Carfentanil hay carfentanyl là thuốc giảm đau mạnh nhất trong số các opioid thương mại, với độ mạnh được cho là gấp 10.000 lần so với morphine và hơn 5.000 lần so với heroin. Theo Cơ quan bài trừ ma túy Mỹ (DEA), carfentanil có độc tính cao gấp 100 lần so với fentanyl – một ma túy tổng hợp có khả năng gây chết người gấp 30 đến 50 lần so với heroin. Một liều nhỏ chỉ 20 microgram carfentanil, tức có kích cỡ chỉ bằng một hạt muối, đã có thể gây chết người. Đặc biệt chất này được cho là còn có thể gây chết người ngay cả khi hấp thụ qua da.
Tác động của carfentanil diễn ra chỉ trong vòng vài phút sau khi tiếp xúc, bao gồm mất phương hướng, ho, buồn ngủ, suy hô hấp hay trụy tim và tử vong. Vì công hiệu quá mạnh của nó nên trong nhiều thập kỷ carfentanil đã được một số nước nghiên cứu để chế tạo vũ khí sinh học. Chất này hiện bị cấm sử dụng trên chiến trường theo Công ước quốc tế về vũ khí hóa học.
Dù vậy nhưng theo kết quả một cuộc điều tra của AP, carfentanil có thể mua qua mạng internet một cách dễ dàng từ Trung Quốc. Hồi tháng 7 vừa qua, kết quả một cuộc điều tra do AP công bố cho thấy tại Trung Quốc có ít nhất 12 công ty công khai rao bán carfentanil ra khắp thế giới. AP cho rằng, những người bán carfentanil đang lợi dụng những lỗ hổng trong quy định toàn cầu để trục lợi.
Tại Mỹ, loại chất này không được cho phép sử dụng ở người và được xem là ma túy tổng hợp. Công dụng được cho phép chính thức duy nhất của chất này là để gây mê những loài thú lớn như voi, nai và trâu. Chỉ khoảng 2mg carfentanil cũng đủ để hạ gục một con voi châu Phi nặng gần 1 tấn.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc, chất này lại không bị kiểm soát. Và Trung Quốc cũng chính là nguồn cung hàng đầu carfentanil cho các thị trường Mỹ, Canada và Mexico. Kể từ tháng 7 vừa qua, DEA đã xác nhận ít nhất 407 vụ bắt giữ carfentanil ở 8 bang tại nước này. Trong đó, Ohio là nơi có số vụ tịch thu chất cấm này nhiều nhất, với 343 vụ.
Loại hóa chất này được cho là nguyên nhân của hàng trăm vụ quá liều ma túy xảy ra tại Mỹ trong thời gian qua. Chỉ trong 21 ngày ở tháng 7 vừa qua, các nhân viên y tế ở Ohio đã tiếp nhận 236 vụ quá liều ma túy, trong đó có 14 trường hợp tử vong, bị nghi là có liên quan đến carfentanil. Trong tháng 9, DEA cho biết tại Ohio đã có 8 vụ quá liều car fentanil dẫn đến tử vong.
Song, quy mô của vấn đề này được cho là lớn hơn nhiều. Không chỉ vậy, giới chức Mỹ cũng lo ngại về khả năng các nhóm khủng bố như IS có thể mua carfentanil một cách dễ dàng và sử dụng chất này như một công cụ chiến tranh. “Lỗ hổng pháp lý về việc quản lý carfentanil cần phải được khép lại vì chỉ một lượng nhỏ chất đó cũng có tác động chết người khủng khiếp” – ông Andrew Weber, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về các chương trình hạt nhân, hóa chất và phòng vệ sinh học trong thời gian 2009 tới 2014, nói.
Tiếp theo các diễn biến trên, AP ngày 4/11 cho biết, sau khi kết quả điều tra của hãng về việc bán carfentanil trên mạng được công bố, trong số 12 công ty ban đầu chỉ có 3 công ty dừng việc quảng cáo bán hàng công khai của mình, 9 công ty tiếp tục rao bán mặt hàng này. Nhưng AP lại phát hiện có thêm 4 công ty sẵn sàng bán loại thuốc này, trong đó có một số công ty có địa chỉ ở Mỹ.
