Sai phạm “chồng” sai phạm
Nhằm phục vụ tái định cư cho các hộ dân phải di dời khỏi diện tích xây dựng Dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc, Cty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đã thực hiện dự án tái định cư trên diện tích 9,3ha bằng nguồn vốn tự có của Cty này.
Tuy nhiên, ngay trong công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự toán đã tồn tại nhiều sai sót. Cụ thể, chi phí lập dự án, thẩm tra thiết kế bản vẽ thi công, quản lý dự án và tư vấn giám sát thi công sai tăng do áp sai tỷ lệ định mức quy định; chi phí chung và thu nhập chịu thuế tính trước của các hạng mục san nền, nền đường, mặt đường, hè đường bó vỉa và cấp điện áp dụng sai tỷ lệ; dự toán tính sai khối lượng, áp sai giá một số vật liệu, áp định mức và tính sai đơn giá một số công việc. Dẫn đến dự toán sai tăng hơn 2 tỷ đồng.
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng xác định, ngay từ công tác chấm thầu, công ty đã thực hiện không đúng quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư khi liên danh nhà thầu không có hợp đồng lao động của đội ngũ nhân sự chủ chốt nhưng vẫn được đánh giá là “đạt”. Theo thỏa thuận liên danh, khối lượng thi công của Công ty TNHH Ngọc Thơ chiếm tỷ lệ 25%, khối lượng của gói thầu. Theo quy định, từng thành viên thuộc liên danh phải chứng minh năng lực và kinh nghiệm của mình là đáp ứng quy định của hồ sơ mời thầu phần công việc được phân công thực hiện trong liên danh. Tuy nhiên, theo hồ sơ mời thầu, Công ty TNHH Ngọc Thơ không kê khai vật tư, máy móc thiết bị để chứng minh điều kiện, năng lực theo quy định.
Đáng chú ý, Cty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đã cho thi công với mật độ nhà ở vượt 10% so với quy chuẩn xây dựng. Diện tích đất cây xanh sử dụng công cộng thiếu 0,8m2 người so với quy chuẩn xây dựng. Đã vậy, hồ sơ đề án quy hoạch còn thiếu bản vẽ thiết kế minh họa, phối cảnh các khu vực đặc thù, các không gian mở của công trình, cụm công trình tiêu biểu trong khu vực quy hoạch, thực hiện không đúng theo quy định của Bộ Xây dựng.
Bên cạnh đó, theo quy hoạch được phê duyệt các lô đất ở NO1, NO6, NO7 và NO8 số tầng cao trung bình được quy định là 3 tầng. Tuy nhiên, thực tế chủ đầu tư đã cố tình cho xây dựng một số lô đất tại các lô NO1, NO6, NO7 và NO8 với số tầng cao từ 4 tầng hoặc 5 tầng, vượt từ 1 đến 2 tầng so với đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 được duyệt.
Nguy hiểm hơn, công ty còn bàn giao công trình cho người dân khi chưa tiến hành nghiệm thu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng. Trong khi đó, nhà thầu thì chưa thực hiện đầy đủ thí nghiệm kiểm tra độ chặt đầm nén đối với công tác san nền. Những sai phạm này có thể tiềm ẩn rất nhiều nguy hiểm đối với người dân khi sử dụng.
Chỉ xử lý nhẹ nhàng?
Từ những sai phạm trong quá trình thực hiện 2 dự án trên, Thanh tra Bộ Xây dựng đã đề nghị Tập đoàn Hóa chất Việt Nam và Cty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc chỉ đạo làm rõ trách nhiệm với các tổ chức, cá nhân để xảy ra các sai phạm trong quá trình thực hiện hai dự án.
Đồng thời, Cty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc phải khẩn trương khắc phục những sai phạm, điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư của dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc với giá trị là hơn 61 tỷ đồng do tính thừa chi phí tư vấn đầu tư xây dựng và các hạng mục tạm thời. Điều chỉnh chi phí quản lý dự án tại dự án cải tạo, mở rộng nhà máy phân đạm, giá trị phải điều chỉnh là 35 tỷ đồng.
Đồng thời, chủ đầu tư phải điều chỉnh giảm cho phí quản lý dự án số tiền hơn 6 tỷ đồng. Chủ đầu tư phải có biện pháp thu hồi 6,2 tỷ đồng đã ứng cho Công ty CP Contrexim Meco tại dự án xây dựng công trình tái định cư... Ngoài ra, chủ đầu tư phải giảm trừ số tiền đã thanh toán sai cho các nhà thầu, đồng thời kiểm tra và thanh toán theo quy định số tiền 375.000 USD.
Bên cạnh đó, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng kiến nghị UBND tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các cơ quan chuyên môn kiểm tra, có biện pháp khắc phục những tồn tại, thiếu sót trong công tác quy hoạch và cấp giấy phép xây dựng tại dự án cải tạo, mở rộng Nhà máy Phân đạm Hà Bắc.
Được biết, hiện nay Cty CP Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đã tiến hành kiểm điểm trách nhiệm theo đề nghị của Thanh tra Bộ Xây dựng. Tuy nhiên, lãnh đạo công ty này chỉ nhận hình thức “phê bình”, còn cán bộ nhân viên liên quan nhận mức “rút kinh nghiệm”. Điều này khiến dư luận địa phương đặt ra câu hỏi, trước hàng loạt sai phạm nghiêm trọng mà chỉ xử lý nhẹ nhàng như vậy liệu có đủ sức răn đe hay không?
