“Nhiễu sự” kiểm tra chuyên ngành

“Nhiễu sự” kiểm tra chuyên ngành
(PLVN) - Thủ tục nhiêu khê, chi phí tốn kém, doanh nghiệp (DN) có cảm giác bị "hành" - đó là phác thảo những bất cập của hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành được các chuyên gia "tả" lại trong Hội thảo “Thúc đẩy cải cách quản lý, kiểm tra chuyên ngành - Vấn đề và kiến nghị” do CIEM tổ chức sáng ngày 6/9.

Chưa đạt yêu cầu

Ghi nhận có sự chuyển biến trong hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành (KTCN), song theo đánh giá của Viện nghiên cứu quản lý kinh tế TW CIEM, hoạt động quản lý, KTCN đang chậm lại và ít được quan tâm, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19.

Theo báo cáo của CIEM, một số kết quả tích cực đã đạt được có thể kể đến như: Số mặt hàng phải thực hiện quản lý, KTCN đã giảm từ 100.000 (năm 2015) xuống còn 78.000, tỷ lệ các lô hàng xuất nhập khẩu phải KTCN tại giai đoạn thông quan chỉ còn 19,4%. Ngoài ra, tính đến tháng 6/2020, đã có 13 bộ, ngành tham gia kết nối với 198 thủ tục hành chính qua cơ chế một cửa. 

Tuy nhiên, kết quả này chưa đạt được yêu cầu Chính phủ đặt ra. Mục tiêu đặt ra là giảm 50% số mặt hàng KTCN, tỷ lệ kiểm tra tại giai đoạn thông quan là 10%. Đặc biệt, tiếng là có 198 thủ tục hành chính thực hiện qua cơ chế một cửa quốc gia nhưng theo bà Nguyễn Minh Thảo - Trưởng ban Nguyên cứu môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh CIEM, thì “cổng này chưa thực sự hiệu quả”, nhiều thủ tục vừa là thủ tục giấy, vừa online nên vô hình trung tạo thêm gánh nặng cho DN vừa phải đáp ứng thủ tục giấy, vừa lo thủ tục online.

“Những thay đổi tích cực vẫn còn quá ít so với yêu cầu của Chính phủ và cộng đồng DN. Những vướng mắc, bất cập về quy định thủ tục trong quản lý, KTCN vẫn đang là rào cản gây tốn kém thời gian và chi phí của DN” - bà Thảo phát biểu.

Quang cảnh hội thảo.
Quang cảnh hội thảo.

Kể loại câu chuyện một DN cách đây 5 năm bỏ 7 tỷ đồng để đầu tư nhưng suốt 5 năm không xong thủ tục, DN cay đắng mất 3,5 tỷ đồng tiền lãi, ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng CIEM - đã phải thốt lên: “Nhìn đâu cũng thấy chi phí, rủi ro, sự bất định của chính sách!”

Lấy nhiều mẫu, kết quả 1, thu phí theo số lần lấy mẫu (!?)

Khẳng định có sự chuyển biến trong quản lý, KTCN, nhưng Phó Viện trưởng CIEM cũng thẳng thắn khi cho rằng trong thời gian qua đã có thêm nhiều rào cản.

Theo rà soát của CIEM, sau gần 2 năm số lượng văn bản quản lý, KTCN đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã tăng hơn 120 văn bản. Đặc biệt, đang có bất cập về danh mục mặt hàng quản lý, KTCN do đối tượng rộng (78.000 mặt hàng), có mặt hàng chưa đầy đủ mã HS hoặc chưa đầy đủ tiêu chuẩn, quy chế kỹ thuật. Đáng ngại có khoảng 25 nhóm sản phảm hàng hóa (tương đương với 1.012 dòng hàng tính theo mã HS ở cấp độ 8 chữ số, và tương đương với 1.500 mặt hàng được chi tiết theo tên hàng cụ thể) còn chồng chéo trong thực hiện thủ tục quản lý, KTCN.

Ảnh minh họa: DN phản ánh Bộ NN&PTNT luôn là nơi lấy số lượng mẫu nhiều nhất.

Ảnh minh họa: DN phản ánh Bộ NN&PTNT luôn là nơi lấy số lượng mẫu nhiều nhất.

Dẫn chứng về thời gian và chi phí thực hiện thủ tục quản lý, KTCN, bà Thảo cho biết tuy thời gian có giảm hơn trước nhưng vẫn còn dài, dẫn đến rủi ro cho DN (chi phí lưu kho bãi, phạt hành chính do chậm thông quan, lỡ cơ hội kinh doanh…). Đặc biệt, nhiều Bộ ngành chưa cắt giảm chi phí theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về cắt giảm chi phí cho DN. 

Dẫn chứng nhiều nhất được đưa ra trong lĩnh vực nông nghiệp như phí kiểm dịch thú y, phí kiểm tra chất lượng thức ăn chăn nuôi, phí kiểm dịch thực vật… Đặc biệt, theo phản ánh của DN, Bộ NN&PTNT luôn là nơi lấy số lượng mẫu nhiều nhất, số lượng/khối lượng mẫu quá lớn, kết quả chỉ có 1 thử nghiệm nhưng tính phí theo số lượng lấy mẫu (ví vụ 5 mẫu thì mức phí tương đương như 5 thử nghiệm…”

Tự nguyện sao “hành” doanh nghiệp?

Liên quan đến quy định về đăng ký sử dụng mã số mã vạch (MSMV) nước ngoài trên bao bì các lô hàng nhập khẩu, Nghị định 74/2018/NĐ-CP yêu cầu DN phải có Giấy Ủy quyền của nhà nhập khẩu và giấy xác nhận của cơ quan có thểm quyền về đăng ký sử dụng MSMV (Trung tâm MSMV quốc gia, thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường Chất lượng). 

Đây là vấn đề nhiều DN, hiệp hội DN như Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đã nhiều lần lên tiếng. Theo đại diện của Eurocham, để có được các giấy tờ này, một tập đoàn nước ngoài với lực lượng luật sư hùng hậu đã phải soạn thảo văn bản, mang lên Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng để chỉnh câu chữ rồi mới chuyển ra nước ngoài để có được giấy ủy quyền. Quy trình này mất 34 ngày chưa kể 3 ngày xác nhận trong nước. “Nếu với các DN Việt Nam như VASEP thì đây là quy định đánh đố DN và không cần thiết…” - ông Nguyễn Hồng Uy, Đại diện Tiểu ban thực phẩm và Dinh dưỡng của Eurocham, chia sẻ.

Theo đề xuất của đại diện Eurocham, cần bỏ thủ tục xác nhận này bởi MSMV là tự nguyện áp dụng, DN chỉ cần thông báo cho cơ quan quản lý nhà nước, nếu sai DN tự chịu trách nhiệm…

Doanh nghiệp không hài lòng là tín hiệu tốt

Trước quá nhiềù vấn đề liên quan đến quản lý, KTCN, nguyên Viện trưởng CIEM - TS Nguyễn Đình Cung - lại có cái nhìn khá lạc quan. Theo ông, một khi DN không hài lòng thì đó là tín hiệu tốt và nên có nhiều cải cách trong tương lai. 

Dẫn chứng về Nghị định 15/2015/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật an toàn thực phẩm mà đại diện Eurocham đưa ra khi đề cập đến những chính sách thiết thực đối với DN, TS Nguyễn Đình Cung cho rằng đây là một thực tiễn tốt cần được nhân rộng.

Tuy nhiên, những chính sách tốt như vậy không nhiều. “Quy định của ta hầu như thiếu tính khoa học, tính thực tiễn, phi lý! Vậy do đâu? Gốc của vấn đề vẫn là tư duy! Tư duy quản lý của ta là theo hướng kiểm soát. Đó là anh làm gì tôi phải biết, phải báo tôi mới được làm!” - nguyên Viện trưởng CIEM băn khoăn. Ông cho rằng đây là vấn đề cốt lõi cần thay đổi.

Một thực tế nữa, theo chuyên gia này, là bấy lâu nay chúng ta vẫn hô hào cải cách thể chế, nhưng nó là gì thì không ai trả lời được. “Không nội hàm được thì không có hành động, không có phương hướng!” - nguyên Viện trưởng CIEM lưu ý.

Đọc thêm

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.

Khởi nghiệp ngày nay: Khó khăn hay cơ hội?

Khởi nghiệp thời điểm này chứa đựng nhiều rủi ro, nhưng đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội cho người có đam mê, sáng tạo, học hỏi. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Trong thời điểm kinh tế biến động như hiện nay, câu hỏi về khởi nghiệp đã trở thành một chủ đề nóng bỏng. Và những người dũng cảm đặt chân vào thế giới kinh doanh phải đối mặt với một thách thức vô cùng lớn: Liệu đó là một cuộc đua đầy khó khăn hay cơ hội lớn đang mở ra?

Khởi nghiệp - những góc nhìn khác

Thanh niên khởi nghiệp thời ChatGPT cần nghĩ rộng ra lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. (Ảnh: N.T)
(PLVN) - “Khởi nghiệp dựa trên công nghệ mở và Việt Nam đang đứng trước bước thay đổi lịch sử. Tinh thần khởi nghiệp phải nghĩ rộng ra, lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. Và từng góc nhìn, trong đó sẽ có góc phù hợp với từng bạn” - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhắn nhủ các bạn trẻ…

Những điều chưa biết về hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu

Thung lũng Silicon tiếp tục giữ vị trí hàng đầu trong số các hệ sinh thái khởi nghiệp năm 2023. (Ảnh: San Francisco Chronicle)
(PLVN) - Hàng thập kỷ qua, các công ty khởi nghiệp đã chứng minh được chỗ đứng trong nền kinh tế hiện đại và là một trong những giải pháp cho phát triển bền vững. Trong đó, hệ sinh thái khởi nghiệp khắp năm châu - nơi sản sinh ra những huyền thoại, những doanh nghiệp tỷ USD góp vai trò quan trọng vào thành tựu nói trên.

Tiết kiệm điện không chỉ trong Giờ Trái đất

Sân bay Nội Bài giảm bớt điện hưởng ứng chiến dịch Giờ Trái đất.
(PLVN) - Hàng loạt hoạt động đã diễn ra trong Giờ Trái đất 2024. Thông điệp được gửi đi từ các hoạt động này là tiết kiệm điện (TKĐ) thành thói quen. Nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho thấy, nếu Việt Nam thực hành TKĐ hiệu quả tương đương với việc xây được nhà máy điện mới với công suất 12.000 MW.