Bình Định quay cuồng trong “cơn lốc vàng đen” (Kì 1)

“Cơn lốc” khai thác titan - loại khoáng sản được xem như “vàng đen” đang xới tung vùng ven biển rộng lớn của tỉnh Bình Định. Trong khi đời sống của người dân ngày càng bị đảo lộn vì môi trường bị hủy hoại thì một lượng lớn tài nguyên bị thất thoát do công tác quản lý quản lý hầu như bị buông lỏng.

“Cơn lốc” khai thác titan - loại khoáng sản được xem như “vàng đen” đang xới tung vùng ven biển rộng lớn của tỉnh Bình Định. Trong khi đời sống của người dân ngày càng bị đảo lộn vì môi trường bị hủy hoại thì một lượng lớn tài nguyên bị thất thoát do công tác quản lý quản lý hầu như bị buông lỏng.

Cuộc sống người dân bị đảo lộn khi những khu rừng phòng hộ ven biển trồng hàng chục năm nay bị triệt hạ, san bằng; nguồn nước ngầm cạn kiệt, hàng ngày phải sống chung với ô nhiễm, nạn cát bay…

Người dân xã Mỹ Thọ,  huyện Phù Mỹ túc trực canh  rừng phòng hộ
Người dân xã Mỹ Thọ, huyện Phù Mỹ túc trực canh rừng phòng hộ

Hủy hoại môi trường

Những khu rừng phi lao dày đặc ven biển vốn là niềm tự hào bao đời nay của người dân các xã ven biển thuộc hai huyện Phù Mỹ, Phù Cát (Bình Định). Đây là những cánh rừng được người dân trồng, chăm sóc, bảo vệ hàng chục năm nay và đã trở thành bức tường thành ngăn chặn nạn “cát bay”, là “lá phổi" của hàng vạn gia đình ở các vùng ven biển này. Thế nhưng, những khu rừng này đã và đang bị các dự án khai thác titan triệt phá không thương tiếc.

Tại xã Mỹ Thành, huyện Phù Mỹ hiện có đến hơn 10 doanh nghiệp đua nhau xới tung bờ biển với vài chục giàn hút titan. Trong đó, chỉ riêng thôn Hưng Tân, xã Mỹ Thành có đến bảy doanh nghiệp đang khai thác. Các thôn Hòa Hội Nam, Vĩnh Lợi, Hưng Lạc của xã này cũng diễn ra cảnh tương tự. Nhiều năm nay, người dân các địa phương này bất lực đứng nhìn cảnh môi trường sống bị các doanh nghiệp khai thác titan đua nhau hủy hoại.

Trước đây, dọc bờ biển xã Mỹ Thành trước đây là những cánh rừng phi lao phòng hộ dày đặc, quanh năm xanh tốt. Thế nhưng, giờ bãi biển mênh mông trở nên trống trơn, không còn bóng cây; thay vào đó là những hố hầm có chu vi hàng trăm mét, sâu đến 20 - 30m, dưới đó là những bè hút cát, giàn lọc titan. Ông Cao Văn Tân (ngụ thôn Vĩnh Lợi), bức xúc: “Thôn Vĩnh Lợi như một bán đảo luôn bị sóng lớn, triều cường uy hiếp, vậy mà giờ không còn rừng phòng hộ. Trong khi đó, bờ biển ngày càng như bị rỗng ruột do người ta hút titan tận đáy sâu. Khi nước biển xâm thực sâu, chúng tôi không biết đi đâu?”.

Hàng loạt cánh rừng phòng hộ, rừng sản xuất ven biển tại các xã Mỹ Thành, Mỹ Thọ, Mỹ An, Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ), Cát Khánh, Cát Thành, Cát Hải, Cát Tiến (huyện Phù Cát) cũng đã và đang bị “khai tử” như vậy. Ông Nguyễn Văn Hào (ở xã Cát Hải, huyện Phù Cát) nói: “Dự án khai thác titan đến đâu, những cánh rừng dương chắn cát lần lượt gục ngã đến đó. Đền bù xong, người ta cứ thế triệt hạ”.

Người dân kêu thì mặc người dân?

Khi những khu rừng ven biển bị xóa sổ, cả một dải bờ biển thuộc hai huyện Phù Mỹ, Phù Cát trở thành sa mạc cát. Bên cạnh đó là sự xuất hiện của hàng trăm núi cát khổng lồ, nhiều núi cát nằm ngay các khu dân cư. Khắp nơi, cát ngày càng phủ dày, bụi cát bay mù mịt. Vào mùa nắng, người dân các địa phương này càng khốn khổ, cơ cực hơn với nạn cát bay, cát tràn.

Bà Nguyễn Thị Nga (ngụ thôn Hưng Tân, xã Mỹ Thành), than thở: “Từ khi người ta ồ ạt khai thác titan, cuộc sống của chúng tôi đã bị đảo lộn. Mỗi khi có gió biển, cát lùa vô bay mù mịt xóm làng. Lắm khi đang ăn cơm, cát bay rào rào vào mâm, đành bỏ bữa”. Nhiều người dân xã Mỹ Thành nói rằng họ sợ nhất là “bão cát”, bởi đến cả những ngôi nhà cũng có thể bị cát vùi lấp. Xung quanh nhiều khu khai thác titan, người dân bức xúc chỉ cho chúng tôi xem những khu đất sản xuất bị bỏ hoang do cát tràn, lấp dày không cây gì sống nổi.

Cuộc sống của người dân ven biển Bình Định càng thêm điêu đứng khi nguồn nước sinh hoạt ngày càng cạn kiệt. Hàng ngày, hàng trăm máy bơm thi nhau hút nguồn nước ngầm để tuyển quặng. Chính vì thế, gần đây tình trạng thiếu nước sinh hoạt xảy ra tại nhiều xã thuộc các huyện Phù Cát, Phù Mỹ. Ông Trần Văn Mẫn (ngụ xã Mỹ Thành) nói: “Cái kiểu hút tận “âm phủ” để lấy titan cùng với việc hút không biết bao nhiêu nước ngọt để tuyển quặng như thế này thì nguồn nước ngầm nào mà còn. Trước đây, giếng của gia đình tôi đủ nước để cung cấp cho hàng chục gia đình vậy mà hơn năm nay trở nên cạn kiệt”.

Theo phản ánh của nhiều người dân các xã Mỹ Thành, Mỹ Thọ (huyện Phù Mỹ), gần đây vùng ven biển các địa phương này hầu như không còn thủy sản nào sống nổi. Hàng chục điểm khai thác titan ven biển công khai hoặc lén lút xả nước thải tuyển quặng ra biển khiến nước biển trở nên đục ngầu, bùn lắng bám đầy mép biển.

Ông Lê Văn Ngân (ngụ thôn Tân Thành, xã Mỹ Thọ) cho biết: “Vùng biển này vốn có nhiều loại ngao, sò, ốc, ghẹ, cá, ruốc… sinh sống gần bờ. Thế nhưng, bây giờ các loài thủy sản này đều biến mất. Trước đây, chỉ cần đánh bắt gần bờ cũng kiếm sống được. Còn bây giờ ra xa hàng trăm mét vẫn không bắt được con cá, con tôm. Nhiều hôm bủa lưới, kéo lên toàn bùn lắng, vậy làm sao thủy sản sống nổi”.

Ông Đinh Minh Thân - Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Thọ - nói: “Trên trời thì khói bụi mù mịt, dưới biển thì nước đen ngòm, người dân bức xúc lắm. Trong các cuộc tiếp xúc cử tri, bà con phản ánh không biết bao nhiêu lần nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết được gì”.

Mới đây, hàng trăm người dân hai xã Mỹ Thọ, Mỹ An (huyện Phù Mỹ, Bình Định) tập trung 24/24h để phản đối Công ty Cổ phần Khoáng sản thương mại Bình Định đốn hạ rừng phi lao phòng hộ ven biển để khai thác titan.

Nhiều người bỏ cả việc làm, mang theo lương thực để túc trực canh giữ khu rừng. Theo người dân địa phương, đến nay doanh nghiệp này đã đốn hạ hơn 500 cây phi lao trên 30 năm tuổi tại khu vực rừng phòng hộ chắn cát do người dân ở đây trồng. Người dân lo lắng việc triệt hạ khu rừng này sẽ gây cạn kiệt nguồn nước, xuất hiện bão cát, sạt lở ven biển…

Ông Lê Hữu Lộc - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định - cho biết, đã yêu cầu đình chỉ việc khai thác titan của công ty trên; đồng thời yêu cầu các cơ quan các cơ quan chức năng buộc doanh nghiệp này tháo dỡ các lán trại, thực hiện đầy đủ các quy trình về bảo vệ môi trường; tổ chức họp với người dân địa phương; khi nào người dân đồng thuận mới được tiến hành các hoạt động khai thác titan.

Dự án khai thác titan của Công ty Cổ phần Khoáng sản Bình Định do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép trên diện tích 10,4ha.

Uyên Thu

Tin cùng chuyên mục

[Truyện ngắn] Tim Rắn

[Truyện ngắn] Tim Rắn

(PLVN) - Lục theo bạn đến làng rắn cách nhà gần hai mươi cây số chén đặc sản. Đến quán, hả hê chọn rắn và xem đám nhân viên biểu diễn các tiết mục chế biến. Nhìn những con rắn oằn oại trong tay những tay thợ thịt chuyên nghiệp, chờ đợi chút ít trong háo hức là ngồi vào bàn....

Đọc thêm

Hệ thống phạt nguội trên QL1A bị khiếu nại phạt oan: “Phép vua” trong luật chẳng lẽ thua “lệ làng” CSGT?

Chuyên gia Bùi Danh Liên: “Việc mỗi đơn vị “đẻ” ra “luật” riêng như ví dụ nêu trên là gây khó cho dân, làm hại cho công cuộc đổi mới hành chính của đất nước”
(PLO) - Trao đổi với nhiều chuyên gia trong lĩnh vực giao thông, PLVN ghi nhận hầu hết các chuyên gia đều biết thực trạng “vênh” kết quả giữa kết quả “phạt nguội” vi phạm tốc độ với kết quả do thiết bị giám sát hành trình (GSHT) ghi nhận. Vấn đề nằm ở chỗ dù đang trong thời gian thử nghiệm, những mâu thuẫn phát sinh lại chưa được xử lý rốt ráo, chưa có lời giải cuối cùng, tiềm ẩn nguy cơ gây ra những tiền lệ xấu, đẩy thiệt thòi cho dân.

Người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động, xử lý thế nào?

Người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động, xử lý thế nào?
(PLO) - Hiện nay, không ít người sử dụng lao động (NSDLĐ) nợ tiền bảo hiểm xã hội (BHXH), không đóng cho các cơ quan bảo hiểm, làm nguời lao động (NLĐ) có nguy cơ không được hưởng những khoản trợ cấp này, ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của họ. Như vậy, nếu NSDLĐ không đóng BHXH bắt buộc cho NLĐ thì sẽ bị xử lý như thế nào?

Chung sống tối thiểu bao lâu thì mới được xin ly hôn?

Ảnh minh họa
(PLO) - “Vì trót dính “bẫy bầu” của cô ấy nên tôi buộc phải cưới cô ấy về làm vợ. Tính đến nay, chúng tôi mới chung sống với nhau được 10 tháng nhưng con của chúng tôi cũng đã 4 tháng tuổi. Quá trình chung sống, tôi đã xác định phải cố chấp nhận vì đứa con nhưng càng ngày mâu thuẫn giữa tôi và cô ấy càng trầm trọng, khó có thể dung hòa. Nay tôi muốn được ly hôn nhưng lại băn khoăn vì thời gian chúng tôi chung sống chưa lâu không biết tòa có giải quyết cho ly hôn?”, anh Vũ Đình Minh (34 tuổi ở Hai Bà Trưng, Hà Nội) hỏi.  

Sớm gỡ vướng mắc trong giải quyết nuôi con nuôi

Ảnh minh họa
(PLO) - Qua 6 năm triển khai Luật Nuôi con nuôi và các văn bản hướng dẫn thi hành cho thấy các thủ tục hành chính về việc nuôi con nuôi hiện nay cơ bản là phù hợp với nhu cầu thực tế. Tuy nhiên, một số địa phương cũng phản ánh những khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ để có thể tăng cường hơn nữa hiệu quả công tác giải quyết việc nuôi con nuôi.

Bản chính kết hôn không phù hợp với giấy tờ khác, xử lý thế nào?

Bản chính kết hôn không phù hợp với giấy tờ khác, xử lý thế nào?
(PLO) - Nghị định 158/2005/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đăng ký và quản lý hộ tịch (hết hiệu lực 01/01/2016) có quy định về  điều chỉnh hộ tịch được áp dụng trong trường hợp điều chỉnh nội dung trong các giấy tờ, sổ hộ tịch mà không phải là Sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh...

Làm thế nào để đơn phương ly hôn chồng ngoại quốc?

Hình minh họa
(PLO) -Bạn Nguyễn Bùi Trang (Hà Tĩnh) hỏi: Em muốn ly hôn chồng người Malaysia, nhưng ông xã không đồng ý. Trước đây em và chồng đăng ký kết hôn tại Singapore. Hiện em đã về Việt Nam sống một mình được 1 năm rồi. Em muốn ly hôn gấp, cần phải làm sao?.

Hồ sơ đăng ký tàu biển Việt Nam

Giấy chứng nhận đăng ký có thời hạn tàu biển Việt Nam chỉ được cấp một bản chính cho đối tượng được cấp là chủ tàu có tàu biển được đăng ký.
(PLO) - Ông Bùi Văn Bá (Kiên Giang) hỏi: Hồ sơ đăng ký có thời hạn tàu biển Việt Nam gồm những giấy tờ gì? Cách thức và nơi nộp hồ sơ, trình tự nhận và xử lý hồ sơ như thế nào?

Thẩm quyền tiếp tục hạn chế, tạm dùng qua lại cửa khẩu biên giới

Thẩm quyền tiếp tục hạn chế, tạm dùng  qua lại cửa khẩu biên giới
(PLO) - Ông Hà Quang Hanh (Ninh Bình) hỏi: Trong trường hợp vì lý do quốc phòng, an ninh, thiên tai, phòng chống dịch bệnh hoặc lý do đặc biệt khác, cơ quan nào có thẩm quyền tiếp tục hạn chế hoặc tạm dừng các hoạt động qua lại biên giới tại cửa khẩu biên giới? Thời gian gia hạn là bao lâu?