Trong căn nhà vững chãi nằm lưng chừng núi, gia đình anh Sùng Mí Nà đang tất bật chuẩn bị rượu, thịt để tiếp đãi anh em, họ hàng. Năm nay mùa màng bội thu, làm ăn phát đạt nên các gia đình có của ăn, của để. Nhà anh Sùng Mí Nà quyết định mổ lợn ăn tết, mấy người anh em ở tận thôn xa cũng đến từ sớm để giúp gia đình. Chỉ một lúc, con lợn 70kg được xẻ thịt xong. Gia đình chuẩn bị tới 4 mâm cơm tươm tất đãi khách, số thịt lợn còn lại được ướp muối rồi treo gác bếp sử dụng dần.
Nếu như năm trước chỉ có vài đĩa thịt được mua ở chợ cùng với ít bánh ngô, mèn mén và rượu thì năm nay, do đời sống được nâng cao nên bữa ăn cũng có nhiều thay đổi. Bữa cơm nhà anh Nà có đến cả chục món ăn, thịt lợn được chế biến thành nhiều món, mèn mén được thay bằng xôi nếp, chén rượu ngô uống vơi rồi lại đầy. Năm nay đón nhiều khách nên gia đình anh Nà vui hơn hẳn, bởi theo quan niệm, ngày tết nhà nào có nhiều khách đến chơi thì nhà ấy sẽ gặp nhiều may mắn.
 |
| Gia đình anh Sùng Mí Nà mổ lợn làm cỗ tết. Ảnh: Kim Tiến |
Bữa ăn ngày tết của người Mông không phân biệt đàn ông hay phụ nữ, già, trẻ, gái, trai đều có thể ngồi ăn chung. Bởi sau một năm vất vả bận rộn, tết mới có dịp để anh em gặp gỡ, sẻ chia. Sau khi uống cạn chén rượu mời khách, anh Nà tâm sự: “Mấy năm trước còn khó khăn nên nuôi được con lợn, con bò không dám mổ. Mặc dù thoát nghèo từ năm 2011 nhưng đến năm nay mới có điều kiện mổ lợn đón tết. Trong thôn năm nay cũng có nhiều nhà mổ lợn. Vui lắm!”.
Trong những ngày tết sớm, trẻ em theo bố mẹ đến các gia đình chúc tết; thanh niên xúng xính trong quần áo mới trẩy hội trên những con đường quanh xóm làng và chơi những trò chơi truyền thống. Đây cũng là dịp để các đôi trai gái tỏ tình, có nhiều cặp đã nên duyên vợ chồng.
Ngay trước cổng vào UBND xã Lũng Pù, chúng tôi gặp một nhóm thiếu nữ đang chơi tung còn, tiếng cười giòn tan trong gió lạnh. Ngại ngùng khi thấy khách lạ nhưng sau một lúc làm quen, em Thò Thị Sinh cho biết, nhóm bạn chơi cùng đều học cùng trường cấp 2 của xã. Có nhà đã ăn tết, có nhà chưa, nhưng hẹn nhau từ trước để đi chơi cùng nhau. Do phong tục tết sớm kéo dài nên các trường học trên địa bàn xã đã tạo điều kiện cho các em được nghỉ học đón tết cùng gia đình và sẽ tiến hành học bù sau khi ăn tết xong.
Bà con người dân tộc Mông ở Mộc Châu (Sơn La) năm nay cũng đón một cái tết đầy đủ, sung túc hơn. Khắp các xã, bản của người Mông ở Mộc Châu như: Pà Cò, Tân Lập, Chiềng Xuân, Chiềng Sơn, Lóng Luông, Lóng Sập… ngập chìm trong không khí đón xuân rộn rã, tưng bừng. Tiếng cười đùa của lũ trẻ càng khiến hương vị tết thêm ấm áp.
 |
| Các bé gái chơi ném còn ở Lũng Sù. Ảnh: Kim Tiến |
Tết cũng là ngày người Mông đoàn viên, sum họp, tham gia hội hè, nghỉ ngơi và tận hưởng niềm vui bất tận sau những ngày lao động vất vả. Thời gian này lúa đã gặt xong, ngô, khoai đầy bồ, lợn, gà, trâu, bò đầy sân, nhà cửa đã được sửa sang và dọn dẹp sạch sẽ. Những người phụ nữ cũng đã thêu xong những bộ váy áo mới để cả nhà kịp diện đi chơi tết, đàn ông thì tất bật mổ gà, lợn, nấu thêm rượu để chuẩn bị cỗ tết cho gia đình thật tươm tất, no đủ.
