Sao BHYT “bắt” mà chưa “buộc” được?
Đa số ĐBQH đều nhất trí cho rằng, BHYT là một chính sách nhân văn và có ý nghĩa rất lớn đối với việc bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của nhân dân khi thực hiện BHYT để “người giàu, người có điều kiện kinh tế, khỏe mạnh hỗ trợ người nghèo, người có bệnh tật”. Vì thế, lộ trình tiến tới BHYT toàn dân dự kiến đến năm 2015 sẽ là 70%, còn năm 2020 là 80% số dân tham gia BHYT và Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT đã cho mở rộng đối tượng tham gia BHYT.
Song thực tế hiện nay, nhiều đối tượng thuộc diện phải mua BHYT bắt buộc không thực hiện nghĩa vụ này, nhiều người dân vẫn không biết đến BHYT… mà như ĐB Phạm Văn Tấn (Nghệ An) khái quát là: “BHYT đang trong tình trạng “bắt” mà không “buộc” được”.
Các nguyên nhân khiến BHYT chưa “phủ sóng” được như mong muốn đã được các ĐBQH phân tích khi thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT giai đoạn 2009-2012, trong đó nhấn mạnh đến nguyên nhân “quyền và lợi ích của người tham gia BHYT chưa được đảm bảo, những tiêu cực xuất phát từ sự xuống cấp y đức của một bộ phận những người làm công tác y tế làm giảm lòng tin của người dân vào hệ thống y tế nói chung và BHYT nói riêng, thủ tục thanh toán BHYT còn rườm rà, gây khó khăn cho người tham gia BHYT…” và quan trọng nhất là “chưa giảm chi được cho người tham gia BHYT” như phản ánh của ĐB Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc).
Do vậy, theo một số ĐBQH, trước hết phải quan tâm đến công tác tuyên truyền để người dân, tổ chức nhận thức được ý nghĩa của BHYT và tự nguyện tham gia các loại hình BHYT, nhất là các loại hình BHYT bắt buộc. Bên cạnh đó, ĐBQH nhấn mạnh đến việc bổ sung các chế tài cụ thể và mạnh mẽ vào Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT để “đảm bảo việc thực hiện đúng các qui định của pháp luật về BHYT, góp phần “tạo sức sống” cho BHYT”.
Sử dụng quỹ BHYT phải công bằng
Đó là mong muốn của nhiều ĐBQH vì việc sử dụng, quản lý quỹ BHYT đang có vấn đề liên quan đến hàng chục tỷ và quyền lợi của người tham gia BHYT, người nghèo, nhất là khi đa số các địa phương có kết dư quỹ BHYT là những địa phương có khó khăn về kinh tế - xã hội.
ĐB Lê Văn Lai (Quảng Nam) cho biết: “Đi giám sát thì thấy trong vấn đề quản lý quỹ BHYT dẫn đến những trường hợp oái oăm vì mong muốn của người này (giữ quỹ) lại là nỗi lo của người khác (người sử dụng quỹ)”. Nên ĐB Võ Kim Cự (Hà Tĩnh) kiến nghị Dự thảo Luật có qui định chặt chẽ với chế tài mạnh mẽ hơn về công tác quản lý quỹ BHYT đối với những cơ quan, cá nhân được giao nhiệm vụ sử dụng, quản lý quỹ, nếu để hụt chi phải chịu trách nhiệm.
Các ĐBQH cũng tập trung vào các qui định liên quan đến vấn đề thanh toán chi phí khám chữa bệnh (KCB) trái tuyến, vượt tuyến với mong muốn Dự thảo Luật sẽ “có qui định hình thức quản lý chặt chẽ, khoa học hơn để đảm bảo hiệu quả cao, tránh lợi dụng, ảnh hưởng đến tính “an toàn” của quỹ BHYT và quyền lợi của người tham gia BHYT”.
Theo nhiều ĐBQH, qui định về chi trả BHYT đối với các trường hợp KCB trái tuyến, vượt tuyến dù tạo điều kiện thuận lợi cho người dân song hiện rất phức tạp và hay bị lợi dụng, dẫn đến lãng phí và làm khó cho công tác thanh quyết toán BHYT của các cơ sở KCB ban đầu, có sự phân biệt giữa những người có BHYT khám vượt tuyến, trái tuyến và người tham gia BHYT đăng ký KCB ban đầu tại cơ sở y tế…
Với nhận định: “Phải chấp nhận tình trạng vượt tuyến, trái tuyến vì đầu tư cho y tế cơ sở chưa đủ khả năng KCB”, ĐB Giàng A Chu (Yên Bái) và một số ĐB đề nghị Dự thảo Luật phải quy định mức chi trả BHYT phù hợp, giám sát các trường hợp vượt tuyến, trái tuyến… để không làm ảnh hưởng đến chất lượng KCB và quỹ BHYT.
Đóng góp vào Dự thảo Luật, các ĐBQH cũng đưa ra nhiều giải pháp tăng hiệu quả BHYT và thực hiện chủ trương xã hội hóa công tác y tế, chủ động nguồn tài chính y tế bền vững, đáp ứng được yêu cầu chăm sóc và KCB cho người dân như mở rộng phạm vi quyền lợi và mức độ được bảo hiểm trong điều kiện kinh tế - xã hội của nước ta hiện nay, tăng dần mức hỗ trợ cho những đối tượng cận nghèo, học sinh, sinh viên, nông dân, có cơ chế khuyến khích BHYT tự nguyện, tăng cường biện pháp giảm chi gián tiếp từ túi người bệnh…
_AFDE.jpg)
_MWHI.jpg)
