Trước đây, Sài Thành se lạnh là thời điểm người làm vườn tập trung chăm sóc để mai ra hoa đúng dịp Tết Nguyên đán. Nhưng nay, số lượng vườn mai ngày càng bị thu hẹp và có nguy cơ xóa sổ...
Vườn mai nhỏ dần
Quận Thủ Đức (TPHCM) được coi là “thủ đô” của cây mai, gồm ba phường chính: Hiệp Bình Chánh, Linh Đông và Hiệp Bình Phước với diện tích gần 100 hét ta (năm 2005). Vườn mai lên đến hơn 300, với hàng trăm ngàn gốc Mai nở hoa vào dịp tết để bán.
Vậy nhưng, hiện vườn mai nơi đây ngày càng thu hẹp, có nguy cơ bị xóa sổ do nhiều nguyên nhân như triều cường lên làm chết mai, do giá phân bón lên cao; đặc biệt là nạn xây nhà trái phép trên đất nông nghiệp khiến mai mất đất; những ngôi nhà kiên cố xây xong thải nước ra xung quanh gây ô nhiễm nguồn nước cũng làm cho cây mai “chết yểu”.
Tại phường Hiệp Bình Phước (Thủ Đức), trước đây có khoảng 190 hộ trồng mai, với 50 ha. Vì những nguyên nhân nói trên nhiều hộ bỏ nghề trồng mai, chuyển sang kinh doanh phòng trọ hoặc bán đất lấy vốn làm nghề khác.
Nay phường này chỉ còn mấy chục vườn Mai, nhưng qui mô nhỏ hơn trước rất nhiều. Chứng kiến vườn mai tại khu cầu ông Hiệp, thay vào các vườn mại xưa là hàng chục căn nhà xây trái phép trên đất trồng mai. Anh Tư Nam - sống tại đây cho biết: “Vườn mai chịu nhiều áp lực từ tình trạng xây nhà trái phép, chúng tôi xót lắm, một nhà mọc lên là một vườn mai biến mất”.
Tình trạng xây nhà trái phép trên đất trồng mai, đã khiến một số nhà vườn tại TPHCM phải “dạt” xuống tỉnh Bình Dương, Tây Ninh… thuê đất trồng mai. |
Chung cảnh ngộ với phường Hiệp Bình Phước, phường Hiệp Bình Chánh và phường Linh Đông diện tích vườn mai bị thu hẹp hàng ngày, khi riêng đường số 38, khu phố 8 (Hiệp Bình Chánh) có đến hàng trăm căn nhà xây dựng trái phép.
Ông Sáu Hưng, người dân ngụ tại đây than thở: Một đời gắn bó với nghề trông mai, tôi đâu ngờ sức ép dân số và tình trạng buông lỏng quản lý của địa phương khiến diện tích trồng mai ngày dần biến mất, chú nhìn xem, mấy con bò nhảy cả lên nền nhà xây dựng trái phép để ăn cỏ, diện tích này sắp xây nhà trái phép nên bỏ hoang, xưa kia là vườn mai rất đẹp, ông nói mà mắt rơm rớm nước.
Cần qui hoạch và bảo tồn
Người dân tại Q.Thủ Đức và Q12 ước tính chỉ vài năm nữa diện tích mai chẳng còn bao nhiêu, nguyên nhân chính do người làm vườn không đủ vốn để theo nghề, triều cường, thời tiết thất thường cũng gây nhiều khó khăn.
Bà con mong chờ một dự án qui hoạch và bảo tồn làng mai tại Q.Thủ Đức hoặc Q12 sớm được ra đời, vì thổ nhưỡng nơi đây hợp với sự phát triển của loại cây này, tại đây còn nhiều lão nông có thâm niên làm nghề trồng mai, sẵn sàng truyền lại kinh nghiệm cho lớp trẻ để bảo tồn nghề.
Theo ông Hai Lửa, người trồng mai lâu năm thì: Nhà nước cần có chính sách trợ giúp người trồng mai bằng hình thức cho vay dài hạn, lãi suất thấp, đồng thời phải kiên quyết dẹp tình trạng xây nhà trái phép trên đất nông nghiệp để bảo tồn vườn mai.
Thực tế cho thấy Hội nông dân TP.HCM và hội nông dân quận, phường đã giúp người trồng mai bằng hình thức như: Phổ biến kinh nghiệm chăm sóc mai, cách sử dụng thuốc trừ sâu… đã đem lại kết quả nhất định.
Tuy nhiên, một dự án qui hoạch và bảo tồn vườn mai tại TP. HCM là việc cần làm ngay, để sau này, những vườn mai nơi đây không hổ danh là thủ đô của loài mai quý.
Hồng Cơ