Lo ngại giảm phát?

Chỉ số giá tiêu dùng CPI trong tháng 6/2015 tăng ở mức thấp (Ảnh MH).
Chỉ số giá tiêu dùng CPI trong tháng 6/2015 tăng ở mức thấp (Ảnh MH).
(PLO) - Chỉ số giá tiêu dùng CPI trong tháng 6/2015 chỉ tăng 0,55% so với tháng 12/2014 và tăng 1% so với cùng kỳ năm trước - mức tăng thấp nhất trong tháng 6 kể từ năm 2011 đến nay. 
Theo nhận định của các chuyên gia tại Hội thảo “Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam 6 tháng đầu năm 2015 và dự báo” do Học viện Tài chính  tổ chức ngày hôm qua (30/6), nguy cơ nền kinh tế rơi vào tình trạng giảm phát lớn hơn nhiều so với nguy cơ lạm phát cao quay trở lại như trước đây…
Lạm phát thấp do tổng cầu
Theo TS Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện  Kinh tế - Tài chính (Học viện Tài  chính) tình trạng lạm  phát thấp  không phải bây giờ mới xuất hiện. Khi tốc độ lạm phát của tháng 12/2014 so với cùng kỳ năm trước giảm xuống mức 1,84%, vấn đề lạm phát thấp đã được đặt ra. 
Vào thời điểm đó, giá dầu thế giới giảm mạnh được cho là nguyên nhân chính dẫn đến lạm phát rơi xuống dưới mức. Tuy nhiên, giải thích này đến nay không còn thuyết phục. Mặt bằng giá xăng dầu trên thế giới cũng như trong nước vào thời điểm giữa tháng 6/2015 đã ở mức ngang bằng so với thời điểm tháng 12/2014. 
Trong khi đó, CPI 6 tháng đầu năm 2015 còn chịu tác động của việc tăng giá điện, tỷ giá và giá dịch vụ y tế. Theo tính toán của Tổng cục Thống kê, tỷ giá tăng 2% sẽ khiến cho CPI tăng thêm 0,6% và giá điện tăng 8,42% đã đẩy chỉ số CPI tăng thêm 0,22%. 
“Như vậy, trong nửa đầu năm 2015, các yếu tố chi phí đẩy chỉ số CPI tăng, về cơ bản, có tác động kéo lạm phát thấp hiện nay chỉ có thể giải thích bởi nguyên nhân còn lại- động thái của tổng cầu”- TS Độ nhận định
Thực tế, kể từ năm 2008 đến nay, tăng trưởng kinh tế luôn trong tình trạng thấp hơn mức tiềm năng (khoảng 6,5%), tức là tốc độ tăng của tổng cầu luôn yếu hơn tốc độ tăng của tổng cung. Điều này đã khiến chênh lệch tổng cầu - tổng cung liên tục giảm và kéo lạm phát giảm theo.
Với các kịch bản lạm phát được đưa ra, TS Độ cho rằng để nền kinh tế tránh xa vùng giảm phát, tốc độ tăng trưởng kinh tế cần đạt được từ mức 6,5% trở lên. Nếu nền kinh tế chỉ tăng trưởng ở mức 6 – 6,25%, xác suất rơi vào tình trạng giảm phát là tương đối lớn. Do đó, với tốc độ tăng trưởng kinh tế chỉ ở mức 6,28% trong 6 tháng đầu năm 2015, nguy cơ nền kinh tế rơi vào tình trạng giảm phát đang lớn hơn nhiều so với nguy cơ lạm phát cao quay trở lại trước đây.
Chính phủ đặt ra mục tiêu tăng trưởng GDP cho giai đoạn 2016 – 2020 ở mức 6,5 - 7%, đây là mức tăng GDP cần tiến tới để tránh rơi vào tình trạng giảm phát. Song theo TS Độ, làm thế nào để đạt được mức tăng trưởng này là thách thức lớn?
Giảm lãi suất để thúc tăng trưởng kinh tế
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ mức 6,5% trở lên, theo nhận định của các chuyên gia, một trong những diều kiện cần là phải giảm được lãi suất, đặc biệt là lãi suất cho vay. Tuy nhiên, quá trình giảm lãi suất hiện đang diễn ra rất chậm chạp, nguyên nhân được chỉ ra là do các ngân hàng phải duy trì mức lãi suất cao để giữ chân người gửi tiền. 
Số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy đã bắt đầu có sự căng thẳng cung – cầu vốn trên thị trường khi tính đến 19/6, tín dụng đã tăng trưởng 6,28%, trong khi huy động vốn chỉ tăng 4,8%.
Theo TS Nguyễn Đức Độ, để giảm lãi suất cho vay đồng thời vẫn đảm bảo mức tăng trưởng tín dụng mục tiêu 15% (cao hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng GDP và lạm phát cộng lại ) không thể trông chờ vào huy động vốn trên thị trường mà cần có thêm tiền từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tuy nhiên tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán trong 6 tháng đầu năm chỉ ở mức 5,09%, thấp hơn con số 6,37% của cùng kỳ năm ngoái. 
“Điều này có nghĩa NHNN chưa sẵn sàng cho chính sách giảm lãi suất. Và lý do quan trọng là để ổn định tỷ giá”- TS Độ nhận định. Theo ông, NHNN đang đứng trước bài toán khó giữa tăng tỷ giá hay bơm VND để hạ lãi suất.
Theo TS Nguyễn Thị Kim Thanh, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng, để kiểm soát lạm phát ổn định thì vấn đề kiểm soát tiền tệ luôn phải đặt ra hàng đầu, đi kèm với nó là vấn đề phát triển hệ thống phân phối hàng hóa đảm bảo sự cân bằng tương đối cung - cầu hàng hóa. 
“Trong 6 tháng cuối năm, tín dụng vẫn tiếp tục gia tăng, thêm vào đó, chính sách nới room các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ thu hút thêm dòng vốn FII qua thị trường chứng khoán, tốc độ giải ngân dòng vốn FDI sẽ tiếp tục tăng trong 6 tháng cuối năm đặt ra thách thức cho việc kiểm soát dòng tiền đối với NHNN để kiểm soát lạm phát, đặc biệt là vấn đề kiểm soát tỷ giá…”- TS Thanh nhận định. Theo bà, chính sách nào cũng phải chấp nhận đánh đổi và vấn đề tỷ giá phải hết sức thận trọng bởi không chỉ liên quan đến lạm phát.
“Trong giai đoạn 2012- 2014, NHNN đã rất thành công trong việc hạ lãi suất, giảm lạm phát, đồng thời với ổn định tỷ giá và thị trường vàng. Một trong những lý do dẫn đến thành công này là các dòng tiền nóng đã hướng vào thị trường trái phiếu. 
Khi dòng tiền chảy vào trái phiếu, áp lực lên tỷ giá sẽ giảm bớt, cơ hội giảm lãi suất sẽ rộng mở, việc phát hành trái phiếu Chính phủ sẽ dễ dàng hơn, tín dụng sẽ tăng trưởng cao hơn và việc xử lý nợ xấu sẽ thuận lợi hơn. Do vậy, hướng dòng tiền vào trái phiếu vẫn là một mũi tên trúng nhiều đích trong bối cảnh hiện nay…”- TS Độ đề xuất.

Tin cùng chuyên mục

Một số DN lo ngại nếu điều tra CBPG với HRC nhập khẩu sẽ ảnh hưởng xấu tới ngành thép.

Ý kiến trái chiều về đề xuất chống bán phá giá với thép cán nóng

(PLVN) - Ngay sau khi xuất hiện thông tin đề xuất Cục Phòng vệ thương mại (PVTM - Bộ Công Thương) điều tra chống bán phá giá (CBPG) với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, đến ngày 27/3 đã có 9 DN sản xuất tôn mạ, ống thép trong nước gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan quản lý.

Đọc thêm

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.