Khi cha “nối tay” cho con
Nói về sự vất vả thì ở Vĩnh Phúc ít ai bằng anh Ma Văn Liệu ở xã Đạo Đức, huyện Bình Xuyên (Vĩnh Phúc). Anh Liệu là con trai thương binh Ma Văn Léng, người thương binh cụt mất hai tay trong chiến tranh biên giới, cùng đơn vị đánh bọn Pôn Pốt ở vùng biên giới Tây Nam. Anh Liệu kể: “Bố tôi quê gốc ở Tuyên Quang, sau khi bị thương thì được đưa về Đoàn An dưỡng 235 đóng tại xã Đạo Đức và gặp mẹ tôi. Lúc đó, mẹ tôi cũng đã qua một đời chồng và có một con. Hai người đến với nhau và sinh được ba anh em chúng tôi nữa. Cuộc sống vô cùng khó khăn, nhưng nhờ bố mẹ tôi nghị lực đã chăm sóc và nuôi nấng tổng cộng là bốn anh em chúng tôi nên người”.
Anh Liệu sinh năm 1984, ngoài làm trang trại, anh cũng đầu tư tiền mua máy cấy, máy gặt để đến mùa vụ làm dịch vụ bà con nông dân trong khu vực. Nhờ chịu khó mà kinh tế của anh rất khá giả. Anh Liệu tâm sự: “Các anh em chúng tôi noi gương bố, vì ngày xưa có chúng tôi, bố vẫn chịu khó về Thái Nguyên, Tuyên Quang mua chè xuống bán kiếm tiền trang trải cho gia đình. Bố không còn tay, mà vẫn chèo lái con thuyền, nối dài cánh tay cho chúng tôi, để chúng tôi được học hành, thành đạt”.
Cũng được “nối dài” ước mơ từ cha mình, một thương binh nặng, anh Nguyễn Đình Hoàng Thắng đã vươn lên làm giàu. Điều đáng nói, vừa qua anh Thắng là một trong số 100 doanh nhân trên cả nước được vinh danh “Doanh nhân trẻ khởi nghiệp xuất sắc năm 2017”. Hiện anh là Chủ tịch HĐQT, Giám đốc Công ty CP Xây lắp Tân Thắng, làm ăn phát đạt ở TP Vinh- tỉnh Nghệ An. Để vươn tới thành công hôm nay, với cơ ngơi mà bất kỳ thanh niên nào cũng đều mơ ước là thành quả của sự nỗ lực phi thường của chàng trai trẻ giàu nghị lực.
Tìm hiểu về anh, Thắng sinh ra trong một gia đình nghèo khó ở làng quê Thịnh Thành (huyện Yên Thành). Gia đình có 4 anh em, bố mẹ làm nông, bố anh là thương binh nặng, sức khỏe yếu. Gia đình nghèo khó đến nỗi “nhìn quanh nhà không có vật gì giá trị đến 50 nghìn đồng”. Cuộc sống vất vả dần hình thành trong chàng trai trẻ ý thức vươn lên, chăm chỉ học tập và làm việc, giúp đỡ các em. Ngay từ khi còn là sinh viên Trường ĐH Giao thông Vận tải, Thắng đã bươn chải đủ nghề để kiếm sống. “Lúc đó, bất kể nghề gì kiếm được tiền là tôi làm, không chút nề hà; từ mua đi bán lại các thiết bị vi tính, xe máy... đến hợp tác với bạn bè mở phòng khám tư, buôn gỗ...”, Thắng chia sẻ.
Sau khi tốt nghiệp đại học, đi làm một thời gian ngắn, Thắng đã được đảm nhận vị trí chủ nhiệm dự án tại một công ty đóng tàu. Hai năm sau anh chuyển sang làm việc tại công ty chuyên khai thác, chế biến quặng với cương vị phó giám đốc. Kinh qua nhiều vị trí công việc khác nhau, không chỉ làm giàu cho bản thân với vốn kiến thức nghề, kỹ năng phong phú mà anh Thắng còn có được nguồn thu nhập khiến nhiều sinh viên mới ra trường mơ ước. Năm 2010, khi mới 27 tuổi, Thắng chọn TP.Vinh lập nghiệp và thành lập Công ty CP Xây lắp Tân Thắng (TP. Vinh). Công ty chuyên xây dựng các công trình kỹ thuật dân dụng, nhà, công trình đường bộ, đường sắt... Nói về thành công, Thắng chia sẻ: “Cha tôi là tấm gương sáng về tinh thần vượt khó. Đức tính ấy đã được truyền sang tôi, và cũng phải nói nhờ cả may mắn, tôi đã có ngày hôm nay”.
Điều đáng nói, những tấm gương là con cái thương bệnh binh, con liệt sĩ trở thành những tấm gương khởi nghiệp, làm kinh tế giỏi không còn là chuyện hiếm. Bởi họ được tiếp sức trong hoàn cảnh khó khăn, đồng thời biết cách vươn lên trong cuộc sống.
Mạch ngầm nghị lực sống
Đến thăm nhiều trung tâm điều dưỡng thương binh (TTĐDTB), tôi cũng gặp không ít thương binh có con cái thành đạt. Như tại TTĐDTB Thuận Thành (tỉnh Bắc Ninh), có 30 cặp vợ chồng thương binh sống thành một xóm khá yên bình. Trong đó có những cặp vợ chồng có con cái thành đạt như Nguyễn Văn Yểng - Nguyễn Thị Lịch; Lại Cao Cử - Nguyễn Thị Kim Phương; Phạm Hồng Tư - Nguyễn Thị Thanh Phương…
Thương binh Phạm Hồng Tư là một tấm gương sáng. Suốt 30 năm qua ông được y tá của trung tâm là bà Nguyễn Thị Thanh Phương yêu thương và lập thành gia đình, bà đã giúp ông vượt qua khó khăn, sinh cho ông một người con chăm ngoan, học giỏi là Phạm Văn Toàn. Toàn đã tốt nghiệp Trường đại học Bách khoa và hiện đang làm việc cho một công ty lớn, có thu nhập cao.
Thương binh Phạm Hồng Tư sinh năm 1955 tại Đoan Hùng (Phú Thọ). Ông nhập ngũ năm 1975 và bị thương trong chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam năm 1979. Ông bị thương cột sống, liệt nửa người dưới. Năm 1981 ông được đưa về TTĐDTB Thuận Thành. Ông Tư thổ lộ: “Lúc đó tôi nghĩ: đời mình coi như đã là “dấu chấm hết”.
Sau một thời gian, được sự chăm sóc rất tận tình của trung tâm, nhất là vợ tôi bây giờ nên tôi đã rất trân trọng cuộc sống. Nếu không có bàn tay dịu dàng và cái nhìn ấm áp của cô ấy, có lẽ tôi đã phó mặc mình cho số phận”. Năm 1983 ông Hồng Tư bà Thanh Phương làm đám cưới. Năm 1990, họ đón thành viên mới là một bé trai kháu khỉnh. Lúc đó ông Tư nhủ lòng: Mình mất đi đôi chân, nhưng vẫn còn đôi tay, cái đầu làm được việc. Không đi lại thì ngồi để làm việc. Mình càng phải cố gắng hơn”. Vậy là cùng với sự chăm sóc, giúp đỡ của vợ, ông Tư đã tự học qua sách để trở thành thợ sửa chữa đồ điện có tay nghề và đã nuôi dạy con trai Phạm Văn Toàn trưởng thành.
Qua tìm hiểu 30 gia đình thương binh tạo thành một xóm ở TTĐDTB Thuận Thành, thì có 26 gia đình thương binh có con được học hành tử tế, thành đạt. Theo thương binh Phạm Công Liên và cũng là nhà thơ của trung tâm, đó là mạch ngầm tinh thần vượt khó đi lên của thế hệ con cái các thương binh. Ông Liên nhấn mạnh: “Nếu những người cha, người mẹ không khắc phục khó khăn, xây dựng gia đình, rồi có con và lại tiếp tục vật lộn với cuộc sống mưu sinh đầy khắc nghiệt, giáo dục con tốt, thì làm sao có một thế hệ các con đáng tự hào như thế. Tôi không phải nói hay chứ chúng tôi cố gắng, thì các cháu cũng biết thân biết phận cố gắng, phải học giỏi để tự lập, báo đáp bố mẹ”.
Tại TTĐDTB Duy Tiên (thuộc huyện Duy Tiên - Hà Nam) - nơi nuôi dưỡng, chăm sóc cho 60 thương bệnh binh cũng có nhiều thương binh giàu nghị lực. Thế hệ con cái sau này cũng tích cực, chăm ngoan, trong đó 6 người là con các thương binh đã đi học, rồi được nhận vào làm việc tại trung tâm. Như chị Nguyễn Thị Hà, con thương binh Nguyễn Văn Lục; chị Bùi Thị Gái, con thương binh Bùi Viết Định; anh Trần Đức Diệp, con thương binh Trần Đức Giang…
Được biết, thương binh Nguyễn Văn Lục sinh được hai người con. Người con cả tốt nghiệp đại học, đã đi làm việc cho công ty nước ngoài. Còn chị Nguyễn Thị Hà là con thứ hai, học ngành y, đã may mắn được tiếp nhận vào làm việc tại TTĐDTB Duy Tiên, vừa để bảo đảm cuộc sống, vừa tiện chăm sóc bố. “Bố em luôn nói về những ước mơ, đó là con cái được thành đạt. Thậm chí bố em nói trong cả những cơn đau, điều đó làm em thêm quyết tâm, để không phụ lòng bố”, chị Hà chia sẻ.
Các thương binh không chỉ nuôi dạy con nên người, mà còn làm lan truyền giá trị của tình yêu, sự hy sinh. Như anh Nguyễn Văn Hoàn, là con trai của thương binh Nguyễn Văn Yểng ở TTĐDTB Thuận Thành, hiện đang làm trong lĩnh vực ngân hàng, cho biết, anh không chỉ được hưởng tình yêu của cha mẹ, được nuôi dạy tốt, mà tình yêu của cha mẹ anh dành cho nhau cũng khiến anh cảm động và học tập. Bởi thế, sau này anh đi tìm tình yêu cho mình cũng bằng sự thông cảm, chia sẻ. Hai vợ chồng anh đều là cán bộ ngân hàng, có hai con kháu khỉnh, có điều kiện báo hiếu cha mẹ, khiến cha mẹ rất tự hào.
Cuộc sống có nhiều điều kỳ diệu. Trong đó nhiều tấm gương thương binh nuôi bốn con thành đạt. Thậm chí, như nữ thương binh Nguyễn Thị Niêm ở Quảng Trị, với quầy bán nước chè mà nuôi tới 6 người con thành đạt. Hay ba người con của thương binh Phạm Văn Bắc ở TP Thái Bình đều tốt nghiệp đại học, có công việc ổn định. Anh Phạm Phú Cường, con trai cả của ông Bắc, tự hào: “Bố mẹ tôi là những người kiên cường. Bố mất hai mắt và một bên chân nhưng vẫn cố gắng làm việc. Trở về đời thường, trong cuộc chiến cơm áo, bố mẹ cũng là tấm gương sáng cho các con. Làm sao chúng tôi có thể không cố gắng, để cho cuộc sống của mình tốt hơn, và làm bố mẹ an lòng!”.
Trong một bài viết nhỏ, tôi không thể viết trọn nghị lực và sự cố gắng của nhiều tấm gương cha con thương binh. Mỗi câu chuyện đều để lại sự xúc động và đáng nể. Đồng quan điểm ấy, ông Nguyễn Sỹ Lương - Giám đốc TTĐDTB Duy Tiên, ví von, những người con đã tiếp nối cha ông, viết tiếp những bài ca đẹp cho đời.
