Tại sao chỉ truy tố một người?
Như Báo PLVN đã phản ánh trên số báo ra ngày 31/5 và 1/6/2016 về việc Tạ Công Tiến (SN 1986, trú tại xã Đông La, huyện Hoài Đức, Hà Nội) đã được đình chỉ trong vụ “Cố ý gây thương tích”, nhưng một thời gian sau, Tiến “ngã ngửa” khi bị các cơ quan tố tụng huyện Hoài Đức khởi tố về tội “Gây rối trật tự công cộng”, khiến dư luận hoài nghi cho rằng một vụ việc không thể bị xử lý hai lần?
Theo Kết luận điều tra số 145/KLĐT(CSHS) do Thượng tá Bùi Quang Minh - Phó thủ trưởng Cơ quan cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an huyện Hoài Đức ký ngày 7/4/2015, thì khoảng 20h ngày 22/2/2013, Tiến cùng Tạ Công Tấn, Trịnh Đắc Hiếu cùng nhau đi chơi hội ở xã La Phù, huyện Hoài Đức. Tại đây, em của Tấn bị một nhóm thanh niên lạ mặt trêu đùa. Tấn và Hiếu vào can ngăn và bị nhóm này đánh ngay tại khu vực bên trong lễ hội. Hậu quả, Hiếu phải đi cấp cứu, Tấn bị đánh đến mặt mày bầm tím.
Khi đang ngồi uống bia tại chợ La Phù, thấy bạn đang cãi nhau với nhóm thanh niên lạ mặt ở gần đó nên Tiến đã ra can ngăn. Trong nhóm thanh niên này có Bùi Chí Mạnh và có cả người đã đánh Tấn và Hiếu. Dù Tiến đã ra sức can ngăn nhưng nhóm thanh niên trên vẫn cố tình gây sự, định đánh luôn cả Tiến. Bởi vậy, Tiến mới dùng chai bia khua khoắng về phía nhóm của Mạnh.
Trên đường về nhà, Tiến và Tấn nghe tin nhóm Mạnh đang chờ chặn đánh. Lo sợ, Tiến đã gọi điện thoại cho bạn là Nguyễn Văn Đông và nhờ Đông tới giúp. Tiến cùng Đông, Hiếu và Vũ Văn Thông đi về xã La Phù. Khi tới ngã ba xóm Độc Lập, xã La Phù, Tiến thấy Lê Tiến Mạnh đi xe máy chở chị Nguyễn Thu Hằng đi ngược chiều. Tiến nhận ra Lê Tiến Mạnh có trong nhóm mâu thuẫn trước đó và đánh Mạnh bằng tuýp sắt do nhóm bạn của mình mang tới. Hằng tuy bị đánh nhưng không biết là ai đánh.
Kết luận điều tra số 145/KLĐT(CSHS) cũng thể hiện, trong đêm 22/2/2013, tại xã La Phù xảy ra 3 vụ xô xát, có ít nhất 12 người tham gia, làm 7 người bị thương. CQĐT dựa vào lời khai của Tiến và khẳng định Tiến chỉ gây thương tích cho 2 người và truy tố Tiến về tội “Cố ý gây thương tích”. Các đối tượng còn lại không khai nhận hành vi của mình, nên Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức không đủ tài liệu để xử lý.
Điều này đồng nghĩa với việc, CQĐT không xác định được ai là người gây thương tích cho 5 người còn lại. Việc “ép” một mình bị cáo Tiến phải chịu toàn bộ hậu quả do hơn chục người gây ra đã thể hiện phía VKSND và Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức chưa làm hết trách nhiệm, chưa làm rõ được toàn bộ vụ việc, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm?
Vi phạm trình tự, thủ tục điều tra?
Tại Kết luận điều tra số 145/KLĐT(CSHS) nêu, các bị hại có đơn rút yêu cầu khởi tố, miễn truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Tiến và các đối tượng trong vụ án nên Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức đã đình chỉ điều tra và ra quyết định xử phạt hành chính đối với bị can Tiến. Song, ngày 30/10/2015, Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức lại ra quyết định khởi tố bị can đối với Tiến về tội “Gây rối trật tự công cộng”.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là nội dung trong Kết luận điều tra số 22/KLĐT(ĐTTH) do Thượng tá Nguyễn Văn Mây - Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức ký ngày 29/2/2016 và Cáo trạng số 24/CT-VKS do ông Nguyễn Duy Hùng - Viện phó VKSND huyện Hoài Đức ký ngày 31/3/2016 trong vụ “Gây rối trật tự công cộng” lại giống hệt như Kết luận điều tra số 145/KLĐT(CSHS) trong vụ “Cố ý gây thương tích” trước đó.
Kết luận điều tra số 22/KLĐT(ĐTTH) nêu, riêng đối với hành vi cố ý gây thương tích cho người khác của Tiến đã được Cơ quan CSĐT Công an huyện Hoài Đức khởi tố điều tra tại vụ án số 130 ngày 27/9/2013 và Quyết định đình chỉ điều tra số 02 ngày 7/4/2015 nhưng lại “quên” rằng, hành vi của Tiến đã bị chính cơ quan này ban hành quyết định xử phạt hành chính vào ngày 30/4/2015. Có thể thấy, các cơ quan tố tụng huyện Hoài Đức bỏ qua việc Tiến đã bị xử phạt hành chính, dẫn đến Tiến vừa bị xử lý hành chính, vừa bị xử lý hình sự về cùng một hành vi?
Tại phiên tòa xét xử sơ thẩm ngày 24/5/2016, Luật sư Nguyễn Hồng Thái (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng: “Khi thay đổi tội danh của Tiến như trong vụ án này, đúng ra CQĐT cần phải tiến hành điều tra, bổ sung thêm tài liệu, căn cứ để chứng minh Tiến có phạm tội “Gây rối trật tự công cộng” hay không?
Tuy nhiên, Công an huyện Hoài Đức lại sử dụng toàn bộ hồ sơ trước đó để khởi tố Tiến, mà không bổ sung thêm bất kỳ căn cứ, vật chứng hay lời khai nào của các nhân chứng, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan để chứng minh hành vi của Tiến phạm tội “Gây rối trật tự công cộng” là vi phạm về trình tự, thủ tục điều tra.
Trong cáo trạng và kết luận điều tra đều cho rằng, hành vi cố ý gây thương tích của Tiến đã gây ảnh hưởng đến trật tự công cộng tại địa phương, gây hoang mang bất bình trong quần chúng nhân dân. Luật sư Thái cho biết, căn cứ mà các cơ quan tố tụng huyện Hoài Đức truy tố bị cáo Tiến là dựa vào báo cáo đề xuất của UBND và Công an xã La Phù được ký cùng ngày 26/2/2013 với nội dung tương tự nhau.
UBND và Công an xã La Phù đều cho rằng, vụ việc đánh nhau giữa hai nhóm thanh niên (khoảng 20 người, có hung khí) diễn ra lúc lễ hội làm nhiều người bị thương, làm náo loạn khu vực dân cư và nơi diễn ra lễ hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến lễ hội.
Tại tòa, bị cáo Tiến kêu oan và cho rằng, việc khởi tố, truy tố bị cáo về tội “Gây rối trật tự công cộng” là vi phạm nghiêm trọng tố tụng, quy kết oan cho bị cáo.
Luật sư Thái cho rằng, hành vi của Tiến không gây ra bất kì hậu quả thực tế nào phù hợp với quy định tại tiểu mục 5.1 Nghị quyết 02/2003/NQ-HĐTP. Việc các cơ quan tố tụng ở huyện Hoài Đức cố “đẻ” thêm một vụ án khác để đưa Tiến vào vòng lao lý là có dấu hiệu bất thường, hình sự hóa vi phạm hành chính.
TAND huyện Hoài Đức đã trả hồ sơ để điều tra bổ sung, làm rõ hành vi gây rối trật tự công cộng của bị cáo Tiến và những người liên quan.