Quận hay “thành phố trong thành phố”?

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Sau khi Thủ Đức trở thành thành phố (TP) thuộc TP đầu tiên của cả nước; cũng tại TP HCM, huyện Bình Chánh, Cần Giờ và Củ Chi công bố định hướng phát triển lên TP, hai huyện Hóc Môn và Nhà Bè cũng quyết định nghiên cứu lập đề án lên TP thuộc TP thay vì quận như dự tính trước đây.
TP. Thủ Đức
TP. Thủ Đức

Tất cả 5 huyện ngoại thành của TP HCM đều sẽ phấn đấu từ nay đến năm 2030 lên TP.

Tại một số địa phương khác như Hải Phòng, ngày 25/8/2021, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng cũng ra quyết định thành lập BCĐ xây dựng đề án thành lập TP Thủy Nguyên.

Như vậy, có thể nói có một “trào lưu” học hỏi mô hình của TP Thủ Đức. Điểm khác là, TP Thủ Đức được thành lập trên cơ sở 3 quận, từ một văn bản cá biệt của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Còn các trường hợp “đang nghiên cứu” trên, là huyện, thậm chí có những huyện còn nhiều xã thuần nông.

Căn cứ pháp lý các huyện này đưa ra, là địa phương đủ điều kiện lên TP khi đạt 5 tiêu chuẩn về quy mô dân số; diện tích tự nhiên; số đơn vị hành chính; được công nhận đô thị loại I, II hoặc III; cơ cấu, trình độ phát triển kinh tế - xã hội. Đối chiếu các quy định này, mô hình huyện lên TP dễ thực hiện hơn mô hình huyện lên quận.

Một nguyên nhân nữa khiến các huyện bỏ mục tiêu lên quận là quy định 100% đơn vị hành chính cấp xã phải đạt tiêu chuẩn phường, tức địa phương phải bỏ hẳn vùng nông thôn. Trong khi đó, tiêu chuẩn lên TP chỉ yêu cầu 65% xã lên phường.

Nói như vậy có đúng hay không? Nhiều ý kiến cho rằng quy định đó chỉ áp dụng với TP trực thuộc tỉnh, còn TP trực thuộc TP trực thuộc Trung ương thì chưa có các quy định pháp luật rõ ràng; không thể áp dụng các tiêu chí trên.

Trong lịch sử, sau khi sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của tỉnh Hà Tây (cũ) vào 1/8/2008, Hà Nội từng có có hai “TP trong TP” là Hà Đông và Sơn Tây. Tình trạng này duy trì đến 7/5/2009, cho tới khi Trung ương ra nghị quyết điều chỉnh lại, “hạ cấp” Hà Đông xuống quận và Sơn Tây xuống thị xã.

Khi Hiến pháp 2013 ra đời, trong “Chương IX: Chính quyền địa phương”, khoản 1 Điều 110 có quy định: "Tỉnh chia thành huyện, thị xã và TP thuộc tỉnh; TP trực thuộc Trung ương chia thành quận, huyện, thị xã và đơn vị hành chính tương đương"; tuy nhiên không đề cập rõ "đơn vị hành chính tương đương" là gì.

Cho đến ngày 9/12/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 thành lập TP Thủ Đức thuộc TP HCM; trên cơ sở sáp nhập diện tích dân số quận 2, quận 9, quận Thủ Đức. Nên nhớ, Nghị quyết 1111 chỉ là một văn bản cá biệt.

Thực tế cũng cho thấy từ khi TP Thủ Đức được thành lập, sự thay đổi phát triển cũng chưa được như kỳ vọng, thậm chí có thể nói chưa thấy thay đổi gì nhiều ngoài việc địa giới rộng hơn. Bản thân Thủ Đức và TP HCM cũng từng mở nhiều hội nghị, hội thảo, đề xuất Trung ương bàn bạc cho những cơ chế mới để tăng thẩm quyền với cấp hành chính “TP trong TP”.

Khát vọng được phát triển của 5 huyện ngoại thành TP HCM hay huyện Thủy Nguyên (Hải Phòng) là đáng được tôn trọng. Nhưng điều cần thiết trước tiên, là Trung ương cần có những văn bản hướng dẫn cụ thể về đơn vị hành chính “TP trong TP”, để chấm dứt những tranh luận. Cần làm như vậy để có sự sàng lọc nhất định cho phù hợp với định hướng chủ trương của Đảng, Nhà nước, pháp luật. Và một điều nữa, TP thuộc TP hay quận không quan trọng; quan trọng hơn là để làm gì và đem đến lợi ích gì cho xã hội, cho người dân.

Ảnh minh hoạ

Luật Đất đai (sửa đổi): Bảng giá đất mới áp dụng từ ngày 1/1/2026, được điều chỉnh hằng năm

(PLVN) - Theo Luật đất đai (sửa đổi), bảng giá đất lần đầu sẽ được công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026, được điều chỉnh, sửa đổi bổ sung từ ngày 1/1 của năm tiếp theo. Việc xây dựng bảng giá đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất...
Khu công nghiệp Hòa Phú thu hút nhiều nhà đầu tư. (Ảnh: Nguyễn Tuấn)

Giải phóng mặt bằng thực hiện khu công nghiệp Hòa Phú (Bắc Giang): Chủ tịch UBND chỉ đạo thực hiện công khai, minh bạch

(PLVN) - Trao đổi với PV Báo Pháp luật Việt Nam, ông Lê Ánh Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết, mới đây đã chỉ đạo các đơn vị liên quan tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), bảo đảm trong quý 1/2024 hoàn thành GPMB toàn bộ diện tích Khu công nghiệp (KCN) Hòa Phú, KCN Hòa Phú mở rộng giai đoạn 1 (GĐ1).
Luật sư Đỗ Thị Thanh Nhàn - Công ty Luật E&D, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội.

Luật Kinh doanh Bất động sản 2023: Siết tình trạng phân lô bán nền, ngăn chặn “dự án ma”, bảo đảm quyền lợi cho người mua, thuê mua bất động sản

(PLVN) - Luật Kinh doanh bất động sản 2023 vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 được kỳ vọng sẽ góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý cho hoạt động kinh doanh bất động sản, bảo vệ tốt nhất quyền lợi cho cả khách hàng lẫn chủ đầu tư, đặc biệt là người mua, thuê mua bất động sản.
Những điểm mới nhân văn, có lợi cho người dân của Luật Nhà ở 2023 sắp có hiệu lực

Những điểm mới nhân văn, có lợi cho người dân của Luật Nhà ở 2023 sắp có hiệu lực

(PLVN) - Luật Nhà ở 2023 được thông qua lần này được dư luận đánh giá là có nhiều nội dung thay đổi có lợi cho người dân. Vậy cụ thể đó là những nội dung nổi bật nào? Phóng viên Báo PLVN có cuộc trao đổi với Luật sư Vũ Thị Thu Hường - Giám đốc điều hành Công ty Luật E&D, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội.
Hình minh hoạ

Bộ Xây dựng bỏ đề xuất mỗi người chỉ được mua bán tối đa 5 căn nhà/năm

(PLVN) - Ngày 5/3/2024, trong dự thảo lần 2 Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản , được đăng tải trên Cổng thông tin của Bộ Xây dựng, Bộ Xây dựng đã chính thức bỏ đề xuất quy định mỗi cá nhân kinh doanh bất động sản chỉ được bán, cho thuê, cho thuê mua từ 3-5 căn nhà trong một năm.
Hình ảnh minh họa.

Quy định mới về định giá đất

(PLVN) - Chính phủ mới ban hành Nghị định 12/2024/NĐ-CP ngày 5/2/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 44/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 quy định về giá đất và Nghị định 10/2023/NĐ-CP ngày 3/4/2023 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và các đại biểu trao đổi bên lề Kỳ họp bất thường lần thứ 5. (Ảnh: Nghĩa Đức)

Quốc hội thông qua Luật Đất đai (sửa đổi): Nỗ lực và quyết tâm rất cao của cả hệ thống chính trị

(PLVN) - Sau rất nhiều nỗ lực và quyết tâm rất cao của cả hệ thống chính trị, Luật Đất đai (sửa đổi) đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Đây là thành quả cộng hưởng của nhiều yếu tố và còn là bài học kinh nghiệm quý về đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, quyết liệt hành động để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lập pháp.
Ảnh minh họa.

Đừng tùy tiện với tài sản công

(PLVN) -Lời biện hộ của một bị cáo từng là Chủ tịch UBND 1 tỉnh phía Nam Trung Bộ, trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo Điều 219 Bộ luật Hình sự, mà TAND tỉnh này đang xử, khiến dư luận bất ngờ.
Ảnh minh họa.

Xu thế không thể khác

(PLVN) - Ngày 15/1 vừa qua, trong văn bản báo cáo với Quốc hội, đại diện Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết có nhiều ý kiến đề nghị cần sớm áp mức thuế cao hơn với người có nhiều nhà, đất.
Phát triển đô thị đang dần trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triên kinh tế - xã hội.

Ưu tiên hoàn thiện thể chế để phát triển đô thị

(PLVN) - Quá trình đô thị hóa và phát triển đô thị đã và đang trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Do đó, hoàn thiện thể chế trong xây dựng và phát triển đô thị hiện được Bộ Xây dựng ưu tiên hàng đầu, Thứ trưởng Bộ Xây Dựng Bùi Hồng Minh nhấn mạnh tại Hội nghị thường niên Hiệp hội các đô thị Việt Nam tổ chức ở Lâm Đồng, chiều 19/1.