Khách giảm theo phương thẳng đứng
Thực trạng ở Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài (NIA) - một trong những cảng thường ngày tấp nập nhất trong số hàng chục cảng thuộc Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), nhưng suốt 1 năm qua thực sự thưa vắng. Đó là có thể là hình ảnh “đại diện” cho khối doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng nhà nước cũng như tư nhân kể từ khi dịch COVID-19 xuất hiện.
Trao đổi với PLVN, đại diện NIA cho hay, sản lượng hành khách qua cảng sụt giảm dẫn đến nguồn thu của doanh nghiệp giảm đến 70-80%. Tiền lương của người lao động cũng bị cắt giảm. “Hiện, chúng tôi đang phải cắt giảm tiền lương, theo lộ trình sẽ có những vị trí phải cắt tới 50-60%” đại diện cảng này nói và cho biết đã rất cân nhắc vấn đề này nhưng không tránh khỏi vì sự “tàn phá” của bão Covid quá lớn.
Có thể nói, đây là thời điểm khó khăn nhất đối với cả các hãng bay trên trời và doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng dưới mặt đất. Cụ thể, từ đỉnh cao ngày 29/4/2021, NIA phục vụ 540 lượt chuyến bay với 79.000 lượt khách/ngày, thì ngay sau đó 2 tuần, trung bình sản lượng cất, hạ cánh chỉ đạt 200 lượt chuyến/ngày, sản lượng hành khách tụt xuống 15.000 lượt khách/ngày. Thời gian thấp điểm nhất - các ngày 12, 13/5/2021 chỉ với 90 lượt chuyến bay nội địa và chỉ 9.000 lượt khách. “Hiện tại vắng vẻ, tiêu điều lắm! Sản lượng khách sụt giảm theo phương thẳng đứng chưa từng thấy”, đại diện NIA nói.
Trong bối cảnh lượng khách qua cảng giảm, thời gian gần đây vận chuyển hàng hóa có chiều hướng tăng, có thời điểm tăng 200% chuyến bay so với năm 2020. Ở thời điểm hiện tại, một nửa chuyến bay tại NIA là vận chuyển hàng hóa, nhưng thực tế hoạt động kinh doanh, khai thác như trên cũng không thể bù lại con số doanh thu đã sụt giảm, bởi doanh thu từ vận chuyển hàng hóa chỉ chiếm 2% tổng doanh thu của NIA.
Chi phí duy trì cao
Dù doanh thu sụt giảm mạnh nhưng chi phí duy trì hoạt động của nhà ga lại tăng lên. Đại diện NIA lý giải, bình thường, khi cỗ máy không hoạt động thì việc duy trì để đảm bảo chất lượng hệ thống còn vất vả và mất nhiều chi phí hơn là khi cỗ máy ở trạng thái hoạt động. Vì nếu không duy trì, bảo dưỡng hệ thống sẽ hư hỏng nhanh hơn.
Ngoài ra, việc giải quyết sân đỗ cho tàu bay (khi không khai thác) cũng là một việc đòi hỏi nhiều công sức và chi phí. NIA đã thông báo cho các hãng bay việc mỗi đêm, mỗi hãng chỉ được giải quyết đỗ cho một số lượng tàu bay nhất định, số còn lại NIA phải phối hợp với Cục Hàng không Việt Nam để sắp xếp sang các sân bay khác.
“Việc bố trí và kiểm soát các tàu đỗ cực kỳ khó khăn đòi hỏi điều phối hàng ngày, thậm chí từng giờ, từng phút vì hiện nay, tại sân bay, số lượng tàu bay đỗ khá lớn trong khi vẫn phải duy trì hoạt động cất hạ cánh của các chuyến bay vận chuyển hàng hóa, các chuyến bay đi của các hãng hàng không quốc tế. Do đó, chuyện tàu bay đang đỗ ở vị trí này buộc phải điều hành, điều phối sang vị trí khác để tàu bay khác hạ cánh là chuyện thường xảy ra chứ không phải dịch, ít khách mà không hoạt động”, đại diện NIA cho biết thêm.
Thực tế, ở NIA, khi không có hành khách, đa phần công việc tại nhiều vị trí còn vất vả hơn khi có hành khách bởi sân bay có nhiều bộ phận hoạt động khác nhau. Ví như ở thời điểm hiện tại, hoạt động của nhân viên soi chiếu an ninh sẽ bớt đi rất nhiều nhưng nhân lực đảm bảo trật tự an ninh buộc phải tăng cường độ làm việc vì khi sân bay hoạt động bình thường thì lượng người ra vào nhộn nhịp cũng là một hình thức tự bảo vệ an ninh cho từng khu vực.
“Việc bảo vệ vòng ngoài giờ cũng phức tạp vì trước đây là “thế trận an ninh nhân dân”. Các sân bay thời điểm rất ít người cần tăng cường an ninh, bảo vệ vì thế lại phải huy động nhiều hơn nhân lực”, vị này thông tin thêm.