Điểm đến đầu tư an toàn
Theo dữ liệu CMAC tổng hợp từ MergerMarket và HSF, tổng giá trị M&A toàn cầu trong 6 tháng đầu năm 2020 là 901,7 tỷ USD, thấp hơn 52% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi đó, số lượng công bố là 6.943 thương vụ, giảm 32% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tại thị trường Việt Nam, dự kiến giá trị M&A năm 2020 tiếp tục suy giảm, ước đạt 3,5 tỷ USD (bằng 48,6% so với năm 2019).
Covid- 19 và trạng thái bình thường mới có tác động đến hoạt động M&A trên toàn cầu cũng như tại Việt Nam: các nhà đầu tư (NĐT) và doanh nghiệp (DN) điều chỉnh chiến lược, gia tăng các hoạt động tái cấu trúc, nhu cầu bán DN nhiều hơn nhưng việc thẩm định chi tiết và ra quyết định cũng khó khăn hơn.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, sau khi khống chế thành công đại dịch Covid-19, Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến đầu tư an toàn và hấp dẫn. Trong số các quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam là quốc gia hấp dẫn số 1 để gia nhập hoặc mở rộng đối với các DN nước ngoài. Bấp chấp ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, Việt Nam hiện là nước duy nhất có mức tăng trưởng dương cho đến nay cũng như dự báo cho năm 2020 , trong khi các nước trong khu vực Đông Nam Á tăng trưởng âm.
Trong 6 tháng cuối năm 2019 và năm 2020, thị trường vẫn chứng kiến những thương vụ đáng chú ý, đặc biệt là những thương vụ mua lại hoặc tái cấu trúc của các tập đoàn tư nhân. Trong đó các ngành chủ yếu thu hút các thương vụ M&A tại Việt Nam trong thời gian từ 6/2019 đến tháng 10/2020 là bất động sản, tài chính - ngân hàng, công nghiệp, bán lẻ, logistics, nông nghiệp, dược phẩm - y tế, xây dựng.
Khối ngoại, đặc biệt là các nhà đầu tư từ Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn tích cực tham gia hoạt động M&A tại Việt Nam. Đơn cử như trong 9 tháng qua đã có 19 thương vụ của NĐT Nhật Bản như Mitsubishi Corporation và Nomura Real Estate mua lại 80% trong giai đoạn II Dự án Grand Park của Vingroup; Ngân hàng Aozora mua 15% cổ phần của Ngân hàng TMCP Phương Đông; Tập đoàn bất động sản Haseko mua 36% cổ phần của Công ty Xây dựng Ecoba; Công ty Dược phẩm ASKA mua 24,9% cổ phần của Công ty dược Hà Tây... Các nhà đầu tư Hàn Quốc thời gian gần đây cũng tích cực trong các hoạt động M&A như SK Investment III (công ty con của SK Group) mua gần 25% cổ phiếu của Imexpharm Corporation; Lotte Chemical mua lại Công ty VinaPolytech; GS Caltex mua 16,7% cổ phần của VI Automotive Service …
 |
| Trong tháng 7/2020, Mitsubishi Corporation và Nomura công bố mua 80% cổ phần trong giai đoạn 2 của dự án Vinhomes Grand Park với tổng vốn đầu tư khoảng 21.200 tỷ đồng |
Triển vọng 2021: Hàng hóa tăng cả về số lượng và chất lượng
Tại buổi họp báo về Diễn đàn M&A Việt Nam 2020 do Báo Đầu tư tổ chức sáng nay - 5/11, nhiều chuyên gia nhận định khả năng trỗi dậy của thị trường M&A của Việt Nam trong năm 2021.
Với việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như EVFTA và CPTPP, Việt Nam đang có cơ hội lớn để mở rộng không gian kinh tế, thúc đẩy thương mại và đầu tư, hội nhập và tham gia sâu hơn vào mạng sản xuất thế giới, lựa chọn các dự án FDI có chất lượng để tiến lên các nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị toàn cầu.
Bên cạnh đó, xu hướng dịch chuyển đầu tư, thương mại, chuyển đổi số, sự phát triển các mô hình kinh doanh mới, sự thay đổi của các phương thức sản xuất, tiêu dùng và giao tiếp trên toàn cầu, sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ và cách mạng công nghiệp lần thứ tư… cũng mang tới nhiều cơ hội phát triển cho Việt Nam.
Theo ông Đặng Xuân Minh – Tổng giám đốc Công ty AVM, Phó trưởng ban tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam 2020, giới đầu tư và DN Việt Nam vẫn tin vào sức bật của thị trường M&A trong giai đoạn hậu Covid.
“Thị trường có thể phục hồi về mức 4,5-5 tỷ USD vào năm 2021 trước khi bật mạnh hơn nhờ các thương vụ mới cũng như nhiều thương vụ thoái vốn lớn được Nhà nước thực hiện sau năm 2021”- ông Minh nhận định.
Theo chuyên gia này, chỉ cần Chính phủ quyết liệt đưa ra một vài thương vụ thoái vốn lớn, thì mọi dự báo sẽ trở nên lạc hậu và giá trị M&A năm 2021 có thể ở một mốc khác cao hơn nhiều so với dự đoán.
Tiến trình cổ phần hóa và thoái vốn trong năm 2019 và 9 tháng đầu năm 2020 trầm lắng và chưa thực hiện được theo kế hoạch cũng được các NĐT kỳ vọng có thêm những thương vụ thoái vốn ở quy mô lớn, nhằm giúp gia tăng đáng kể giá trị M&A của Việt Nam trong năm 2021. Thị trường và các NĐT đang mong chờ có cơ hội để mua lại vốn nhà nước từ VNPT, MobiFone, Argibank, Vinacomin, Vietcombank, BIDV, Vinafood 1…
Đặc biệt, theo ông Phan Đức Hiếu - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế TW, với việc lần đầu tiên 3 luật quan trọng liên quan đén môi trường kinh dianh nói chung, M&A nói riêng cùng có hiệu lực từ 1/1/2021 (Luật Chứng khoán, Luật Đầu tư, Luật DN), hàng hóa trên thị trường M&A sẽ tăng cả về số lượng và chất lượng, trong đó nguyên tắc quản trị mới sẽ có những tác động đáng kể về chất lượng hàng hóa…
Theo dự báo của CMAC, thị trường M&A của Việt Nam có thể hồi phục theo mô hình chữ V trong giai đoạn 2021- 2022. Theo đó, thị trường có thể hồi phục về mức 4,5- 5 tỷ USD vào năm 2021 trước khi bật mạnh hơn trở lại với giá trị 7 tỷ USD vào năm 2022.
Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 12 - năm 2020, với chủ đề “Trỗi dậy trong trạng thái bình thường mới” sẽ được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị GEM (TP.HCM) vào thứ Ba, ngày 24/11/2020.Diễn đàn do Báo Đầu tư phối hợp với Công ty AVM tổ chức dưới sự bảo trợ của Bộ KH&ĐT.
Diễn đàn M&A Việt Nam 2020 sẽ thảo luận các cơ hội M&A trong giai đoạn bình thường mới khi Việt Nam đứng trước cơ hội lớn đón dòng vốn đầu tư dịch chuyển ra khỏi các thị trường lớn; cơ hội từ các hiệp định thương mại mới, từ việc sửa đổi luật pháp về đầu tư kinh doanh, cơ hội từ việc đẩy mạnh hoạt động M&A của nhiều tập đoàn lớn trong chiến lược tái cơ cấu, hoàn thiện hệ sinh thái, chuỗi giá trị; chia sẻ kinh nghiệm từ các nhà lãnh đạo hàng đầu về M&A…
