Người bị tố cáo đánh tráo khái niệm

Sau khi Báo PLVN online đăng bài “Trùng tu di tích đình Động Bồng ở Thanh Hóa: Giám đốc sở chỉ đạo rút vật tư?”, chúng tôi vừa nhận được văn bản số 24 ngày 9/6/2010 do Chánh Thanh tra, Bộ VH - TT & DL ký Vũ Xuân Thành, gửi Giám đốc Sở VH –TT &DL Thanh Hóa.

Đâu là khái niệm chuẩn

Tuy nhiên, khi nghiên cứu hồ sơ dự án, đối chiếu với các văn bản pháp luật áp dụng cho những dự án chống xuống cấp như đình Động Bồng, nhận thấy văn bản 24 nhiều nội dung biện hộ vô căn cứ cho ông Ngô Hoài Chung – Giám đốc Sở VH-TT&DL Thanh Hóa.

Văn bản do ông Thành ký nêu: “Công trình chống xuống cấp, chống sụp đổ đình Động Bồng, xã Hà Tiến, Hà Trung, Thanh Hóa là công trình chống xuống cấp di tích, không phải là dự án trùng tu tôn tạo di tích”. Đối chiếu với Quy Chế Bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích Lịch sử - Vă hóa, Danh lam, Thắng cảnh (ban hành kèm theo Quyết định số 05/2003 ngày 6/2/2003 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin). Tại chương I, Điều 3. Giải thích từ ngữ, có 7 phần: Bảo tồn di tích; Bảo quản di tích; Tu bổ di tích; Gia có, gia cường di tích; Tôn tạo di tích; Phục hồi di tích và sủa chữa cấp thiết di tích, mà không có từ ngữ chống xuống cấp di tích.Theo một số chuyên gia, chống xuống cấp được hiểu trong đó có tu bổ, tôn tạo,tu sửa cấp thiết.

Đình Đồng Bộng với những phần gỗ Bạch Đàn

Trong Quyết định số 23A/SVHTTDL-DA về việc phê duyệt Báo cáo KTKT: Thiết kế bản vẽ thi công và tổng dự toán điều chỉnh, bổ sung nguồn vốn năm 2009 Công trình chống xuống cấp di tích lịch sử đình Động Bồng, tại khoản 6, Điều I nêu rõ: “Giải pháp tu bổ chống xuống cấp” có nghĩa là dự án chống xuống cấp đình Động Bồng là tu bổ di tích. Thế nhưng, ông Chung lại biện bạch đây là công trình chống xuống cấp, khác với trùng tu, tôn tạo, tu bổ di tích, nhằm đánh tráo khái niệm để né “sai phạm”.

Nhiều câu hỏi chưa có trả lời

Theo Văn bản số 24: “Việc sử dụng gỗ Bạch đàn vào công trình này đã được các cấp có thẩm quyền phê duyệt đúng quy định của pháp luật đối với công trình chống xuống cấp di tích”.  Vậy các cấp có thẩm quyền ở đây là ai ?

Đối chiếu với khoản 2, Điều 17 Nghị Định 92/2002/NĐ-CP ngày 1/11/2002 của Chính phủ, thì thẩm quyền phê duyệt dự án và thiết kế công trình Bảo quản, Tu bổ, Phục hồi di tích cấp quốc gia thuộc về Bộ trưởng Bộ Văn hóa – Thông tin. Nhưng ở đây “dự án chống xuống cấp đình Động Bồng” lại do ông Chung với góc độ là Giám đốc Sở  VH – TY & DL Thanh Hóa phê duyệt Báo cáo KTKT: Thiết kế bản vẽ thi công. Sau đó, lại chính  ông Chung ký hợp đồng thi với Công ty Cổ phần Hoa Phương. Điều này khác gì  “vừa đá bóng vừa thổi còi”, và liệu ông Chung có vi phạm pháp luật về Di sản văn hóa không ? 

 Hơn nữa tại khoản I, Điều 34 Luật Di sản Văn hóa năm 2001, được sửa đổi bổ sung năm 2009 nêu rõ: “Việc bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích phải bảo đảm giữ gìn tối đa các yếu tố gốc cấu thành di tích” và Khoản 2, Điều 5, Quy chế kèm theo Quyết định số 05/2003 ngày 6/2/2003 của Bộ Văn hóa – Thông tin cũng nêu rõ: “nguyên tắc bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích phải bảo đảm tính nguyên gốc, tính chân xác, tinh toàn vẹn và sự bền vững của di tích”.

Thế nhưng, khi thi công trình chống xuống cấp đình Động Bồng, ông Chung lại tùy tiện tự ý cho nhà thầu rút 4,8 khối gỗ Lim thay vào 11,4 khối gỗ Bạch đàn, với lý do là kinh phí có hạn. Nếu vì lý do thiếu tiền mà làm như vậy thì liệu có phá nát các di tích trên đất nước này vì thiếu tiền hay không ?

Ông Chung còn cho rằng: “Toàn bộ vật liệu hư hỏng tại đình Động Bồng là bằng gỗ tạp và gỗ Bạch đàn vì vậy phải đưa gỗ Bạch đàn vào để bảo đảm tính nguyên gốc của di tích”. Nhưng ông Chung có hiểu rằng gỗ Bạch đàn và gỗ tạp trong di tích là do nhân dân tự phát khi tu bổ di tích những năm trước đây, còn tính nguyên gốc của đình Động Bồng là Gỗ Lim từ thời Gia Long.

Những dấu hiệu khuất tất trên thiết nghĩ các cơ quan chức năng nên sớm kiểm tra làm rõ, tránh bức xúc khiếu kiện kéo dài.

Trường Lưu