buộc trên, bà Le Pen có thể phải đối mặt với mức án 3 năm tù và khoản tiền phạt 75.000 euro. Tuy nhiên, bà Le Pen bác bỏ các cáo buộc trên, cho rằng đó là một “âm mưu chính trị”. 

Những diễn biến trên khiến uy tín của bà Le Pen, vốn được coi là một trong những ứng cử viên hàng đầu tranh cử Tổng thống Pháp 2017, bị lung lay, tạo thuận lợi cho các đối thủ của bà bứt phá trong cuộc chạy đua vào Điện Elysée. Các cuộc thăm dò dư luận trước đó cho thấy, tỷ lệ ủng hộ ứng cử viên độc lập, cựu Bộ trưởng Kinh tế Emmanuel Macron đang tăng nhanh, theo đó ông sẽ đánh bại bà Le Pen trong vòng hai với tỷ lệ 61% so với 39%. Tuy nhiên, với những diễn biến mới vừa qua, đặc biệt là việc ông Macron cũng bị đặt vào vòng điều tra đã khiến cho cuộc bầu cử Tổng thống ở Pháp trở nên gay cấn và vô cùng khó dự đoán...