Phìn Ngan: Hoang hoải những đôi mắt buồn thương sau lũ quét

Tiêu điều nơi cơn lũ đi qua

Rẽ cơn mưa trắng trời, trắng đất của cơn bão số 3, chúng tôi đến xã Phìn Ngan – huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai - khi núi đồi, ruộng nương nơi đây vẫn còn xơ xác, tiêu điều sau cơn lũ quét. Rác thải, cành đây, bùn non…vương vãi ruộng nương, phủ kín những thung lũng mới hôm nào còn tươi tốt. Đứng bên bờ suối, là bà con người Dao với đôi mắt hoang hoải buồn thương… 

Con đường độc đạo vào xã Phìn Ngan thi thoảng lại có một đoạn trên thì đất sạt từ núi xuống, dưới thì xói sâu hàm ếch, khiến người đi qua phải nín thở, phải nhón nhẹ bước chân bởi cảm giác có thể bị cuốn phăng đi bất cứ lúc nào.

Con suối Phìn Ngan vốn hiền hòa là thế, từ khi lũ về, trở nên hung dữ lạ kỳ, luôn gầm gào, cuồn cuộn dòng nước đỏ au như màu máu. Cũng tại con suối này, ba đồng bào người Dao đã bị cuốn đi trong cơn lũ, chỉ tìm được thi thể hai người.

Con suối Phìn Ngan sau cơn lũ

Tiếp chúng tôi tại Điểm Trường THCS Phìn Ngan, ông Chảo Hùng Phảy - Bí thư chi bộ xã Phìn Ngan cho biết: “Xã Phìn Ngan có tới 90% số dân là đồng bào dân tộc Dao sinh sống ở 14 thôn, bản. Do địa hình bị chia cắt, độ dốc lớn, mưa kéo dài từ ngày mùng 2 đến ngày 4/8 vừa qua đã làm đất no nước; Lại thêm trận mưa “quật hậu” với cường độ lớn kéo dài suốt đêm mồng 4, rạng sáng 5/8 đã gây thảm họa lũ quét và sạt lở đất trên diện rộng. Gây nhiều thiệt hại về người và của đối với nhân dân trên địa bàn”.

Cơn lũ đi qua, cuốn trôi 30 nhà dân cùng nhiều tài sản; Hàng trăm ngôi nhà bị ngập trong nước lũ, tốc mái; Hơn 170 ha hoa màu bị ngập úng và gẫy đổ, hai nhà máy thủy điện bị hư hỏng, 3 người đã bị lũ cuốn trôi…Thiệt hại nặng nề nhất là thôn Sùng Hoảng, 16 nhà dân cùng toàn bộ tài sản bị lũ quét cuốn trôi, bị cô lập trên đồi cao do bị trôi mất cầu treo nối trung tâm xã vào thôn. 

Em bé Phìn Ngan hoang hoải sau cơn lũ

Ở Phìn Ngan thường xảy ra lũ ống, lũ quét, nhưng hàng chục năm nay mới có trận lũ lớn, hung dữ như vậy.  Kể về đêm kinh hoàng ngày 4/8 vừa qua, ông Chảo Láo Khờ - Trưởng thôn Sủng Hoảng xót xa kể:

“Khi nhận được tin báo của lãnh đạo xã Phìn Ngan về việc có lũ, tôi đã đến từng nhà gọi mọi người chạy đi tránh lũ. Hơn 50 người theo tôi vượt khe suối, chạy lên ngọn đồi cao nhất. Họ không ngờ được rằng khi trở về, nơi họ vừa sinh sống đã bị xóa sổ. Nhà cửa, lợn trâu bị lũ cuốn trôi, dòng suối Phìn Ngan hiền hòa ngày nào bỗng phình to như con quái vật, “nuốt chửng” dấu tích nơi họ đã từng sinh sống làm ăn”.

Chị Lý Lửu Mây (thôn Sủng Hoảng) tâm sự : “Tôi chưa thấy có trận lũ nào như thế. Mưa to, nước lớn nên dâng lên ầm ầm, không thể nào chống cự được. Nhà có mình tôi, hai đứa con đi lấy chồng rồi, lấy vợ rồi, Giờ tôi phải đi ở nhờ xã, lũ cuốn hết tất cả rồi. Nhà có 8 con lợn to, 3 con lợn bé bị lũ cuốn mất hết rồi”. - chỉ kịp nói đến đó, chị òa khóc. 

Bà Chảo Lở Mây vẫn còn hoảng hốt, như vừa bước ra khỏi cơn ác mộng: “Đang ngủ thì nghe thấy tiếng nước réo ào ào, tiếng đá lở lục cục, không kịp lấy gì để chạy. 3 con trâu bị trôi mất”. Với bà Chảo Lở Mây, lũ thực sự là cơn ác mộng kinh hoàng của cuộc đời bà. Gần chục năm trước đây, cũng một cơn lũ như thế này đã cuốn mất của bà hai người con, để lại bà với những đứa cháu mồ côi...

"Sau cơn lũ, lòng suối đã nâng lên cao hơn 10m, rộng hơn khoảng 30m. Điều đó cũng có nghĩa là hơn 30m đất đai bên bờ suối đã bị sạt lở."Anh bí thư chi đoàn xã cho biết. 

Lũ vẫn cuồn cuộn đổ về. Mưa vẫn tuôn xối xả. Ngoài 16 ngôi nhà đã bị xóa sổ hoàn toàn, ngoài thôn Sủng Hoảng bị cô lập, vẫn còn nhiều ngôi nhà chênh vênh bên bờ suối, nhiều thôn bản đang trong tình trạng bị đe dọa cô lập. Chỉ cần một lần dâng lũ, những ngôi nhà kia, và đoạn đường chúng tôi đang đứng đây sẽ cuốn theo dòng nước. Con đường độc đạo nối các thôn của Phìn Ngan với trường học, trạm xá, UBND xã sẽ bị cắt đứt...

Những tấm lòng về với Phìn Ngan

Được biết, ngay sau khi cơn lũ đi qua, chính quyền địa phương đã làm hệ thống ròng rọc để đưa nhu yếu phẩm vào cho người dân, chấm dứt tình trạng cô lập của Sủng Hoảng. Đặc biệt, có rất nhiều tổ chức từ thiện, các cơ quan đoàn thể đã đến trợ giúp người dân. 

Chị Thu Hiên – Phó Giám đốc Công ty Vàng bạc đá quý Bảo tín Minh Châu (đơn vị đồng hành cùng Báo Pháp luật Việt Nam trong chương trình thiện nguyện “Về với vùng lũ” chia sẻ: “Ngay sau khi biết tin lũ cuốn ở Phìn Ngan, nhân viên Bảo mín Minh Châu với sự chỉ đạo của Tổng Giám đốc Vũ Minh Châu đã tổ chức quyên góp được rất nhiều gạo, dầu ăn, áo ấm...để giúp đỡ bà con vùng lũ. Chúng tôi mong muốn sự chia sẻ “một miếng khi đói” sẽ giúp bà con Phìn Ngan sớm vượt qua được khó khăn. Mong rằng, các cháu bé sẽ sớm được tới trường, bà con sớm trở về với cuộc sống bình yên như trước kia”.

Công ty Bảo Tín Minh Châu, Công ty TNHH Dược phẩm Ích Nhân, Công ty lương thực Hà Việt...nhiều đơn vị, cá nhân khác cũng đã đồng hành với Báo Pháp luật Việt Nam trong chương trình thiện nguyện về với bà con vùng lũ.

Ngoài Công ty Bảo Tín Minh Châu, Công ty TNHH Dược phẩm Ích Nhân, Công ty lương thực Hà Việt...nhiều đơn vị, cá nhân khác cũng đã đồng hành với Báo Pháp luật Việt Nam trong chương trình thiện nguyện về với bà con vùng lũ. 

Tại xã Phìn Ngan, Ban tổ chức đã trao tặng 20 suất quà gồm tiền mặt và các nhu yếu phẩm quan trọng như thực phẩm, thuốc...cho các hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề sau đợt lũ cuốn vừa qua. Trước đó, đoàn cũng đã tới xã Gia Phú, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai. Những bao gạo, quần áo, mì chính, nước mắm, gia vị, mỳ tôm là sự chia sẻ của các nhà hảo tâm đến với bà con.

Chúng tôi trở về, mưa vẫn tuôn xối xả, dòng suối Phìn Ngan vẫn réo gào đỏ au. Mùa bao vừa tới, mới chỉ có 3 cơn bão đi qua nhưng hậu quả để lại đã rất nặng nề… Mong sao lũ đừng ào ào về nước, có chăng, chỉ là những dòng nước mát lành chở nạng phù sa để ruộng nương, để những thung lũng trong lòng Phìn Ngan sớm lấy lại màu xanh tươi, tốt lành.