Đi 'đường tắt' bằng hối lộ chỉ thu lại 'lợi ích tạm thời'

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
(PLO) - Sáng qua (26/4), “Báo cáo đánh giá thực tiễn công bố thông tin của doanh nghiệp: Đánh giá 30 doanh nghiệp lớn nhất tại Việt Nam” (TRAC Việt Nam 2017) do Tổ chức Hướng tới minh bạch (TT) thực hiện được công bố.

Theo đó, việc thực hiện công bố thông tin về chương trình phòng chống tham nhũng (PCTN), điểm trung bình của 30 doanh nghiệp (DN) được đánh giá chỉ đạt 10%, trong đó các DN nhà nước chỉ đạt điểm trung bình 2% (100% là công khai nhiều nhất; 0% là công khai ít nhất). 

DN được tôn trọng hơn khi từ chối hối lộ

30 DN lớn nhất được khảo sát thuộc Danh sách bảng xếp hạng 500 DN lớn nhất Việt Nam theo mô hình của Forttune 500 (VNR500). Theo bà Phạm Ngọc Linh - Giám đốc Công ty Tư vấn quản lý MCG, qua thông tin công khai của 30 DN này, chỉ có 9 DN công bố công khai các chương trình PCTN. Trong đó, 20% DN sẵn sàng tố cáo sai phạm (không chịu rủi ro trả thù), 18% DN công khai cam kết PCTN và 23% DN công khai cam kết tuân thủ các luật liên quan. Nhưng không DN nào công bố về chính sách về đóng góp chính trị, chỉ 2% DN công bố giám sát chương trình PCTN và 5% DN công bố chương trình đào tạo PCTN.

Đánh giá chung về mức độ công khai thông tin của 30 DN được khảo sát thì 10% DN công khai chương trình PCTN, 32% DN công khai thông tin minh bạch trong cấu trúc và tỷ lệ sở hữu của DN và không có DN nào đạt yêu cầu thông tin về cơ chế báo cáo theo quốc gia.

Khảo sát của Trung tâm nghiên cứu xã hội (CENSOGOR) cho thấy, 48% người dân sẵn sàng trả chi phí cao hơn cho sản phẩm của những DN “liêm chính”. Qua báo cáo nghiên cứu “Tham nhũng từ góc nhìn của người dân, DN và cán bộ, công chức, viên chức” do Thanh tra Chính phủ và Ngân hàng Thế giới (WB) công bố năm 2013, một số DN chia sẻ họ được đối tác “tôn trọng hơn và hợp tác thuận lợi hơn” sau khi có hành động từ chối hối lộ.

Thỏa hiệp, DN sẽ thành “con tin” của tham nhũng

Bà Nguyễn Thị Kiều Viễn — Giám đốc CENSOGOR cho rằng, trong môi trường kinh doanh nhiều rủi ro tham nhũng và các thủ tục hành chính rườm rà, nhiều DN đã phải chọn “đường tắt”, trả chi những khoản chi phí không chính thức, bôi trơn hệ thống và né tránh các nghĩa vụ chi phí.

Báo cáo PCI 2016 đã chỉ ra có 61,5% DN có hành vi biếu tiền và hầu như tất cả các DN đều có hành vi “lại quả” cho đối tác. Phân tích nguyên nhân hành vi này, Luật sư (LS) Ngô Văn Hiệp — Văn phòng LS Hiệp và liên danh cho rằng, các DN lớn, DN có vốn đầu tư nước ngoài có đủ khả năng đối phó và hạn chế những nguy cơ đòi hối lộ.

Nhưng đa số DN nhỏ và vừa do năng lực hạn chế, thậm chí quen “chụp giật” nên dễ dàng và phải chấp nhận những “gợi ý” của cán bộ nhà nước để giành lợi thế trong hoạt động. Cụ thể hơn, ông Đậu Anh Tuấn — Trưởng ban Pháp chế của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhận định, tâm lý “có chi trả mới có cạnh tranh” của DN nhỏ và vừa đã khiến DN khó thoát ra khỏi vòng luẩn quẩn của tham nhũng. Bởi “nếu thỏa hiệp tham nhũng sớm thì nhiều DN có tiềm năng sẽ thành “con tin” vì sổ sách không sạch sẽ chính là “vòng kim cô” giữ DN trong vòng xoáy tham nhũng” — ông Tuấn nhận xét. 

CENSOGOR cũng nhận định, kinh doanh liêm chính giúp DN “giảm chi phí không chính thức và đáp ứng yêu cầu của đối tác kinh doanh tại các thị trường quan tâm đến tính liêm chính của DN; điều này tạo điều kiện để DN thâm nhập thị trường quốc tế”. Do vậy, muốn đẩy lùi tham nhũng một cách hiệu quả, nhóm nghiên cứu của TT khẳng định “cần có sự tham gia tích cực và chủ động của toàn xã hội, đặc biệt là cộng đồng DN”.

Từ nhận định, minh bạch, công khai thông tin sẽ hạn chế việc che giấu hành vi tham nhũng, nhiều DN đang áp dụng một số biện pháp, hệ thống PCTN nội bộ như một trong những cách thức hữu hiệu nhất bảo vệ công ty khỏi các rủi ro tham nhũng, giảm thiểu các chi phí không chính thức hoặc các hậu quả pháp luật cũng như rủi ro về uy tín do tham nhũng gây ra.

Ông Đậu Anh Tuấn cũng nhấn mạnh, ngoài việc pháp luật về PCTN phải nghiêm hơn thì cộng đồng DN, dẫn đầu là các DN lớn, cần có “văn hóa kinh doanh” để xây dựng môi trường kinh doanh liêm chính, bền vững. Tuy nhiên, ông Dương Hồng Thành — Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ) gợi ý, để PCTN trong hoạt động của DN (khu vực tư) hiệu quả cần giúp DN hiểu rằng: “PCTN giúp nền quản trị của DN tốt hơn chứ không chỉ “gồng mình” lên PCTN hay chỉ đơn giản là không hối lộ sẽ được tôn trọng hơn”

Tin cùng chuyên mục

Một số DN lo ngại nếu điều tra CBPG với HRC nhập khẩu sẽ ảnh hưởng xấu tới ngành thép.

Ý kiến trái chiều về đề xuất chống bán phá giá với thép cán nóng

(PLVN) - Ngay sau khi xuất hiện thông tin đề xuất Cục Phòng vệ thương mại (PVTM - Bộ Công Thương) điều tra chống bán phá giá (CBPG) với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, đến ngày 27/3 đã có 9 DN sản xuất tôn mạ, ống thép trong nước gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan quản lý.

Đọc thêm

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.