5 dự án PPP cao tốc Bắc – Nam phía Đông: Nguồn vốn nào thực hiện?

Thành bại của 5 dự án PPP cao tốc Bắc – Nam phía Đông phụ thuộc vào các ngân hàng?
Thành bại của 5 dự án PPP cao tốc Bắc – Nam phía Đông phụ thuộc vào các ngân hàng?
(PLVN) - Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) thừa nhận, ngay cả trường hợp nhà đầu tư đã được lựa chọn và ký kết hợp đồng cũng chưa thể khẳng định sẽ huy động được vốn tín dụng triển khai các dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Chưa chắc huy động được vốn tín dụng

Đây là một trong những nội dung Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể vừa thừa ủy quyền Thủ tướng gửi báo cáo lên Quốc hội về tiến độ thực hiện dự án đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông.

Theo đó, Bộ GTVT đã báo cáo hàng loạt khó khăn trong quá trình triển khai cao tốc Bắc – Nam. Cụ thể, các tổ chức tín dụng hiện nay chủ yếu là huy động vốn ngắn hạn để cho vay trung và dài hạn dẫn đến khó khăn trong cân đối nguồn vốn. Bên cạnh đó, để bảo đảm ổn định chính sách tiền tệ, pháp luật về tín dụng quy định lộ trình giảm dần tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn và dài hạn.

Các dự án BOT, BT giao thông có quy mô và tổng mức đầu tư lớn, thời gian vay vốn kéo dài nên tiềm ẩn nhiều rủi ro cho các ngân hàng. Bộ GTVT thừa nhận, thực tế trong hơn 2 năm qua đã phát sinh những vướng mắc về thu phí, dẫn đến doanh thu thực tế thấp hơn dự kiến tại các dự án BOT, đến nay chưa được xử lý dứt điểm, nguy cơ phát sinh nợ xấu, phải chuyển nhóm nợ, gây rủi ro, tạo áp lực rất lớn cho các tổ chức tín dụng. Hệ số an toàn vốn (CAR) của nhiều ngân hàng thương mại nhà nước đã chạm ngưỡng, tổng dư nợ và cam kết tín dụng đối với các dự án BOT, BT đã chạm tới giới hạn cấp tín dụng đối với lĩnh vực này.

Chính phủ, Bộ GTVT cũng đã làm việc với hệ thống ngân hàng. Nhưng theo Ngân hàng Nhà nước, dù các ngân hàng nhận thức được trách nhiệm trong việc xem xét, cung cấp tín dụng cho các dự án PPP cao tốc Bắc - Nam nhưng việc cung cấp tín dụng phải thực hiện theo cơ chế thương mại hiện hành. Do đó, các ngân hàng tự xem xét, quyết định cho vay trên cơ sở thẩm định hiệu quả của dự án, khả năng trả nợ của khách hàng và khả năng cân đối nguồn vốn tín dụng của tổ chức tín dụng.

Từ những khó khăn trên, Bộ GTVT thừa nhận: Ngay cả trường hợp nhà đầu tư (NĐT) đã được lựa chọn và ký kết hợp đồng, cũng chưa thể khẳng định sẽ huy động được vốn tín dụng để triển khai dự án. Bộ này cũng cho biết, theo yêu cầu tại hồ sơ mời thầu, NĐT có thời gian tối đa 6 tháng (từ thời điểm ký kết hợp đồng) để huy động vốn tín dụng; trường hợp NĐT không huy động được vốn tín dụng, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ hủy hợp đồng và tịch thu bảo đảm thực hiện hợp đồng.

Với thực tế này, Bộ GTVT đề xuất, trong trường hợp NĐT không huy động được nguồn vốn tín dụng để triển khai, đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc chuyển hình thức đầu tư. 

Phát hành trái phiếu có khả thi?

Theo ông Lê Kim Thành, Vụ trưởng Vụ Đối tác công – tư (PPP), Bộ GTVT, tổng vốn đầu tư 5 dự án PPP cao tốc Bắc - Nam khoảng 39.530 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách nhà nước tham gia hơn 20.000 tỷ đồng chiếm khoảng 51%; vốn NĐT huy động 19.394 tỷ đồng, chiếm khoảng 49%, bao gồm vốn chủ sở  hữu tối thiểu 20% khoảng 3.879 tỷ đồng, vốn huy động tín dụng khoảng 15.515 tỷ đồng. Như vậy, trung bình, NĐT phải huy động được khoảng 3.100 tỷ đồng từ vốn tín dụng cho một dự án. Tính cả vốn chủ sở hữu, NĐT phải huy động được khoảng 4.000 tỷ đồng/dự án. Đây là một thách thức rất lớn với NĐT.

Theo một số chuyên gia kinh tế, về mặt lý thuyết, ngoài huy động vốn tín dụng từ các ngân hàng, NĐT có thể huy động bằng việc phát hành trái phiếu công trình. Tuy nhiên, việc huy động vốn thành công bằng phát hành trái phiếu thực hiện công trình giao thông ở Việt Nam gần như chưa có tiền lệ. Suất đầu tư đường cao tốc lớn, thời gian thu hồi vốn lâu, liệu có mấy ai bỏ tiền lớn để mua trái phiếu?

Như vậy, nếu ngân hàng không cho vay tín dụng, NĐT không thể phát hành trái phiếu thành công thì 5 dự án cao tốc Bắc – Nam sẽ dùng nguồn tiền nào để thực hiện? Không lẽ lại được xem xét chuyển sang đầu tư công? 

Trong khi đó, rõ ràng nguồn lực nhà nước để đầu tư công thêm 5 dự án PPP là rất khó khăn. Theo chuyên gia giao thông, TS Nguyễn Xuân Thủy, không thể cứ dự án nào không thể đầu tư PPP là chuyển sang đầu tư công vì nguồn lực nhà nước có hạn, còn nhiều dự án xã hội khác cần đầu tư.

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Huy động tài chính cho mục tiêu phát thải ròng bằng 0

Thuế carbon nên điều tiết vào khâu đầu tiên đưa nhiên liệu hóa thạch vào thị trường. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - Theo Ngân hàng Thế giới (WB), để thực hiện lộ trình phát triển thích ứng với khí hậu và phát thải ròng bằng 0 như cam kết tại COP 26, dự kiến từ nay đến năm 2040, Việt Nam cần đầu tư thêm khoảng 6,8% GDP, tương đương 368 tỷ USD. Thuế carbon và thị trường carbon là 2 công cụ kinh tế được đề xuất để huy động nguồn lực tài chính cho mục tiêu này.

Plastics & Rubber Vietnam 2024: Cơ hội cho các doanh nghiệp tiếp cận công nghệ sản xuất tiên tiến

Plastics & Rubber Vietnam 2024: Cơ hội cho các doanh nghiệp tiếp cận công nghệ sản xuất tiên tiến
(PLVN) - Triển lãm quốc tế lần thứ 11 về công nghệ, nguyên phụ liệu và thiết bị máy móc ngành Nhựa và Cao su Việt Nam - Plastics & Rubber Vietnam 2024 là cơ hội quan trọng để doanh nghiệp có thể tiếp cận những thiết bị, công nghệ hiện đại nhất đến từ những tập đoàn hàng đầu trên thế giới, kết nối, xây dựng quan hệ đối tác kinh doanh và cập nhật các xu hướng, kiến thức ngành hữu ích.

Kỳ vọng vào cơ chế mua bán điện trực tiếp

Nhu cầu mua trực tiếp điện gió, điện mặt trời rất lớn. (Ảnh: EVN).
(PLVN) - Việc ban hành cơ chế, chính sách mua bán điện trực tiếp (DPPA) được đánh giá rất quan trọng bởi tính bền vững, lâu dài. Các tập đoàn lớn của thế giới tại Việt Nam đều đang rất “ngóng” cơ chế này được thực thi.

Chuyển đổi khu công nghiệp sinh thái gặp nhiều vướng mắc

KCN sinh thái đang trở thành tiêu chí lựa chọn của các nhà đầu tư FDI. (Ảnh: KCN Nam Cầu Kiền/Vietnam+)
(PLVN) - Được đề cập trong Nghị định 35/2022/NĐ-CP (NĐ 35) quy định về quản lý khu công nghiệp (KCN) và khu kinh tế (KKT), Chính phủ cũng đồng ý với mục tiêu đến năm 2030 sẽ có từ 40 - 50% địa phương có kế hoạch chuyển đổi các KCN hiện hữu sang KCN sinh thái và 8 - 10% địa phương có định hướng xây dựng KCN sinh thái mới. Tuy nhiên, thực tế triển khai KCN sinh thái đang gặp nhiều vướng mắc.

Tháo gỡ khó khăn về vốn

Ảnh minh họa
(PLVN) - Hôm qua (14/3), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã chủ trì Hội nghị triển khai nhiệm vụ điều hành chính sách tiền tệ năm 2024, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Đêm muộn, 'sếp' EVNNPT vẫn tới công trường 'thúc' nhà thầu chậm tiến độ

Tổng Giám đốc Phạm Lê Phú (áo xanh) kiểm tra công trường đường dây 500kV đoạn qua Hưng Yên
(PLVN) -  Tối 13/3/2024, Tổng Giám đốc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) - Phạm Lê Phú và đoàn công tác đã đi kiểm tra tiến độ thi công ban đêm các vị trí móng cọc Dự án đường dây 500kV mạch 3 cung đoạn Nhà máy Nhiệt điện Nam Định I - Phố Nối của Công ty CP Tập đoàn Đầu tư thương mại, công nghiệp Việt Á (nhà thầu Việt Á) đoạn qua tỉnh Hưng Yên.

Tổng cục Thuế tuyển dụng hơn 1.000 công chức năm 2024

Tổng cục Thuế tuyển dụng hơn 1.000 công chức năm 2024
(PLVN) - Tổng cục Thuế vừa có thông báo chính thức về việc thu hồ sơ đối với 2 kế hoạch tuyển dụng công chức Tổng cục Thuế năm 2024 đã được Bộ Tài chính phê duyệt. Theo đó, năm 2024, Tổng cục Thuế sẽ tuyển dụng 1.001 công chức cho toàn ngành.

Nhà đầu tư Nhật Bản quan tâm đến cơ hội đầu tư tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Hội nghị đã thu hút hơn 200 đại biểu đến từ các DN hàng đầu của Nhật Bản và Việt Nam.
(PLVN) - Tại Hội nghị xúc tiến đầu tư (XTĐT) “Việt Nam - Điểm đến đầu tư”, các nhà đầu tư Nhật Bản thể hiện sự quan tâm đối với cơ hội đầu tư trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam và có nhiều câu hỏi đối với các chính sách phát triển TTCK, nâng hạng thị trường - thu hút các dòng vốn mới..

Cục thuế Thừa Thiên Huế triển khai nhiều chính sách, hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp

Cục thuế Thừa Thiên Huế sẽ hỗ trợ tối đa cho người nộp thuế.
(PLVN) - Để tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế trong quá trình thực hiện nghĩa vụ cũng như lắng nghe những vướng mắc, hỗ trợ “họ” thực hiện quyết toán thuế, thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân… Cục Thuế tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai nhiều chính sách tốt góp phần hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách địa phương.