Bất chấp

Hành động này của Mỹ tác động tiêu cực như thế nào tới mối quan hệ giữa Mỹ và Nga cũng như tới diễn biến tình hình chiến sự ở nơi này như thế nào rất đáng được chú ý, nhưng là câu chuyện khác. Về khía cạnh pháp lý quốc tế thuần tuý thì vụ việc phơi bày thực trạng rất đáng phải quan ngại.

Ở Syria từ mấy năm nay có chiến tranh và nội chiến, nội chiến giữa phe chính phủ Syria và những nhóm phái chống chính phủ. Những nhóm phái này được Mỹ và đồng minh hậu thuẫn, tuy nhiên Mỹ và đồng minh vẫn phải quả quyết là không nhằm chống chính phủ Syria mặc dù thực chất bên trong muốn thay đổi thể chế hiện tại ở nơi đây.

Ở đây còn có cuộc chiến tranh giữa nhiều đối tác bên ngoài, trong đó đặc biệt là Mỹ và Nga, với tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS). Nga hiện diện quân sự và tham chiến theo đề nghị chính thức của chính phủ ở Syria, như thế có nghĩa là phù hợp với luật pháp quốc tế.

Trong khi đó, Mỹ và các đồng minh lại hoàn toàn tự manh động, tự tung tự tác ở Syria. Mỹ, Anh, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ, Israel, Iran và nhiều nước khác nữa sử dụng danh nghĩa chống IS - họ cũng chống IS thật - để đồng thời theo đuổi thực hiện những mưu đồ chiến lược trước mắt cũng như lâu dài ở Syria.

Mỹ nói không chống chính phủ Syria nhưng lại bắn rơi máy bay của quân đội Syria. Các đối tác bên ngoài này đã tiến hành nhiều cuộc không kích vào những mục tiêu ở trong lãnh thổ Syria - như thế thoải mái hành sự ở nơi vô chủ. Qua đó có thể thấy hai điều nổi bật trong luật pháp quốc tế hiện đại. Thứ nhất, tác dụng và hiệu lực của nó bị bào mòn ngày càng nhiều và công khai. Thứ hai, vì lợi ích và ý đồ riêng của ai đó mà nó luôn có thể bị bất chấp.