Đã hoán đổi, sao còn quay lại đòi?
Liên tiếp phản ánh tới Báo PLVN, bà Nguyễn Thị Biên cho biết: Năm 1954, mẹ bà là cụ Nguyễn Thị Va (đã mất) được chính quyền chế độ cũ cấp cho một lô đất để làm nhà (nay là số 110, thửa 333, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm). Năm 1958, gia đình cụ Va chuyển đến TP.Bảo Lộc làm ăn và bán lại nhà đất cho ông Nguyễn Văn Huê (thường gọi là Tình). Sau đó, do việc làm ăn gặp khó khăn nên gia đình bà đã trở lại xã Lạc Lâm sinh sống, xin chuộc lại nhà đất và được ông Tình đồng ý. Năm 1981, do nhà, đất quá nhỏ nên gia đình bà đã đổi nhà, đất tại số 110 lấy nhà, đất của bà Nguyễn Thị Phấn (nay là số 109, thửa 338, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm).
Gia đình bà Biên sinh sống ổn định ở đây đến ngày 15/10/1996 thì được UBND huyện Đơn Dương cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) thửa 338 trên với diện tích 153m2. Năm 2009, bà Biên phá bỏ nhà cũ, xây dựng xong nhà mới kiên cố thì bà Phấn đến đòi lại nhà, đất với lý do: trước đây cho gia đình bà Biên ở nhờ? Sau đó, bà Phấn khởi kiện bà Biên ra tòa.
Bị Tòa tước quyền lợi chính đáng?
Ngày 16/3/2011, TAND huyện Đơn Dương đưa vụ án “Tranh chấp đòi nhà cho ở nhờ” ra xét xử và ra phán quyết: “Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Phấn; buộc bà Biên phải có trách nhiệm thanh toán cho bà Phấn giá trị quyền sử dụng đất thửa 338 là 320 triệu đồng; kiến nghị UBND huyện Đơn Dương thu hồi GCNQSDĐ đã cấp cho bà Biên...; giao bà Biên toàn quyền quản lý, sử dụng diện tích đất thửa 338”.
Không đồng tình, bà Biên kháng cáo. Ngày 16/1/2013, TAND tỉnh Lâm Đồng xét xử phúc thẩm và ra Bản án số 06/2013/DS-PT với nội dung: Bác yêu cầu kháng cáo của bà Biên; sửa án sơ thẩm, xử: Chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của bà Phấn về việc kiện đòi nhà cho ở nhờ đối với bà Biên; buộc bà Biên thanh toán cho bà Phấn giá trị quyền sử dụng đất thửa số 338 số tiền 320 triệu đồng; kiến nghị UBND huyện Đơn Dương điều chỉnh lại GCNQSDĐ đã cấp cho bà Biên (do ghi sai diện tích- PV) thuộc thửa số 338, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm; giao cho bà Biên toàn quyền quản lý, sử dụng diện tích đất thửa 338, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm...
Khẳng định trong quá trình giải quyết vụ án, TAND huyện Đơn Dương và TAND tỉnh Lâm Đồng đã đánh giá chứng cứ một cách hời hợt, thiếu khách quan dẫn đến những phán quyết gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình, bà Biên cho biết, việc cả hai cấp tòa đều xác định nội dung tranh chấp là “Tranh chấp đòi nhà cho ở nhờ” là chưa đúng với thực tế của vụ án mà cần phải xác định đây là vụ án về “Tranh chấp quyền sử dụng đất”. Bởi lẽ tại tòa, bà Phấn đều xác định nhà, đất tranh chấp là do bà mua lại của ông Nguyễn Văn Tĩnh (trú cùng địa phương) vào năm 1981, mua xong thì gia đình bà không ở mà cho gia đình bà Biên mượn để ở. Nhưng bà Phấn không hề xuất trình được bất cứ giấy tờ, tài liệu nào liên quan đến việc cho gia đình bà Biên ở nhờ nhà, đất này.
Trong khi đó, trả lời tại tòa, các nhân chứng là cụ Nguyễn Thị Linh Tám (em ruột cụ Tình) và bà Nguyễn Thị Quả (con gái cụ Tình) đều xác nhận có việc gia đình bà Biên đã chuộc lại nhà, đất tại số 110 sau khi bán cho cụ Tình và sau đó dùng nhà, đất này để đổi lấy nhà, đất tại số 109 của bà Phấn. Trên thực tế, nhà, đất tại số 109 đã được gia đình bà Biên sử dụng ổn định từ năm 1981 và được cấp GCN từ năm 1996.
Cũng theo bà Biên, tài sản tranh chấp trong vụ án là toàn bộ nhà đất tại số 109, thửa 338, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm. Tuy nhiên, khi tiến hành định giá tài sản, Tòa án mới chỉ định giá giá trị quyền sử dụng đất mà không xem xét đến tài sản trên đất và công sức đổ đất, tôn tạo nền của gia đình bà. Đáng nói, tại các cấp tòa, bà Phấn đều yêu cầu “…buộc bị đơn phải hoàn trả lại cho bà nhà, đất tọa lạc tại thửa đất số 338, tờ bản đồ số 3, xã Lạc Lâm (nay là số 109) và bà sẽ thối lại bằng giá trị cho bị đơn đối với khối tài sản do bị đơn đã xây dựng trên đất hoặc bà Biên phải trả cho bà 1/2 giá trị thửa đất số 338 do bà Biên đang sử dụng. Bà sẽ nhận 1/2 căn nhà do bà Chúc cho bà Biên”.
“Như vậy, bà Phấn chỉ yêu cầu tôi phải trả cho bà Phấn 1/2 giá trị thửa đất số 338 nhưng Tòa án lại yêu cầu tôi phải trả cho bà Phấn toàn bộ giá trị thửa đất này là vượt quá yêu cầu của bà Phấn. Rõ ràng, trong quá trình giải quyết vụ án, TAND huyện Đơn Dương và TAND tỉnh Lâm Đồng khi đánh giá chứng cứ đều nghiêng về phía bà Phấn, đồng thời bỏ qua các lời khai, chứng cứ có lợi cho tôi. Gây thiệt hại cho gia đình tôi cả về lý lẫn tình” - bà Biên cho biết.
Trong lúc đang gửi đơn kêu oan đến TANDTC, VKSNDTC đề nghị xem xét lại bản án thì cũng là lúc gia đình bà bị cưỡng chế thi hành án. Không còn chốn nương thân, bà Biên cùng đứa cháu nhỏ 5 tuổi đành phải dùng tấm bạt quây lại trước căn nhà mình đã ở suốt 34 năm qua.
Hy vọng vụ việc của bà sớm được cơ quan chức năng xem xét lại./.
