Trước đó, đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Nam Định đã tổ chức kiểm tra (tháng 10/2019) việc sử dụng đất của 30 dự án thuê đất nhưng không triển khai thực hiện dự án hoặc ngừng hoạt động, còn nợ tiền thuê đất.
Hầu hết chủ đầu tư các dự án đã đồng thuận, hợp tác thống nhất về bất cập trong sử dụng đất và có ý kiến đề xuất để Đoàn kiểm tra xây dựng, trình UBND tỉnh phê duyệt phương án xử lý theo hướng tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp trong khuôn khổ quy định pháp luật.
Tuy nhiên, đại diện của 9/30 doanh nghiệp (chủ dự án) không có mặt để làm việc theo lịch Đoàn kiểm tra đã thông báo.
Điển hình là Công ty CP Tập đoàn Xuân Trường thuê 0,25ha đất tại thị trấn Quất Lâm (Giao Thủy) từ năm 2003 của UBND tỉnh nhưng chưa triển khai xây dựng, để hoang hóa, còn nợ tiền thuê đất từ năm 2007; Công ty CP Thương mại Nam Ninh chưa có hợp đồng thuê đất nhưng đã sử dụng lô đất 0,35ha.
Công ty CP Dũng Hoàng (thành phố Nam Định) thuê 0,12ha đất tại phường Cửa Nam từ năm 2009 nhưng đã dừng hoạt động, để đất hoang hóa từ năm 2013 và mới hoàn thành nghĩa vụ tài chính đến hết năm 2018; Công ty CP Nhật Phương thuê 0,75ha đất tại CCN An Xá từ năm 2006 nhưng không hoạt động từ tháng 8-2015, để cho một số đơn vị khác sử dụng và còn nợ nghĩa vụ tài chính.
Công ty CP Cơ khí đúc Lương Sơn, xã Quang Trung (Vụ Bản) thuê 0,1ha đất tại xã Quang Trung từ năm 2007, đã dừng hoạt động từ năm 2010, để đất hoang hóa và còn nợ nghĩa vụ tài chính từ năm 2017; Công ty CP Vật liệu và Xây dựng Nam Định (thành phố Nam Định) thuê 18,25ha đất tại xã Mỹ Tân từ năm 2005 nhưng không thực hiện dự án, đã có tờ trình trả lại đất từ năm 2007 để cho Công ty Vận tải xây dựng Vinaha thuê thực hiện dự án xây dựng xưởng đóng tàu, hiện khu đất đang có một số hộ dân nuôi cá.
Doanh nghiệp Tư nhân Việt Long, xã Xuân Phú (Xuân Trường) thuê 0,44ha đất tại xã Xuân Phú từ năm 2008 của UBND tỉnh nhưng để hoang hóa từ năm 2016 và chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Công ty TNHH Công nghệ Việt Mỹ (Hải Hậu) thuê 3,04ha đất tại xã Hải Chính từ năm 2000 nhưng đã ngừng hoạt động từ năm 2010 và không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.
Công ty CP Đầu tư và Thương mại Hoàng Danh, thị trấn Thịnh Long (Hải Hậu) thuê 0,33ha đất tại thị trấn Thịnh Long từ năm 2005, đã được UBND tỉnh gia hạn sử dụng đất đến ngày 28/4/2019, tuy nhiên đến thời điểm kiểm tra vẫn chưa triển khai thực hiện dự án và còn nợ nghĩa vụ tài chính từ năm 2005.
Đoàn kiểm tra đã có văn bản yêu cầu các doanh nghiệp chủ động rà soát, báo cáo tiến độ thực hiện và việc chấp hành quy định pháp luật về đất đai của doanh nghiệp gửi về Đoàn kiểm tra (qua Sở Tài nguyên và Môi trường) trước ngày 20-12-2019. Đến nay, 9 doanh nghiệp này vẫn chưa gửi báo cáo, chưa liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường để tiến hành xử lý.
Để xử lý dứt điểm hiện trạng này, Đoàn kiểm tra sẽ tiến hành thông báo công khai, rộng rãi, yêu cầu các doanh nghiệp khẩn trương bố trí nhân lực, hợp tác, báo cáo thực trạng, đưa ra đề xuất, kiến nghị (nếu có) để có căn cứ báo cáo UBND tỉnh phương án xử lý theo quy định của pháp luật.
Trong trường hợp các doanh nghiệp cố tình chây ỳ, trốn tránh hợp tác giải quyết, Đoàn kiểm tra báo cáo UBND tỉnh phương án xử lý dứt điểm vi phạm mà không cần có sự hợp tác của doanh nghiệp theo đúng quy định pháp luật.