Trung – Mỹ chiến tranh thương mại, doanh nghiệp Việt linh hoạt vẫn 'sống khỏe'

TS Nguyễn Đức Thành
TS Nguyễn Đức Thành
(PLO) - Theo TS Nguyễn Đức Thành – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), chiến tranh thương mại (CTTM) Trung – Mỹ sẽ có ảnh hưởng phức tạp, đa dạng, nhiều chiều đến Việt Nam, nhưng nếu DN Việt Nam linh hoạt thì vẫn “sống khỏe”…

Thưa ông, cuộc chiến này ảnh hưởng như thế nào đến xuất khẩu (XK) của Việt Nam? 

- CTTM Mỹ - Trung sẽ có ảnh hưởng phức tạp, đa dạng, nhiều chiều. Ảnh hưởng lớn nhất là đến tỷ giá, khi tương quan giữa các đồng tiền sẽ thay đổi. VND cũng nằm trong tương quan chung đó. Tôi thấy bức tranh này là bức tranh pha trộn, bởi nhập hàng nguyên liệu từ Trung Quốc về để chế biến thì rẻ đi (nhờ tỷ giá), trong khi XK sang Mỹ lại đắt lên (cũng do tỷ giá khi VND yếu đi). Thậm chí là với nhiều hàng hóa của Trung Quốc XK sang Mỹ nay bị ngăn chặn, đánh thuế cao lên thì các hàng XK tương tự của Việt Nam vào Mỹ cũng sẽ được lợi. Hay một yếu tố nữa là với các hàng hóa của Mỹ XK sang Trung Quốc nay bị Trung Quốc trả đũa - mà đấy cũng là những mặt hàng mà Việt Nam đang XK sang Trung Quốc - thì có thể hàng Việt Nam thay thế được phần nào nên cũng có thể được lợi. 

Mặt tiêu cực, hàng Trung Quốc tràn vào Việt Nam (chủ yếu là hàng giá rẻ), áp lực về lượng cung thừa, tỷ giá... có thể tăng lên. Nên tôi cho rằng đây là một bức tranh pha trộn, nhưng xét tổng thể thì Việt Nam có thể có lợi nhiều hơn.

Ngoài vấn đề tỷ giá, Việt Nam có thể đối phó thế nào trước những thách thức từ cuộc chiến này, như việc hàng hóa Trung Quốc có thể vào mạnh hơn?

- Tôi nghĩ ứng xử cần tùy theo nhóm hàng từ Trung Quốc. Đối với hàng tiêu dùng của Trung Quốc thì cần phải có sự thận trọng. Về lý thuyết cũng không khó, như tăng cường kiểm soát ở các cửa khẩu, đặt ra các điều kiện như cách chúng ta đang làm với ô tô nhập khẩu từ ASEAN (mà dường như đang phát huy tác dụng rất hiệu quả). Vậy vấn đề là có làm được không và chúng ta phải nhận thức được rõ và quyết tâm thì mới có thể phần nào làm được. Nhưng cũng cần thận trọng với khả năng “trả đũa”, vì nếu họ thấy mình có những biện pháp rõ ràng để ngăn chặn hàng hóa của họ thì họ sẽ “trả đũa” hàng hóa của mình. Ở đây đúng kiểu là chúng ta ở vị thế có thể chịu “tai bay, vạ gió”.

Còn đối với hàng nguyên liệu từ Trung Quốc, tôi nghĩ không cần phải đối phó gì. Lý do như tôi đã phân tích ở trên, nguyên liệu mua về để sản xuất rồi lại XK đi Mỹ mà hàng nguyên liệu NK về thì rẻ (do đồng NDT giảm) sau đó qua sản xuất, chế biến rồi bán sang Mỹ thì được lợi (do USD tăng), như vậy chúng ta được lợi kép. Nên điều này sẽ có lợi cho các DN XK của Việt Nam, tức là có lợi về giá, dù lượng có thể vẫn vậy. 

Tóm lại bức tranh này rất pha trộn, người được lợi, người bị ảnh hưởng tiêu cực chứ không phải chịu thiệt hại hết. Nên những DN linh hoạt thì vẫn sống khoẻ, còn DN như lĩnh vực nông sản chẳng hạn, nếu chỉ XK sang Trung Quốc  thì sẽ bị ảnh hưởng.

Có ý kiến cho rằng, CTTM này có thể khiến nhiều hàng của Trung Quốc sang Việt Nam và chỉ đóng mác để xuất sang Mỹ như là một hình thức “tạm nhập, tái xuất”. Theo ông, điều này có phương hại gì đến hàng hóa của Việt Nam sang Mỹ?

- Tình trạng “tạm nhập, tái xuất” đã diễn ra từ trước rồi nhưng với cuộc chiến này có thể sẽ mạnh hơn, gia tăng hơn nữa. Điều này thì Việt Nam không có lợi gì ngoài có thể có một chút thu về từ dịch vụ. Quan trọng là việc này nếu bị lạm dụng, trên quy mô lớn thì Mỹ có thể sẽ áp dụng biện pháp điều tra truy nguyên nguồn gốc và sẽ có giải pháp “xử”.

Còn về sức ép của hàng hóa Trung Quốc đổ dồn sang Việt Nam thì có thể Việt Nam bị ảnh hưởng, nhưng chỉ ở “rìa cơn bão”, tức là không phải hàng hóa Trung Quốc không vào được Mỹ thì quay về tràn vào Việt Nam. Câu chuyện không đơn giản như thế và thị trường của chúng ta cũng không thể nào hấp thụ được ở quy mô đó. Nên tôi cho rằng, hàng hóa Trung Quốc sẽ tiếp tục hướng vào Mỹ, chỉ là sẽ qua con đường nào, kênh nào mà thôi. Và trong những ảnh hưởng rơi rớt của “cơn bão” như vậy thì sẽ có những ảnh hưởng đến Việt Nam.

Xin cảm ơn ông!

Đọc thêm

Xây dựng chính sách cho chuyển đổi xanh

Ảnh minh họa
(PLVN) - Chuyển đổi xanh là xu thế của toàn cầu. Dự báo và nắm bắt xu thế tất yếu này, Bộ Chính trị từng có nhiều nghị quyết quan trọng. Ngay từ cách đây 10 năm là Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; cách đây 4 năm là Nghị quyết số 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045.

Thách thức nuôi trồng thủy sản trên biển

Là địa phương có nhiều thế mạnh về nuôi biển, song năm 2023, diện tích nuôi biển của Quảng Ninh mới đạt 10.200ha. (Ảnh: baoquangninh.com.vn)
(PLVN) - Với tiềm năng nuôi biển khoảng 500.000ha, Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản (NTTS) trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 mới đưa ra mục tiêu khiêm tốn 280.000ha đến năm 2025 và 300.000ha vào năm 2030. Thế nhưng, số liệu kỳ vọng diện tích nuôi biển đến hết năm 2023 mới đạt 85.000ha…

“Điểm nghẽn” nhận thức về phát triển bền vững khu công nghiệp

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Có tới 50% khu công nghiệp (KCN) chưa nghe đến khái niệm KCN phát triển bền vững (PTBV), chỉ có 30% có nghe hiểu về khái niệm KCN sinh thái. Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đang có “điểm nghẽn” về nhận thức, xây dựng chính sách, quản trị của các KCN liên quan đến việc PTBV.

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…