Tròn một tháng kể từ khi xảy ra trận động đất mạnh dữ dội kéo theo sóng thần hung dữ ập vào phía Đông Bắc Nhật Bản, gần 100.000 người dân Nhật ở thành phố vùng trũng ven biển Urayasu vẫn đương đầu với khó khăn chồng chất trong cuộc tái thiết.
Đống hoang tàn
Nằm cách tâm chấm khoảng 200 dặm về phía Nam, thành phố Urayasu thuộc tỉnh Chiba được cho là ở xa vùng nguy hiểm nên nơi đây không phải hứng chịu những đợt sóng thần khủng khiếp. Nhưng thay vào đó, những gì xảy ra tại đây hôm 11/3 dường như giống một bộ phim khoa học viễn tưởng: Mặt đất rung chuyển, bùn đội lên, những vết nứt xuất hiện và sẵn sàng nuốt tất cả những gì có thể.
Cho đến ngày hôm nay, bùn đã khô lại nhưng Urayasu, thành phố được mệnh danh là Disneyland của Nhật Bản, vẫn như một đống hoang tàn. Một bức tranh hoàn toàn khác: đường phố bị biến dạng; các ngôi nhà, trạm cảnh sát nghiêng ngả, cột điện đổ khắp nơi, bụi bẩn chưa thể quét sạch.
Sau khi động đất xảy ra không lâu thì thành phố Urayasu ngập tràn trong nước biển. Bà Chiharu Asami, 58 tuổi, người phát hành báo chí cho biết: “Chúng tôi như đang lướt trên sóng. Tôi có thể nhìn thấy rõ ràng mặt đất đang rung chuyển và các cột điện thoại bị chìm sâu hai mét. Ngay lập tức, một lớp nước bùn dâng lên đến mắt cá chân của tôi. Ngay cả khi các nước đã rút, lớp bùn bám lại đến hơn một tuần”.
Tương lai tươi sáng?
Tại Tòa thị chính của thành phố, Thị trưởng Hideki Matsuzaki hôm thứ Tư tuần trước vẫn làm việc tại Trung tâm chỉ huy khẩn cấp ở ngay tầng trệt, nơi một đường dây liên lạc hoạt động suốt ngày đêm. Các nhân viên của thành phố từ các bộ phận gas, điện, nước thải và nước sạch tập trung hội ý bên cạnh máy tính.
Sau trận động đất và sóng thần, Nhật bị tàn phá nặng nề. |
Một bản đồ lớn của thành phố, vốn nổi bật với nhiều màu sắc để đánh dấu các vùng khác nhau, là tâm điểm của một cuộc hội ý. Phía sau ông là một “poster” có dòng chữ “Tomorrow comes”, thể hiện nỗ lực vì ngày mai tươi sáng của người dân Nhật Bản kiên cường.
Ông Matsuzaki cũng cho biết thêm rằng, Nhật đã phải đối mặt với hiện tượng đất hóa lỏng sau thảm họa động đất Kobe vào năm 1995 nhưng quy mô không lớn như hậu quả lần này. Phải đến 85% diện tích trong số 1.000 mẫu đất của thành phố bị ngập trong bùn. Ước tính phải mất đến vài năm và tiêu tốn 890 triệu USD để sửa sang cơ sở hạ tầng và tái thiết nó, vượt xa khoản tiền 743 triệu USD ngân sách hoạt động hàng năm của thành phố này .
Susumu Yasuda, một kỹ sư dân sự từ đại học Denki ở Tokyo cho hay, thành phố Urayasu có nguy cơ bị hóa lỏng cao bởi vì thành phố này quá già cỗi, được xây dựng sau Đại chiến thế giới 2, nằm trên vùng đất khai hoang từ một hỗn hợp của rác thải núi lửa, tro và cát nạo vét từ vịnh Tokyo.
Mặc dù Chính phủ Nhật Bản đã quản lý chặt chẽ hơn việc xử lý đất hóa lỏng ở các nhà máy sau trận động đất năm 1964, nhưng còn nhà cửa của cư dân ở khu vực này vẫn được xây dựng mà không được gia cố bằng cọc nhồi có đường kính 60cm vì chi phí quá đắt. Ông Yasuda cũng bày tỏ lo ngại rằng quan chức của tỉnh tái thiết quá nhanh chóng, chưa lưu ý rằng nguy cơ mặt đất bị tái hóa lỏng vẫn có thể lặp lại nếu tiếp tục có một dư chấn xảy ra.
Tái thiết, tái xây dựng
Người dân thành phố Urayasu không phàn nàn nhiều về nguy cơ hóa lỏng nói trên, mà chỉ để ý đến những khó khăn ở phía Đông Bắc Nhật Bản. Trong khi đó, công cuộc tái thiết của họ không chỉ tốn tiền tốn của, mà còn phải trả giá bằng chính sinh mệnh của nhiều người. Mới đây thôi, lại có thông tin thêm một người nữa bị thiệt mạng tại thành phố và một công nhân làm nhiệm vụ sửa chữa cũng bị nghiền nát bởi máy dầm thép.
Hàng trăm người dân nơi đây vẫn không có nhà ở, phải thuê phòng ở khách sạn của Disneyland và được phép sử dụng suối nước nóng tại đây. Các quan chức Disneyland cho biết họ đã sửa chữa bãi đậu xe nhưng công viên giải trí vẫn đóng cửa vì thiếu năng lượng.
Đường phố tại Urayasu vẫn ngập tràn những xe tải đổ, máy trộn xi măng và công nhân vẫn đang miệt mài trong công việc tái thiết. Ngoài ra, hàng trăm bao cát được cư dân sử dụng để quét sạch trong bùn. Một trong những quan chức thành phố ước tính số lượng cát thu thập tại bãi lên tới 195.000 khối.
Ichizo Mase, một cụ ông 85 tuổi, hiện đang sống cùng con gái trong một ngôi nhà hai tầng khiêm tốn trên một con phố yên tĩnh, cho biết cụ đã cố gắng chạy ra ngoài khi động đất xảy ra và chứng kiến cảnh bùn đất đội lên từ nhà cụ.
Cụ Mase cho rằng mình đã may mắn và cho biết ngôi nhà hàng xóm của cụ còn bị bùn đội lên nhiều hơn, tới hơn 50cm, buộc tất cả 6 thành viên trong gia đình phải chạy ra ngoài. Theo cụ, mọi người không thể sống trong những ngôi nhà như vậy nữa vì sẽ không cảm thấy an toàn.
Thủy Thu – Phương Thanh (theo AFP, Washingtonpost)