"Đấu võ mồm" gây chết người, tội gì?

Chồng nạn nhân tại hiện trường nơi vợ mình ngất xỉu
Chồng nạn nhân tại hiện trường nơi vợ mình ngất xỉu
(PLO) - Cuộc khẩu chiến kết thúc đi kèm theo hậu quả: Một người bị ném gạch vỡ đầu, một người bị ngất đi rồi mất mạng sau đó ít phút do chứng kiến cảnh tượng máu me loang lổ trên khuôn mặt người bị thương. Ai sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về những hậu quả này?  
Bài 2: Cái chết bất ngờ và trách nhiệm liên quan
Sau cuộc cãi vã, lại chứng kiến không mặt đầy máu me của người đang giúp đỡ mình, bà Hiền - vợ ông Phan Ga (61 tuổi, trú tại khu vực 4, thị trấn Phú Lộc, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế)  bỗng nhiên ngất xỉu. Dù được đưa vào bệnh viện cấp cứu, nhưng bà không qua khỏi. 
Thương xót sự ra đi của người vắn số, nhiều người cho rằng bà Thu - người cãi vã và vác cục đá ném làm một người khác chảy máu – là thủ phạm. Bởi nếu không có cảnh tượng kinh hãi máu me do bà Thu ném đá trúng đầu người hàng xóm, thì bà Hiền đã không sợ đến nỗi ngất đi rồi chết. Do đó, bà Thu cần phải được xem xét, truy cứu trách nhiệm Hình sự về tội vô ý làm chết người.
Tuy nhiên, theo luật sư, cần phân tích cấu thành tội danh này. Hành vi khách quan của tội phạm được thể hiện ở việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ các quy tắc an toàn gây nên cái chết cho nạn nhân. Những quy tắc an toàn được quy định ở nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm những quy định thành văn bản hoặc những quy tắc xử sự xã hội mà mọi người đều biết, thừa nhận và chấp hành.
Để chứng minh bà Thu vô ý làm chết người thì phải thấy rõ bà Thu đã không thực hiện quy tắc an toàn và việc này đã gây ra cái chết cho bà Hiền. Ở đây, bà Thu đã thực hiện hành vi ném đá gây thương tích cho người dìu bà Hiền. Hành vi này không phải là nguyên nhân gây ra cái chết của nạn nhân. 
Mặt khác, lỗi vô ý làm chết người được thể hiện trong hai trường hợp sau: (i) người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả chết người nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn chặn được; (ii) Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây hậu quả chết người mặc dù quy định pháp luật buộc phải thấy trước và có đủ điều kiện chủ quan và khách quan có thể thấy trước hậu quả chết người có thể xảy ra. 
Rõ ràng, trong cả hai trường hợp này, thì pháp luật không buộc bà Thu phải thấy trước và có thể thấy trước được hành vi ném đá vào người khác gây ra cảnh tượng máu me sẽ làm cho bà Hiền khi nhìn thấy, bị ngất đi rồi tắt thở. Từ đó, bà Thu không có lỗi vô ý gây ra cái chết cho bà Hiền. Và hành vi ném đá vào người khác của bà Thu không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến cái chết cho bà Hiền nên bà Thu không phạm tội vô ý làm chết người.
Đồng quan điểm nêu trên, luật sư Trương Anh Tú, Trưởng VPLS Trương Anh Tú (Hà Nội) nói: “Đây cũng là một cái chết hi hữu. Nhưng dưới góc độ luật thì phải nhìn nhận thật khách quan. Nguyên nhân chết là do yếu tim, nhìn thấy máu sợ đến chết ngất chứ không có bất kỳ sự tác động ngoại lực nào đến nạn nhân nên không có dấu hiệu Hình sự, không thể truy cho tội giết người trong vụ việc này”.
Luật sư Nguyễn Đình Khỏe (VPLS Tràng Thi) cũng cho rằng trường hợp này rất khó quy trách nhiệm hình sự tội giết người cho bà Thu vì hành vi và hậu quả không liên quan nhau. Cái chết của nạn nhân Hiền cũng là ngoài ý muốn của bà Thu.
Có dấu hiệu phạm tội cố ý gây thương tích
Bà Thu không phạm tội. Vậy còn trách nhiệm bồi thường dân sự? Để được bồi thường trong trường hợp xảy ra thiệt hại về tính mạng, phải đáp ứng đủ các yếu tố: (i) Phải có thiệt hại xảy ra; (ii) Phải có hành vi trái pháp luật; (iii) Phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật; (iv) Phải có lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý của người gây thiệt hại. 
Căn cứ 4 tiêu chí này, có thể thấy tuy có thiệt hại xảy ra (hậu quả chết người) nhưng bà Thu không phải chịu trách nhiệm bồi thường vì không đủ yếu tố chứng minh có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại chết người xảy ra và hành vi trái pháp luật của mình. 
Không phải chịu trách nhiệm pháp lý trước cái chết của bà Hiền, nhưng hành vi ném đá gây thương tích cho hàng xóm đã có dấu hiệu tội cố ý gây thương tích. 
Cấu thành cơ bản tội cố ý gây thương tích theo Khoản 1 Điều 104 Bộ luật Hình sự cần có tỷ lệ thương tật từ 11% đến 30% hoặc dưới 11% nhưng thuộc một trong các trường hợp: “Dùng hung khí nguy hiểm hoặc dùng thủ đoạn gây nguy hại cho nhiều người”. Dùng đá, gạch ném người khác là trường hợp được pháp luật hình sự xác định là dùng hung khí nguy hiểm.
Từ đó, chỉ cần bà Thu ném đá gây thương tích cho nạn nhân dưới 11% theo kết luận giám định thương tật cộng với tình tiết dùng hung khí nguy hiểm thì đã cấu thành tội cố ý gây thương tích. Tuy nhiên, trong vụ việc này, cơ quan công an chỉ khởi tố theo yêu cầu của người bị hại. 
Do đó, nếu nạn nhân bị ném đá gây thương tích dưới 11% có đơn yêu cầu khởi tố, thì bà Thu sẽ bị truy cứu trách nhiệm Hình sự về tội cố ý gây thương tích. Nếu kết quả giám định thương tích từ 11% trở lên, cơ quan công an đương nhiên sẽ khởi tố vụ án cố ý gây thương tích mà không phụ thuộc vào việc người bị hại có đơn yêu cầu khởi tố hay không.
Bên cạnh việc xem xét trách nhiệm Hình sự, cơ quan có thẩm quyền tại địa phương cũng cần phải ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính cho những người đã thực hiện hành vi đánh, chửi nhau, vi quy định về trật tự công cộng, mức phạt từ 100 ngàn đến 3 triệu đồng.
Câu chuyện pháp lý xung quanh cái chết của bà Hiền có thể khép lại. Tuy nhiên, vẫn rất cần những quy phạm đạo đức, ứng xử về tình làng, nghĩa xóm để hóa giải cho sự kiện chết người bất ngờ này. Đó mới là điều quan trọng nhất cần làm./.

Tin cùng chuyên mục

Người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động, xử lý thế nào?

Người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cho người lao động, xử lý thế nào?

(PLO) - Hiện nay, không ít người sử dụng lao động (NSDLĐ) nợ tiền bảo hiểm xã hội (BHXH), không đóng cho các cơ quan bảo hiểm, làm nguời lao động (NLĐ) có nguy cơ không được hưởng những khoản trợ cấp này, ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của họ. Như vậy, nếu NSDLĐ không đóng BHXH bắt buộc cho NLĐ thì sẽ bị xử lý như thế nào?

Đọc thêm

Bản chính kết hôn không phù hợp với giấy tờ khác, xử lý thế nào?

Bản chính kết hôn không phù hợp với giấy tờ khác, xử lý thế nào?
(PLO) - Nghị định 158/2005/NĐ-CP của Chính phủ quy định về đăng ký và quản lý hộ tịch (hết hiệu lực 01/01/2016) có quy định về  điều chỉnh hộ tịch được áp dụng trong trường hợp điều chỉnh nội dung trong các giấy tờ, sổ hộ tịch mà không phải là Sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh...

Làm thế nào để đơn phương ly hôn chồng ngoại quốc?

Hình minh họa
(PLO) -Bạn Nguyễn Bùi Trang (Hà Tĩnh) hỏi: Em muốn ly hôn chồng người Malaysia, nhưng ông xã không đồng ý. Trước đây em và chồng đăng ký kết hôn tại Singapore. Hiện em đã về Việt Nam sống một mình được 1 năm rồi. Em muốn ly hôn gấp, cần phải làm sao?.

Hồ sơ đăng ký tàu biển Việt Nam

Giấy chứng nhận đăng ký có thời hạn tàu biển Việt Nam chỉ được cấp một bản chính cho đối tượng được cấp là chủ tàu có tàu biển được đăng ký.
(PLO) - Ông Bùi Văn Bá (Kiên Giang) hỏi: Hồ sơ đăng ký có thời hạn tàu biển Việt Nam gồm những giấy tờ gì? Cách thức và nơi nộp hồ sơ, trình tự nhận và xử lý hồ sơ như thế nào?

Thẩm quyền tiếp tục hạn chế, tạm dùng qua lại cửa khẩu biên giới

Thẩm quyền tiếp tục hạn chế, tạm dùng  qua lại cửa khẩu biên giới
(PLO) - Ông Hà Quang Hanh (Ninh Bình) hỏi: Trong trường hợp vì lý do quốc phòng, an ninh, thiên tai, phòng chống dịch bệnh hoặc lý do đặc biệt khác, cơ quan nào có thẩm quyền tiếp tục hạn chế hoặc tạm dừng các hoạt động qua lại biên giới tại cửa khẩu biên giới? Thời gian gia hạn là bao lâu?

Đừng dại bán xe không khai báo

Phương tiện đã bán chưa sang tên đổi chủ gây tai nạn giao thông, việc thông báo chuyển nhượng giúp tránh trách nhiệm liên đới của người bán xe.
(PLO) - Từ ngày 1/6, khi bán hoặc cho, tặng xe, chủ xe phải thông báo ngay bằng văn bản đến cơ quan đã cấp đăng ký xe để theo dõi, nếu không sẽ bị liên đới và xử lý hành chính khi chiếc xe đã chuyển quyền sử dụng gây tai nạn... 

Từ 1/6 tới, xe máy điện cũng phải đăng ký

Hình minh họa (internet)
(PLO) - Thông  tư số 15/2014/TT-BCA khẳng định, từ ngày 1/6 tới, xe máy điện phải đăng ký mới được phép lưu thông. Thế nhưng, nhiều cửa hàng không biết gì về quy định này. Còn khách không mấy người biết loại xe mình mua là xe máy điện hay xe đạp điện. 

Quy trình giám định nghi can hiếp dâm

Hình minh họa (internet)
(PLO) - Khi xảy ra hành vi xâm hại tình dục, để có căn cứ khởi tố, truy tố và xét xử bị cáo về tội danh gì thì cần phải có kết luận giám định pháp y và những vật chứng có liên quan để làm căn cứ, khẳng định ai là người thực hiện hành vi và phạm tội gì. Công việc giám định pháp y đối với các tội xâm hại tình dục đã không còn là “bí mật” nếu hiểu về nội dung Thông tư 47/2013/TT-BYT.

Pháp luật "xây hành lang" cho “oshin”

Hình minh họa (internet)
(PLO) - Năm 1994, bộ phim “Oshin” kể về chuyện đời cơ cực của một người giúp việc nhà được chiếu tại Việt Nam đã tạo nên một “từ vay mượn” mới. Câu chuyện người giúp việc cùng những rắc rối pháp lý nảy sinh trên thực tế do không có luật điều chỉnh cụ thể đã tròn 20 năm. 

Nơm nớp sợ đi tù sau khi mua dâm ở nước ngoài

Nơm nớp sợ đi tù sau khi mua dâm ở nước ngoài
(PLO) - Quá quen thuộc đến nhàm chán với những cuộc chơi bời trong nước, anh Nguyễn D. (29 tuổi, trú tại TP.Hồ Chí Minh) rủ đám bạn ra nước ngoài “xả xui” trong các sòng bài, rồi sà vào “phố đèn đỏ” vui vẻ cùng em út. 

Hoang báo mất 900 triệu trên máy bay, nữ khách có phải hầu tòa?

Tung tin bị đánh thuốc mê trên máy bay gây ảnh hưởng lớn tới ngành hàng không. (Hình chỉ mang tính minh họa - Internet)
(PLO) - Ngày 8/4, chuyến bay từ Vinh đi TP.HCM của hãng hàng không Jetstar Pacific đã thu hút sự chú ý bởi thông tin một nữ hành khách khai báo bị chuốc thuốc mê đánh cướp 900 triệu. Sau khi xác minh đây chỉ là “chiêu bài”, liệu nữ khách này có phải hầu tòa như nhiều người từng thích “làm trò” trên máy bay?

Vụ Dương Chí Dũng: bị cáo chối tội, gia đình nộp tiền khắc phục hậu quả, xử lý thế nào

Ảnh nguồn Internet
(PLO) - Cho đến nay, Dương Chí Dũng và Mai Văn Phúc vẫn chưa thay đổi nội dung kháng cáo kêu oan về tội “Tham ô tài sản”, nghĩa là các bị cáo này vẫn cho rằng họ bị kết án tử hình oan. Trong khi các bị cáo vẫn đang tiếp tục kêu oan thì gia đình họ lại tự nguyện nộp tiền để khắc phục một phần hậu quả với mong muốn các bị cáo được hưởng tình tiết giảm nhẹ mới. Trường hợp này Tòa án sẽ xem xét, cân nhắc thế nào?