Không biết trú vào đâu cho an toàn khi mìn nổ?
Ngày 21/11, phóng viên có mặt tại xóm Thái Sơn, xã Bài Sơn (Đô Lương, Nghệ An) ghi nhận phản ánh của bà con về việc nổ mìn khai thác đá của Nhà máy xi măng Sông Lam đóng trên địa bàn ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Qua nắm bắt tình hình thì có thể khẳng định phản ánh của nhân dân là có cơ sở.
Theo phản ánh của chị Trần Thị Hương ngày 12/10/2016, đá từ khu vực khai thác bên sau lèn đá Yên Mỹ đã khiến đá văng lên chuồng bò nhà chị, làm vỡ ngói. Một số gia đình khác đất đá rơi vào vườn nhà. Đến chiều 31/10, đất đá từ mỏ đá tại bãi đá phía sau núi lèn Yên Mỹ khi nôt mìn đã khiến viên đá nặng 0,9kg vào nhà làm vỡ 5 viên ngói.
“Trước khi nổ nghe có tiếng còi báo động và thông báo trú ẩn an toàn, đang nấu ăn nghe tiếng ầm ầm rồi nghe ào ào đất đá từ đâu rơi xuống. Ra phát hiện viên đá rơi trên mái nhà, rồi rơi xuống giàn tôn trước sân. May mà mái nhà có trần gỗ không thì viên đá rơi xuống trúng giường thì chưa biết chuyện gì xảy ra…”, chị Hương kể lại.
Cách đó, nhà ông Long, chị Hương cũng đang hết sức bức xúc khi nói về ảnh hưởng của khai thác đá. “Trước đó ngôi nhà không hề có dấu vết rạn nứt nào, nhưng khi khai thác đá đến nay thì nhà xuất hiện nhiều vết nứt từ nhà trên xuống nhà dưới. Máy nghiền làm cả ban đêm nên đau đầu lắm, mãi đến khuya mới ngủ được mà sáng lại phải dậy sớm đi làm ruộng, ảnh hưởng đến sức khỏe…”.
Bà Phan Thị Thành (53 tuổi) gần đó nhớ lại, chiều 1/11 bà đang ngồi thái chuối cho lợn, nghe tiếng hàng xóm gọi con trâu đi lạc nên ra dắt vào nhà, vừa ra khỏi cổng thì nghe tiếng nổ ầm khiến cả người cả trâu hoảng hồn. Khi vừa nhà thì thấy mảng đất đá từ vụ nổ mìn bay thẳng vào tấm pro-xi măng nơi vị trí bà ngồi thái chuối trước đó.
Bà Thành nói: “Không biết tui mà ngồi ở đó thái chuối thì giờ ni bị chi rồi. Phía mỏ đá thông báo bà con vào nơi trú ẩn an toàn nhưng không biết chỗ mô an toàn, ở trong nhà mà không yên tâm tí mô chú à…”. Nỗi lo lắng, bức xúc của chị Hương, ông Long, bà Thành cũng là nỗi niềm chung của bà con trong xóm Thái Sơn.
Điều mà ai cũng lo lắng nhất là liệu họ có được an toàn khi sống trong nhà của mình xây dựng nên. Bởi vì, từ nhiều đời nay họ đã làm ăn sinh sống tại đây chưa hề có việc gì xảy ra, nhưng từ khi khai thác đá, họ không còn dám ở trong nhà mình nữa. Điều họ lo lắng nữa là ô nhiễm khói bụi, ô nhiễm nguồn nước khi đơn vị sử dụng nhiều thuốc mìn để phá đá sẽ bay vào không khí, ngấm vào lòng đất khiến nguồn không khí và nguồn nước bị ảnh hưởng.
Một câu chuyện dở khóc, dở cười là của con dâu ông Thái Đắc Trúc. Khi vừa chân ướt chân ráo về làm dâu, mang chén bát đi rửa thì bất ngờ mìn khai thác đá nổ, hoảng hồn, cô con dâu làm rơi cả bát đũa, đi vào nhà khóc nức nở, khiến cả nhà không hiểu chuyện gì xảy ra.
 |
| Đá nhặt được trong vườn nhà dân sau trận nổ mìn. |
Cần đảm bảo cho người dân yên tâm sinh sống
Theo ông Hoàng Văn Tý, xóm trưởng xóm Thái Sơn xác nhận, sự việc người dân phản ánh về ảnh hưởng cuộc sống từ khai thác đá của nhà máy xi măng là có thật. Tính đến ngày 3/11 thì xóm đã tập hợp được 17 đơn thư của các hộ dân phản ánh về vấn đề này. Xóm đã tổng hợp và gửi đơn lên xã để có phương án giải quyết đảm bảo an toàn cho người dân.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Hữu Quang, Chủ tịch UBND xã Bài Sơn cũng xác nhận có sự việc người dân phản ánh về ảnh hưởng của việc nổ mìn khai thác đá. Chính quyền xã xác nhận đã hai lần nhận được tin báo của nhân dân và trực tiếp cử cán bộ về lập biên bản sự việc.
“Theo phản ánh thì việc nổ mìn đá văng vào nhà dân, vườn nhà, tiếng động ảnh hưởng đến đời sống người dân, đặc biệt là các trẻ nhỏ tại trường mẫu giáo xã, khi mìn nổ các cháu đã đi ngủ giật mình tỉnh dậy khóc ầm lên. Cũng may mà đá chưa rơi trúng người, chứ nếu không thì hậu quả khôn lường”, ông Quang nói.
Theo báo cáo của Ban công an xã Bài Sơn như sau: Khoảng 17h30 phút ngày 1/11/2016 tại khu vực lèn đá xóm Thái Sơn do khai thác vật liệu sản xuất Nhà máy Xi măng Sông Lam nổ mìn phá đá, trong khi nổ mìn do lượng nổ lớn, cự ly gần nhà dân nên đã xảy ra tình trạng đá đất bay vào nhà dân làm ảnh hưởng tài sản của nhân dân xóm Thái Sơn. Sau khi sự việc xảy ra nhân dân đã tập trung đông yêu cầu nhà máy phải có giải pháp đền bù, sửa chữa cho nhân dân và có biện pháp giảm lượng nổ trong thời gian tới.
Trước tình hình phức tạp tại xóm Thái Sơn, chính quyền xã Bài Sơn đã về tại xóm Thái Sơn để ổn định tư tưởng và tiến hành kiểm kê số nhà dân bị hư hại, phối hợp với công ty khai thác đá lập biên bản sự việc và yêu cầu nhà máy xi măng trước hết phải khắc phục sự việc xảy ra. Tư tưởng nhân dân bất an vì ngoài lượng đất đá rơi vào nhà hư hỏng tài sản, nếu nhà máy không giảm lượng nổ thì sẽ ảnh hướng đến tính mạng nhân dân.
“Quan điểm của xã là bảo vệ quyền lợi cho nhân dân, bên cạnh lợi ích của doanh nghiệp thì phải hài hòa lợi ích của nhân dân. Chính quyền xã cũng đã báo cáo sự việc với lãnh đạo nhà máy và chủ mỏ khai thác đá để có phương án đối thoại với nhân dân đưa ra hướng xử lý tốt nhất. Công an huyện cũng đã về địa phương nắm tình hình để báo cáo”, ông Quang cho biết.
Trong khi nhà máy vừa đưa vào vận hành, việc khai thác đá đã làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân sinh sống hàng chục năm nay. Doanh nghiệp và chính quyền địa phương cần sớm ngồi lại với người dân tìm ra tiếng nói chung để đảm bảo lợi ích hài hòa của hai bên.
