Chưa có đất tái định cư đã san lấp, phá hiện trạng

Hội đồng giải phóng mặt bằng (GPMB) huyện Cao Lộc khi GPMB phục vụ cho dự án xây dựng đường nội bộ khu vực cửa khẩu Hữu Nghị đã không tuân thủ các quy định về pháp luật như chưa cấp đất tái định cư, chưa trả tiền đền bù GPMB, tiền hoa màu… cho người dân, chỉ cần một thông báo là cho lực lượng kéo đến san phẳng khu đất. Có hay không việc “lạm quyền” ở đây?.

Lấy đất không cấp tái định cư

Trao đổi với phóng viên, ông Ấu Viết Tấn, Ấu Viết Phấn (trú tại thôn Nà Pàn, xã Bảo Lâm, huyện Cao Lộc) phản ánh: Nhà các ông đã gửi hàng trăm lá đơn lên các cơ quan, ban ngành của tỉnh Lạng Sơn yêu cầu làm rõ những khuất tất ở dự án này như: “Công khai quy hoạch dự án, làm rõ chỉ giới, mốc giới làm đường, cấp đất tái định cư cho dân, chi trả tiền đền bù GPMB cho người dân theo đúng chế độ, chính sách quy định hiện hành…”.

Gia đình ông Ấu Viết Tấn, Ấu Viết Phấn bức xúc khi người nhà bị giam lỏng, còn đất đai bị cày xới

Các hỏi đáp, thắc mắc khiếu nại, tiền đền bù… của gia đình hai ông  đều bị chìm vào quên lãng. Mới đây nhất, ngày 8/4/2013, một nhóm người đã đến bảo vệ thi công, cày xới, phá nát hiện trạng của khu đất, gây bất bình dư luận. Để gia đình các hộ dân không làm gì được, công an huyện Cao Lộc đã “giam lỏng” 6 người nhà của hai gia đình trên cơ quan công an mà không một lời giải thích; khi những người này về nhà thì cả khu đất đã bị san phẳng.    

Qua tìm hiểuđược biết, trước đó, Chủ tịch UBND huyện Cao Lộc Triệu Văn Quân ký quyết định thu hồi số 1680/QĐ-UBND ngày 6/9/2011, đến chiều ngày 8/9/2011, gia đình ông Tấn mới nhận được và sáng ngày 9/9/2011, Phó chủ tịch huyện Ma Văn Ái đã cho quân vào cưỡng chế, mọi hoa màu, ao cá… của gia đình ông Tấn đều bị trôi sạch. Trong lúc cưỡng chế, ông Ái bị “tố cáo” làm ngã người dân, sau đó vụ cưỡng chế bị dừng lại hơn 1 năm nghe ngóng. Công an huyện Cao Lộc cũng điều tra những tố cáo “bất bình thường” trong việc triển khai cưỡng chế khu đất nhưng kết luận điều tra vụ việc lại không trả lời bằng văn bản đến các hộ dân.

Nói trong nước mắt, chị Ấu Thị Thơm, con gái ông Tấn cho hay: “Gia đình tôi sinh sống nhiều thế hệ trên mảnh đất phên dậu này, chỉ mong các cơ quan nhà nước làm đúng pháp luật, lấy đất của dân phải có đất tái định cư cho dân. Đằng này, đất tái định cư chưa cấp, chưa chi trả tiền đền bù GPMB theo đúng luật thì đã đưa một số người trong gia đình lên công an huyện rồi cho máy xúc, máy ủi, xe tải chở phá đất đi. Vậy gia đình tha thiết đề nghị các cơ quan chức năng sớm làm rõ sự việc trên, ai sai, ai đúng xử nghiêm theo đúng pháp luật.”  

Có dấu hiệu “trục lợi”

Trao đổi với phóng viên về việc lấy đất khi chưa được sự chấp thuận của người dân, luật sư Dương Kim Sơn (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho biết: “Việc UBND huyện Cao Lộc tiến hành tổ chức cưỡng chế vào ngày 9/9/2011 là việc làm trái Luật Đất đai năm 2003. Cụ thể, theo khoản 2, điều 39 ghi rõ: “Thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng… Trước khi thu hồi đất, chậm nhất là 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày đối với đất phi nông nghiệp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải ra thông báo cho người bị thu hồi đất biết lý do thu hồi, thời gian, kế hoạch di chuyển, phương án tổng thể bồi thường, GPMB, tái định cư”.

Trong khi sự việc vẫn “bùng nhùng” chưa giải quyết rõ ràng thì UBND huyện Cao Lộc ra tiếp thông báo số 48/TB-HĐ ngày 05/4/2013 để tổ chức bảo vệ công trường, san ủi đường nội bộ cũng là “chuyện lạ”, thực tế vẫn chỉ là một mục đích lấy đất của dân nhưng không chịu cấp tái định cư cũng như trả tiền đền bù GPMB theo đúng các quy định của pháp luật.

Cũng theo Luật sư Sơn, việc UBND huyện Cao Lộc không công khai dự án là có nhiều “uẩn khúc”, có hay không việc lợi dụng dự án để lấy đất của dân rồi sau đó cho thuê làm bãi đậu xe, tập kết hàng?. Tại sao không cấp đất tái định cư cho các hộ gia đình Ấu Viết Tấn, Ấu Viết Phấn theo đúng quy định của pháp luật?. Tại sao không chỉ rõ các mốc giới thu hồi đất…?. Chính vì cách làm không minh bạch của UBND huyện Cao Lộc nên dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài. Người dân chỉ biết mong chờ các cơ quan trung ương vào cuộc mới làm rõ được những “động cơ” ở đây.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.

Trường Lưu