Luật nay bỏ lệ xưa

Thủ tướng Anh Boris Johnson.
Thủ tướng Anh Boris Johnson.
(PLVN) - Chính phủ Anh và Thủ tướng Boris Johnson hiện sa lầy trong tình trạng bế tắc đối sách cho cả việc ứng phó dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra, lẫn việc đàm phán với Liên minh châu Âu (EU) về thoả thuận mới làm khuôn khổ và nền tảng để gây dựng mối quan hệ hợp tác giữa hai bên sau khi nước Anh ra khỏi EU (Brexit). 

Giống như đại đa số các nước thành viên hiện tại của EU, nước Anh không thấy được triển vọng dịch bệnh sẽ bị kiềm chế, kiểm soát và đẩy lùi trong thời gian tới. Chính phủ của ông Johnson giống như chính phủ tất cả các nước châu Âu khác đều chỉ cầm cự trong việc đối phó dịch bệnh cho tới khi có được vaccine (vắc-xin) phòng ngừa dịch bệnh. Quá trình đàm phán với EU để hoàn tất những chuyện còn lại của Brexit có nguy cơ bị phá sản. 

Đúng vào thời điểm và bối cảnh ấy, nước Anh và ông Johnson bị thêm cú đòn nữa là đảo quốc nhỏ ở vùng biển Caribe Barbados tuyên bố sang năm 2021 sẽ huỷ bỏ mô hình thể chế tổ chức nhà nước với người đứng đầu nhà nước độc lập là Nữ hoàng Anh Elizabeth Đệ nhị. Việc này lại là một câu chuyện về dùng luật nay để hủy bỏ lệ xưa.

Barbados vốn là một thuộc địa của Anh và trở thành quốc gia độc lập năm 1966. Cho tới tận thế kỷ 20, Anh là một trong những cường quốc thuộc địa trên thế giới, nhưng rồi đế chế và hệ thống thuộc địa của Anh tan rã mà thực dân Anh không thể ngăn cản và cứu vãn được. Thực dân Anh vớt vát bằng cách thành lập một tổ chức níu kéo các nước thuộc địa cũ với tên gọi là Khối Thịnh vượng chung. Barbados là thành viên của tổ chức ấy. 

Tuy với mức độ tổ chức rất lỏng lẻo, Khối thịnh vượng chung trên danh nghĩa chính thức vẫn là một tổ chức mà hạt nhân là Anh. Trong tổ chức này có cái lệ chung là các thành viên đều có quy chế pháp lý của nhà nước quốc gia độc lập nhưng người đứng đầu nhà nước lại là người đứng đầu hoàng gia Anh, cụ thể là Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị.

 

Cái lệ này cũng biến đa số các thành viên của Khối thịnh vượng chung áp dụng mô hình nhà nước quân chủ lập hiến, tức là đều có danh xưng Nhà nước cộng hoà nhưng người đứng đầu nhà nước trên danh nghĩa là Nữ hoàng Anh Elizabeth Đệ nhị. 

Cái lệ này hiện thân cho mối liên hệ giữa nước Anh và các quốc gia kia trong quá khứ lịch sử. Cho tới nay mới chỉ có Trinidad và Tobago, cùng với Guyana chấm dứt vai trò của Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị là người đứng đầu nhà nước trên danh nghĩa chính thức. 

Hồi năm 1998, Barbados đã tính đến việc đoạn tuyệt với quá khứ thuộc địa trên đảo quốc bằng việc chấm dứt mô hình tổ chức nhà nước có Nữ hoàng Anh Elizabeth Đệ nhị là người đứng đầu nhà nước trên danh nghĩa chính thức, nhưng rồi không theo đuổi ý định này triệt để đến cùng. Cho tới quyết định vừa mới rồi.

Trong chuyện này, luật quốc gia có thể vô hiệu hoá cái lệ nói trên. Chính phủ Anh không thể không tôn trọng quyết định của các nước thuộc địa cũ về tiếp tục để cho hay không còn để cho Nữ hoàng Elizabeth Đệ nhị đại diện trên danh nghĩa chính thức. Thành viên nào của Khối thịnh vượng chung muốn tranh thủ Anh thì sẽ không động chạm gì tới cái lệ này.

Nhưng thành viên nào coi trọng việc thoát hoàn toàn ra khỏi cái bóng và nỗi ám ảnh của quá khứ lịch sử chung với nước Anh thì lại quyết tâm đoạn tuyệt hoàn toàn về pháp lý trên phương diện mô hình tổ chức nhà nước với nước Anh.

Việc luật nay vứt bỏ lệ xưa phản ánh sự chuyển biến trong luật lệ quốc tế và sự phát triển của luật pháp quốc gia trong thế giới hiện đại. Barbados hay Guyana hoặc Trinidad và Tobago đều chỉ là những thành viên nhỏ của Khối thịnh vượng chung. Nhưng việc họ đoạn tuyệt với nước Anh trên phương diện đặc thù này chẳng phải báo hiệu sự rạn vỡ không còn có thể cứu vãn được nữa của tổ chức này hay sao.

Tin cùng chuyên mục

(ảnh minh họa).

Láng giềng thêm gắn kết

(PLVN) - Cuộc điện đàm vừa rồi giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình giúp ông Putin có thể hài lòng bao nhiêu thì lại khiến Mỹ, EU, NATO và đồng minh của họ lo ngại thêm bấy nhiêu. Ông Putin và ông Tập Cận Bình đã nhiều lần gặp nhau và điện đàm với nhau.

Đọc thêm

Giới quan sát dự đoán gì về cuộc trao đổi trực tuyến của lãnh đạo Mỹ - Trung?

Dự kiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có cuộc họp trực tuyến cuối năm nay.
(PLVN) - Xung quanh việc ông Tập Cận Bình không trực tiếp tham dự Hội nghị cấp cao của nhóm G20 và hội nghị cấp cao của Liên Hợp quốc về chống biến đổi khí hậu trái đất, hiện có đồn thổi về khả năng hai ông Biden và Tập Cận Bình tiến hành cuộc trao đổi trực tuyến với nhau vào thời điểm nào đấy từ nay cho tới cuối năm 2021.

Luật riêng “khiêu chiến” luật chung

Phán quyết mới đây của Tòa án Hiến pháp Ba Lan khiến cả EU và các đối tác bên ngoài EU ngỡ ngàng...
(PLVN) - Trong lịch sử ra đời và phát triển trải qua nhiều thập kỷ đến nay, chưa khi nào Liên minh châu Âu (EU) lâm vào tình cảnh khó xử về pháp lý nội bộ như hiện tại.

Khó xử

Lực lượng Taliban tuần tra trong khu phố Wazir Akbar Khan ở thành phố Kabul, Afghanistan ngày 18/8/2021.
(PLVN) - Tại cuộc gặp cấp cao trực tuyến vừa rồi, các nước thành viên của Nhóm G20 đã nhất trí uỷ thác cho Liên Hợp quốc tiến hành công việc cứu trợ nhân đạo khẩn cấp cho người dân ở Afghanistan. Riêng Liên minh châu Âu (EU) cam kết đóng góp 1 tỷ euro.

Người mới và “dớp” cũ

Ông Fumio Kishida (phải) cùng Thủ tướng Yoshihide Suga sau cuộc bầu chọn lãnh đạo đảng Dân chủ tự do ngày 29/9.
(PLVN) - Sau khi thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga từ chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản (đang cầm quyền), đảng này phải tiến hành bầu chọn Chủ tịch mới. Và vì Chủ tịch đảng cầm quyền đương nhiên là Thủ tướng nên ông Suga không còn là chủ tịch đảng LDP nữa thì cũng sẽ không còn tiếp tục làm Thủ tướng Nhật Bản.

Nỗi lo lắng của phụ nữ Afghanistan dưới thời Taliban

(ảnh minh họa).
(PLVN) - Sự trở lại nắm quyền của Taliban tại Afghanistan đồng nghĩa với việc nước này sẽ quay trở lại với thời kỳ áp dụng luật Hồi giáo Sharia theo cách diễn giải của tổ chức này. Điều này đã dấy lên những lo ngại và đồn đoán về tương lai của Afghanistan, đặc biệt là phụ nữ.

Tư pháp và chính trị

Bị cáo Robert Schellenberg trong một phiên xét xử tại Trung Quốc.
(PLVN) - Tòa án Canada mới rồi xét xử vụ việc dẫn độ hay không dẫn độ sang Mỹ bà Mạnh Vãn Châu - Giám đốc Tài chính Tập đoàn công nghệ cao Huawei của Trung Quốc. Người phụ nữ này bị chính quyền Canada bắt giữ hồi cuối tháng 12/2018 khi bay quá cảnh qua Canada...

Thành quả cầm quyền quan trọng mới của ông Biden

Tổng thống Mỹ Joe Biden.
(PLVN) - Ở nước Mỹ, Tổng thống Joe Biden vừa giành về được thành quả cầm quyền mới khi thượng viện nước này với lá phiếu của 69 trong tổng số 100 thành viên thông qua chương trình tài chính quy mô hơn 1.000 tỷ USD đầu tư vào cơ sở hạ tầng.

Afghanistan: Tương lai bất định

Lực lượng Taliban ở Afghanistan.
(PLVN) - Việc lực lượng Taliban tăng cường hoạt động quân sự để mở rộng phạm vi lãnh thổ kiểm soát sau khi Mỹ và đồng minh triệt thoái hết binh lính ra khỏi Afghanistan là điều đã được dự báo trước. Nhưng tất cả trong cũng như ngoài đất nước này bị bất ngờ về tốc độ thắng thế hiện tại của Taliban.

Du lịch châu Âu lại khủng hoảng trước làn sóng dịch bệnh tái bùng phát

Thăm quan bảo tàng Louvre (Pháp) phải xuất trình chứng nhận sức khoẻ hợp lệ.
(PLVN) - Châu Âu “mở cửa” với du khách Mỹ từ giữa tháng 6/2021, với kỳ vọng những chuyến đi xuyên Đại Tây Dương có thể phục hồi ngành du lịch trong mùa hè. Tuy nhiên, thực tế lại diễn ra hoàn toàn trái ngược với mong đợi, khi dịch bệnh lại “hoành hành”, đẩy ngành du lịch châu Âu vào một cuộc khủng hoảng mới.

Luật lệ thời dịch bệnh

Luật lệ thời dịch bệnh
(PLVN) - Gần 2 năm nay, dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus corona gây ra làm thay đổi thế giới rất mạnh mẽ và sâu sắc.

Quan hệ Mỹ - Trung: Giận mấy vẫn phải thương!

Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman sắp thăm Trung Quốc.
(PLVN) - Kể từ khi nước Mỹ có sự thay đổi chính quyền sang Tổng thống Joe Biden, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman là quan chức cao cấp nhất trong chính quyền của ông Biden công cán sang Trung Quốc. Trước đấy, Mỹ và Trung Quốc có cuộc gặp gỡ trực tiếp ở cấp cao hơn chút tại Mỹ.

Cái kết của cuộc chiến dài

Mỹ nhất trí rút toàn bộ các lực lượng chiến đấu tại Iraq về nước.
(PLVN) - Nhân chuyến thăm Mỹ vừa rồi của Thủ tướng Iraq Mustafa al-Kudhimi, Mỹ và Iraq đã ký kết thỏa thuận về việc Mỹ chấm dứt hoàn toàn hoạt động quân sự trực tiếp ở Iraq.

Phép vua đại chiến lệ làng

Thành phố Warsaw, thủ đô Ba Lan.
(PLVN) - Bất đồng quan điểm giữa Liên minh châu Âu (EU) và Ba Lan về cuộc cải cách tư pháp ở Ba Lan khởi nguồn ngay sau khi đảng PiS (đảng Luật pháp và công lý) với quan điểm chính sách bảo thủ cánh hữu lên cầm quyền ở Ba Lan vào năm 2015.

Tương lai đầy bất định của Afghanistan

 Dân quân ủng hộ lực lượng an ninh Afghanistan chống Taliban, tại tỉnh Herat, ngày 9/7/2021.
(PLVN) - Nguyên do là Mỹ và đồng minh chưa hoàn tất việc rút hết binh lính ra khỏi quốc gia này thì Taliban đã tăng cường hoạt động quân sự, mở rộng phạm vi lãnh thổ kiểm soát và đe dọa sự tồn tại của chính quyền Afghanistan.

Euro 2020: Đã đến lúc người Anh xây dựng đế chế?

Liệu đã đến lúc đội tuyển Anh xây dựng "đế chế"?
(PLVN) - Tại Euro 2020, đội tuyển Anh đã biết vượt qua những áp lực, gây dựng được lối chơi có bản sắc. Với hàng loạt ngôi sao trong đội hình, giới chuyên gia nhận định rằng, đã đến lúc người Anh xây dựng đế chế...