Đất “nông thôn mới” “chạy” vào dự án tư nhân
Trung tuần tháng 10/2019, có mặt tại xã Yên Lộc, chúng tôi dễ dàng bắt gặp hàng đoàn xe tải đề biển Công ty Việt Nhật chở đất đến san lấp hạ tầng cho cụm công nghiệp (CCN) Yên Huy. Một số người dân ở đây cũng xác nhận, các xe này chạy liên tục, ầm ầm từ 6-7h sáng đến tối mịt và chỉ nghỉ vào những ngày mưa to do đất khó khai thác.
Không khó để nhận ra các xe này đều chở đất ra từ khu đồi thôn Yên Sơn. Theo ghi nhận của phóng viên thì tại đây thường xuyên có một máy múc công suất lớn, hoạt động liên tục phục vụ cho khoảng hơn 10 xe tải (loại hơn 10 tấn) thay nhau vào “ăn hàng”.
Với việc hoạt động công khai và rầm rộ như trên, đa số người dân địa phương đều tin rằng việc khai thác đất phục vụ việc san lấp mặt bằng dự án CCN Yên Huy là hợp pháp. Nhưng theo tìm hiểu, việc làm trên là sai phạm, không đúng với các văn bản của tỉnh Hà Tĩnh và huyện Can Lộc.
Cụ thể, tại Công văn số 4611/UBND ngày 11/7/2019 của UBND tỉnh Hà Tĩnh thì Việt Nhật chỉ được thực hiện “san gạt, khắc phục, hoàn trả mặt bằng” tại khu đồi thôn Yên Sơn.
Trước đây, Việt Nhật đã được tỉnh cho phép cải tạo đồi, tận thu đất nhưng sau 18 tháng vẫn không thực hiện đúng theo phương án cải tạo. Cũng theo Công văn số 4611/UBND, khối lượng đất dư thừa trong quá trình san gạt “chỉ phục vụ công trình nông thôn mới trên địa bàn xã Yên Sơn”.
Và đối chiếu với các văn bản của cấp có thẩm quyền, cho đến nay không có văn bản nào đưa CCN An Huy vào danh mục công trình nông thôn mới, cần lấy đất san nền từ khu đồi thôn Yên Sơn.
Ông Nguyễn Văn Thành, Trưởng phòng Khoáng sản, Sở TN&MT Hà Tĩnh khẳng định, CCN An Huy không được coi là công trình nông thôn mới vì có vốn đầu tư của công ty tư nhân. Hạng mục san lấp đã nằm trong hạch toán kinh doanh của công ty chứ không phải do ngân sách địa phương.
 |
| Đất để phục vụ nông thôn mới “chạy” vào Cụm công nghiệp An Huy |
Ông Nguyễn Ngọc Lân (Phó Phòng TN&MT huyện Can Lộc) cũng xác nhận, nếu Việt Nhật dùng đất cho mục đích san lấp mặt bằng CCN An Huy là không đúng. Ông Lân cho hay ngày 4/10/2019, Đoàn công tác của Sở TN&MT, Phòng TN&MT và UBND xã Yên Lộc tiến hành kiểm tra đã phát hiện Việt Nhật đổ khoảng 200 m2 đá cứng (không đổ đường nội đồng được) tại CCN Yên Huy nên đã yêu cầu Việt Nhật tuyệt đối không sử dụng đất dư thừa trái mục đích phục vụ công trình nông thôn mới.
Cũng tại biên bản kiểm tra nêu trên, Đoàn kiểm tra nhấn mạnh, “yêu cầu UBND xã Yên Lộc tiếp tục thực hiện giám sát công trình thực hiện đúng theo văn bản nêu trên”.
Trước đó, tại Công văn số 4611/UBND, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đã giao trách nhiệm rõ: “Sở TN&MT, UBND huyện Can Lộc và UBND xã Yên Lộc kiểm tra, giám sát quá trình khắc phục, san gạt, hoàn trả mặt bằng… của Việt Nhật, đảm bảo đúng mục đích, đúng quy định hiện hành”.
Vì sao xã không ngăn chặn sai phạm?
Dù UBND tỉnh, Sở TN&MT, cơ quan chức năng huyện đã có các yêu cầu rõ ràng như trên, nhưng thực tế cho thấy khi xuống đến cấp xã, địa phương đã “phớt lờ” các yêu cầu của cấp trên. Trong thời gian dài vừa qua, Việt Nhật vẫn múc đất ở khu đồi thôn Yên Sơn san lấp mặt bằng CCN An Huy.
Đáng nói hơn nữa, CCN An Huy chỉ cách trụ sở UBND xã Yên Lộc vài trăm mét. Tuyến đường vận chuyển đất giữa CCN này và khu đồi thôn Yên Sơn là tuyến đường trung tâm của xã. Vì vậy khó có thể nói lãnh đạo xã Yên Lộc không biết việc làm sai trái của Việt Nhật.
Trao đổi với PV, ông Dương Chí Sơn (Chủ tịch UBND xã Yên Lộc) thừa nhận có việc Việt Nhật đổ đất tại CCN An Huy và cho rằng “nếu đổ đất ở đó thì chắc Việt Nhật sẽ được CCN An Huy trả tiền san lấp”.
Việc đổ đất này là không đúng vì nếu có thừa đất trong quá trình cải tạo đồi thì cũng phải phục vụ cho đường giao thông nông thôn mới. Và hiện đường giao thông nội đồng chưa làm được nhiều nên chưa thể nói là thừa đất được.
Chiều 22/10, dẫn chúng tôi xuống qua hiện trường CCN và khu đồi thôn Yên Lộc, Chủ tịch UBND xã Yên Lộc đã chứng kiến toàn bộ hoạt động múc đất, chở đất của Việt Nhật. Có điều theo ghi nhận của PV, không thấy vị Chủ tịch xã có động thái nào thể hiện trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền địa phương trong phát hiện, ngăn chặn hoạt động đổ đất không đúng của Việt Nhật.
Được biết, CCN An Huy chiếm diện tích khoảng 120.000 m2 vốn là đất nông nghiệp, tức là sẽ cần cả trăm ngàn m3 đất để san lấp. Theo một số người dân, CCN này chủ yếu được san lấp bằng đất từ khu đồi thôn Yên Sơn và hiện việc san lấp đã gần xong.
Nếu vậy thì có thể thấy, lượng đất đá “chảy” về CCN An Huy đã vượt qua rất nhiều con số 7.221m3 (tương ứng lượng đất đá dư thừa mà tỉnh Hà Tĩnh đã xác định dùng vào mục đích nông thôn mới). Như vậy, trong vụ việc này, còn có dấu hiệu khai thác đất vượt quá khối lượng và mốc giới cho phép.
Được biết, trước đây, vào năm 2018, trong quá trình thực hiện cải tạo đồi thôn Yên Sơn, Việt Nhật cũng đã từng múc “lố” 5.000m2 đất ngoài phạm vi cho phép. Còn trong năm 2019, Việt Nhật cũng đã từng bị Công an huyện Can Lộc lập biên bản, xử phạt vi phạm hành chính vì hành vi khai thác đất trái phép.
Ngày 25/10/2019, sau khi tiếp nhận thông tin từ PV về dấu hiệu khai thác đất trái phép tại xã Yên Lộc, Công an huyện Can Lộc đã xuống hiện trường kiểm tra và lập biên bản, ngăn chặn vi phạm của Việt Nhật.
Thiếu tá Nguyễn Công Luận, Phó trưởng Công an huyện Can Lộc cho biết, đơn vị đã lập biên bản và tạm giữ nhiều phương tiện vận chuyển đất của Việt Nhật. Hiện đơn vị đang thiết lập hồ sơ và thu thập các chứng cứ làm căn cứ xử lý theo quy định.
