Cấp đất tái định cư dễ dãi như… đi mua rau!?
Kết luận thanh tra số 66 của UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm trong việc cấp tái định cư (TĐC) tại 2 đại dự án trên. Theo đó, từ cuối năm 2009 đến hết năm 2013, các xã đã xét cấp đất cho 2.465 đối tượng. Kết quả thanh tra cho thấy lãnh đạo, quản lý phân công trách nhiệm giữa UBND, Hội đồng bồi thường (BT), hỗ trợ tái định cư (HTTĐC), giải phóng mặt bằng (GPMB) còn chồng chéo, bỏ sót công việc, thẩm quyền, thủ tục chưa hoàn chỉnh, vì vậy có những trường hợp cấp đất TĐC không đúng quy định, gây lãng phí, ảnh hưởng đến nguồn lực đầu tư.
Cụ thể, có 172 hộ được xét cấp đất không đúng đối tượng TĐC là những hộ: một thế hệ được xét cấp 2 thửa đất TĐC, không liên quan đến công tác GPMB, không có đăng ký hộ khẩu thường trú tại địa phương nơi thu hồi đất, không có đất bị thu hồi, không có nhà ở trên đất thu hồi, vi phạm xây nhà trên đất nông nghiệp, có địa chỉ đăng ký thường trú khác với nơi thu hồi đất.
 |
| Kết luận thanh tra số 66 của UBND tỉnh Hà Tĩnh. |
Qúa trình khảo sát cho thấy có 39 hộ dân ở xã Kỳ Phương theo quy định năm 2013 được bố trí TĐC tại thôn Ba Đồng của Dự án xây dựng Khu TĐC thôn Đông Yên, xã Kỳ Lợi nhưng năm 2010 đã bố trí TĐC không đủ điều kiện tại Khu TĐC xã Kỳ Phương của Dự án Formosa. Và có 136 bộ hồ sơ không đảm bảo, gồm 32 hộ chờ xác định mốc thời điểm để bố trí TĐC, 97 hộ có sự khác nhau giữa hồ sơ điều kiện TĐC với thực tế, 7 hộ do sai sót của HĐBT trong lập phương án bồi thường nên ảnh hưởng đến điều kiện TĐC.
UBND Kỳ Phương đã sử dụng 2 thửa quy hoạch là đất giáo dục, 2 thửa quy hoạch là đất tín ngưỡng để giao đất ở, sử dụng 110 thửa đất theo quy hoạch là đất ở để giao đất làm nhà thờ họ, sử dụng để xây dựng đền thờ, chợ, hội trường thôn... chưa đúng quy hoạch đã được duyệt, ảnh hưởng đến quỹ đất ở TĐC.
Theo quy định, UBND xã tham gia HĐBT với tư cách là thành viên, thế nhưng UBND xã đã tự thực hiện việc cấp đất TĐC cho 2.465 hộ gia đình, cá nhân của 2 dự án khác nhau; việc xét cấp đất còn sai quy định, vận dụng sai chế độ, có biểu hiện cố ý làm trái các quy định quản lý nhà nước của cán bộ UBND xã để hợp thức hóa đất TĐC cho một số đối tượng.
 |
| 172 lô đất được cấp không đúng đối tượng. |
Trách nhiệm thuộc về ai?
Theo Kết luận Thanh tra của UBND tỉnh Hà Tĩnh, trách nhiệm chung, toàn diện về các sai phạm, khuyết điểm nêu trên trước hết thuộc về Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh qua các thời kỳ có liên quan đến sai phạm trong việc xét cấp đất TĐC, đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, xem việc cấp đất TĐC là của UBND xã nên để sai phạm trong việc xét TĐC diễn ra trong thời gian dài và trên diện rộng ở tất cả các xã có thực hiện TĐC nhưng không có biện pháp để kịp thời chấn chỉnh.
Trách nhiệm chính thuộc về Chủ tịch HĐBT huyện đã không có biện pháp quản lý, để UBND các xã tự ý xét cấp đất TĐC, chưa thực hiện nhiệm vụ được giao như lập trình, thẩm định phương án TĐC và triển khai phương án TĐC. Trách nhiệm trực tiếp là Chủ tịch UBND các xã thuộc vùng TĐC đã thành lâp Hội đồng xét cấp đất TĐC nhưng không thực hiện đúng quy định của pháp luật, thiếu tinh thần trách nhiệm trong xét cấp đất, lợi dụng sự buông lỏng quản lý của lãnh đạo và các cơ quan chuyên môn cấp trên, lạm dụng quyền hành, tùy tiện đã xét cấp sai đối tượng với số lượng lớn.
 |
| 114 hộ giao sai quy hoạch. |
Có biểu hiện “cố ý làm trái” trong quản lý hộ khẩu thường trú như sử dụng dấu công an xã để đăng ký thường trú trước ngày ban hành mẫu dấu ở xã Kỳ Thịnh và Kỳ Phương, việc không đề ngày đăng ký thường trú ở xã Kỳ Long, việc đăng ký hộ khẩu thường trú vi phạm quy định, có hiện tượng chèn tờ đăng ký ở xã Kỳ Phương, hiện tượng bỏ trống 11 tờ không đăng ký ở xã Kỳ Thịnh.
Trách nhiệm liên đới thuộc về Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kỳ Anh chưa tiến hành tham mưu các biện pháp để quản lý việc cấp đất TĐC theo đúng quy định, quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) chưa thực hiện việc thẩm định điều kiện cấp đất dẫn đến vi phạm trong 172 trường hợp không đủ điều kiện cấp đất đến ngày 30/12/2014 đã có 113 hộ được cấp giấy CNQSDĐ. Chủ tịch xã, Trưởng Công an xã, công an viên… chịu trách nhiệm về các sai sót đăng ký hộ khẩu thưởng trú, đăng ký hộ tịch.
Trách nhiệm chung đối với thiệt hại vật chất do giao đất TĐC sai đối tượng gây nên lãng phí thiệt hại thuộc về Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh, Chủ tịch HĐBT huyện, Chủ tịch UBND các xã…
