Bắt người dân dỡ nhà, mặc Tòa đang thụ án

Báo Pháp luật Việt Nam từng đăng bài “Vì sao Chính quyền nhiệt tình giúp doanh nghiệp?”, phản ánh chính quyền địa phương (phường Long Bình – TP. Biên Hòa, Đồng Nai) đã “nhiệt tình” giúp Công ty Cổ phần bia Sài Gòn - Đồng Nai “đòi cái không phải của mình” là 600m2 đất của ông Nguyễn Tiến Lung đã sinh sống ổn định gần 20 năm tại phường Long Bình.

Trong lúc ông Lung đang khởi kiện hành chính UBND TP.Biên Hòa và Tòa án đang thụ lý giải quyết thì UBND TP.Biên Hòa lại ra tiếp Quyết định cưỡng chế đối với nhà của ông Lung...

Ông Lung trước ngôi nhà của mình

“Biến” đất người dân thành đất công?

Năm 1992, ông Nguyễn Tiến Lung khai hoang, xây nhà trên 600m2 đất thuộc phường Tam Hòa (trước đây), phía trước, bên ngoài Xí nghiệp cồn - rượu bia - nước giải khát lúc bấy giờ. Năm 1995, đơn vị này đổi tên là Xí nghiệp rượu bia Đồng Nai và hợp tác với ông Lung bán bia. Năm 2000, TP. Biên Hòa cấp phép kinh doanh bán lẻ bia hơi Đồng Nai cho ông Lung. Năm 2007, Xí nghiệp đổi thành Công ty Cổ phần bia Sài Gòn - Đồng Nai và ông Lung không hợp tác nữa.

Năm 2007, Công ty bia ra nhiều văn bản thu hồi mặt bằng đất ông Lung và hai bên xảy ra “tranh chấp”, UBND phường Long Bình hòa giải nhưng không thành. Kế đó, Chánh Văn phòng UBND TP.Biên Hòa - Hồ Văn Lộc ra Văn bản số 3191 cho rằng: “Đây là tranh chấp hợp đồng thuê mặt bằng”; còn Chủ tịch UBND phường Long Bình thì nói: “Công ty tranh chấp hợp đồng thuê mặt bằng với ông Lung, phường hòa giải không thành yêu cầu Công ty và ông Lung chuyển hồ sơ đến Tòa án giải quyết”.

Theo Thông báo số 78 của Chủ tịch UBND phường Long Bình Tông Thanh Đa: “Đất phía trước Công ty thuộc đất công do Nhà nước quản lý. Do vậy, ông Lung phải chấp hành tháo dỡ di dời trả lại mặt bằng để phường quản lý”.

“Vin” vào đây, ông Đa tiếp tục ra Công văn số 117 nêu: “Căn cứ vào tình hình thực tế và hồ sơ pháp lý của Công ty bia thì đất ông đang sử dụng là đất công -  hành lang công trình công cộng, đề nghị ông Lung chấp hành Thông báo 78, nếu không tự giác chấp hành sẽ bị cưỡng chế”. Ông Lung khiếu nại thì chính quyền im lặng…

Đến hai năm sau, UBND TP. Biên Hòa tiếp tục có văn bản “buộc ông Lung khôi phục hiện trạng ban đầu do việc lấn chiếm đất gây ra”. Chấp hành chỉ đạo của cấp trên, chính quyền phường Long Bình ra quyết định cưỡng chế buộc ông Lung tháo dỡ nhà, trả lại hiện trạng. Nhưng trước đó, ông Lung đã khởi kiện vụ việc ra Tòa nên ông Đa phải ra quyết định thu hồi hủy bỏ các quyết định trên và Tòa án đình chỉ vụ án.

Ông Lung cho biết, ông sử dụng nhà đất đã 20 năm, chính quyền địa phương không hề có ý kiến gì. Đến khi Công ty bia đòi đất không được thì chính quyền lại quy kết ông “lấn chiếm đất công do Nhà nước quản lý” để thể hiện trách nhiệm “quản lý đất công” của mình…

Cưỡng chế khi Tòa đã thụ lý án

Vụ việc chưa dừng lại ở đó, ngày 15/4/2009, Công ty bia có Công văn số 37 gửi UBND TP. Biên Hòa: “Đề nghị giải tỏa thu hồi mặt bằng ông Lung” và chỉ đạo “Giao phường Long Bình kiểm tra, xử lý dứt điểm trường hợp ông Lung”.

Qua đó, Chủ tịch phường có Báo cáo số 60 về việc: “Xử lý trường hợp ông Lung xây nhà tạm, nhà tiền chế trên đất công thuộc hành lang đường bộ”. Tiếp đó, Chánh Văn phòng UBND TP. Biên Hòa ra Công văn 1222: “Giao Đội Quản lý đô thị TP chủ trì phối hợp với phường Long Bình kiểm tra xử lý dứt điểm trường hợp ông Lung”. Sau đó sự việc lại “im lặng”.

Một năm sau, Công ty bia lại ra công văn “chỉ đạo”: “Công ty bia một lần nữa đề nghị UBND và Công an phường Long Bình hỗ trợ thực hiện ngay việc giải tỏa mặt tiền Công ty đối với các hộ (trong đó có hộ ông Lung) để Công ty sớm mở được cổng, hoàn thành và đưa dự án vào hoạt động. Toàn bộ chi phí giải tỏa Công ty sẽ chi trả”…

Cũng cần nhắc lại rằng, năm 2010 tỉnh Đồng Nai đã làm xong đoạn đường nội bộ song hành với xa lộ Hà Nội, cách đất ông Lung 3m là hành lang đường nội bộ. Đất ông Lung nằm ngoài hành lang đường nội bộ và không liên quan tới xa lộ Hà Nội.

Từ năm 1992, ông Lung sử dụng đất đến 2004 mở rộng xa lộ Hà Nội và 2010 làm đường nội bộ, thì không cơ quan nào có ý kiến gì về nhà và không mốc lộ giới trên đất ông Lung. Vậy, cơ sở nào cho rằng “ông Lung lấn chiếm đất công xây dựng công trình trên hành lang giao thông đường bộ xa lộ Hà Nội”?. Rồi sự việc lại “im lặng”.

Khoảng gần hai năm sau, ngày 14/06/2012, Chủ tịch UBND phường Long Bình tiếp tục tiến hành lập biên bản về việc ông Lung xây dựng nhà không phép trên đất hành lang đường bộ và đề xuất UBND TP. Biên Hòa ra quyết định xử lý ông Lung.

Ngày 11/7/2012, Quyền Chủ tịch UBND TP. Biên Hòa - Trịnh Tuấn Liêm ra Quyết định số 3686 áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, quyết định nêu: “Năm 1995, ông Lung xây dựng nhà không giấy phép trên hành lang giao thông đường bộ, vi phạm Nghị định số 23/2009/NĐCP ngày 27/02/2009 của Chính phủ. Nay đã hết thời hiệu xử phạt hành chính nên áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng, buộc ông Lung tháo dỡ công trình xây dựng trả lại hiện trạng ban đầu, nếu không sẽ bị cưỡng chế”.

Ông Lung khởi kiện hành chính vì cho rằng: Việc áp dụng Nghị định 23 có hiệu lực từ ngày 01/05/2009 để xử lý việc ông xây dựng nhà không giấy phép vào năm 1995 là trái luật. Đó là chưa nói vào ngày 23/7/2012, TAND TP. Biên Hòa đã thụ lý vụ kiện thì chính quyền không thể áp dụng biện pháp cưỡng chế đối với nhà ông.

Điều đáng nói là trong khi quyết định của UBND TP. Biên Hòa đang bị kiện thì chính cơ quan này lại ra thêm Quyết định số 4331 ngày 15/08/2012 về việc cưỡng chế nhà ông Lung nhưng lại ghi sai địa chỉ nhà ông Lung là phường Tam Hòa thay vì phường Long Bình nơi gia đình ông Lung đang sinh sống gần 20 năm qua.

Ông Lung cho biết, Chủ tịch phường Long Bình còn nói với ông: “Tòa án đang giải quyết vụ án hành chính của ông là việc của Tòa án, còn chính quyền cưỡng chế là việc của chính quyền không liên quan đến nhau”. Ông Lung đâm đơn tố cáo ông quyền Chủ tịch UBND TP. Biên Hòa – Trịnh Tuấn Liêm khi đang là bị đơn lại ra quyết định cưỡng chế là hoàn toàn trái luật.

Nhóm PV