Luật tạo ra lệ

(Ảnh minh họa).
(Ảnh minh họa).
(PLVN) - Mới rồi, Liên minh châu Âu (EU) không đạt được sự đồng thuận quan điểm cần thiết trong nội bộ để có thể bắt đầu giải ngân chương trình tài chính trị giá 750 tỷ Euro nhằm giúp các nước thành viên ứng phó dịch bệnh Covid-19 và thông qua kế hoạch ngân sách cho thời gian 7 năm tới.

Nguyên nhân là sự phủ quyết của Ba Lan và Hungary. Hai thành viên này phủ quyết mọi thỏa thuận trong nội bộ giữa 27 thành viên EU với nhau vì EU gắn việc giải ngân chương trình tài chính kia (mà Ba Lan và Hungary đều được hưởng lợi từ đấy rất nhiều) với điều kiện 2 thành viên này phải đáp ứng đầy đủ những tiêu chí và điều kiện chung của EU về dân chủ, nhân quyền và nhà nước pháp quyền mà EU coi là hệ giá trị chung.

Luật pháp hiện hành chung của EU dành cho các thành viên quyền phủ quyết những quyết sách chung. Sự đồng thuận tuyệt đối trong nội bộ được đề cao là một trong những nguyên tắc hoạt động nổi bật nhất của EU, đó là sự biểu hiện của sự công bằng và tính bình đẳng giữa các thành viên. Bất kể lớn hay nhỏ, giàu hay nghèo, cũ hay mới - mọi thành viên EU đều bình đẳng như nhau trên phương diện giá trị quyết định của lá phiếu biểu quyết. 

Nếu chỉ như vậy thì luật này rất hay và đúng bởi EU cũng như tất cả các tổ chức hay liên minh, liên kết đa quốc gia trên thế giới đều không thể có được chỉ toàn những thành viên mạnh yếu, to nhỏ đồng đều như nhau trên mọi phương diện. Bình đẳng thật sự về quyền hạn và trách nhiệm giữa các thành viên là sự đảm bảo đắc dụng nhất cho hài hòa và ổn định nội bộ của tổ chức hoặc liên minh.

Nhưng cũng chính cái luật này lại biến EU trở thành “con tin” cho mưu tính lợi ích riêng của thành viên, như Ba Lan và Hungary vừa rồi. Họ dùng quyền phủ quyết để ngăn cản mọi quyết sách lớn của EU, làm cho EU không thể hoạt động bình thường được, thậm chí còn có thể bị tê liệt. Quyền phủ quyết này mở đường cho các thành viên tạo nên cái lệ là ngăn cản EU quyết định chuyện này khi lợi ích ở chuyện khác không được EU đảm bảo, hoặc khi bị EU gây bất lợi ở chuyện khác. 

Thực trạng luật tạo ra lệ để rồi lệ vô hiệu hóa luật như có thể thấy hiện tại trong EU tồn tại ở cả nhiều tổ chức đa quốc gia khác như Tổ chức Thương mại thế giới hay Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Phi hay ASEAN. Đấy là tình trạng khó xử của các tổ chức và thể chế nói trên.

Quyền phủ quyết, tức là nguyên tắc hoạt động đảm bảo sự nhất trí tuyệt đối giữa các thành viên, có thể phát huy tác dụng tích cực ở thời kỳ ban đầu, nhưng rồi dần sẽ cản trở hoạt động và sự phát triển của chúng, nhất là khi trong tổ chức xuất hiện trào lưu ly tâm và ly khai hay tổ chức bị đối tác bên ngoài nào đấy tìm cách can thiệp, can dự và phân rẽ nội bộ để bị suy yếu. 

EU đã từng có thời gian dài thành công với luật về đảm bảo quyền phủ quyết này nhưng càng về sau lại càng bị cản trở và tê liệt bởi chính nó. Cũng vì quyền phủ quyết của thành viên mà WTO mới rồi không bầu ra được tổng giám đốc mới.

Ai cũng biết tình trạng ấy, nhưng khắc phục nó lại là chuyện cho đến thời điểm hiện tại vẫn bất khả thi. Không thể dễ dàng sửa đổi hay thay thế luật. Lại càng khó hơn thế rất nhiều với việc xoá bỏ cái lệ kia. Thông thường trên thực tế đều thấy tình trạng lệ được đáp ứng, để rồi luật không bị bất chấp và lạm dụng nữa, tức là liên minh phải nhượng bộ rất đáng kể cho thành viên để thành viên không phủ quyết nữa. Liên minh phải trả giá đắt để luật được vận dụng theo hướng không gây trở ngại gì cho quyết định chung và hoạt động chung của liên minh.

Tin cùng chuyên mục

Đảo Hans là một đảo đá nhỏ không có cư dân sinh sống.

Hồi kết của “Cuộc chiến tranh yên bình nhất thế giới”

(PLVN) - Cuộc tranh chấp giữa Canada và Đan Mạch về chủ quyền đối với đảo Hans ở vùng Bắc Cực được đặt cho biệt danh là “Cuộc chiến tranh yên bình nhất trên thế giới” vì ở nơi đây chưa từng xảy ra xô xát hay giao tranh vũ trang giữa hai bên.

Đọc thêm

Châu lục không còn dễ thu phục

Các nhà lãnh đạo tham dự Thượng đỉnh châu Mỹ lần 9 tại Los Angeles (Mỹ).
(PLVN) - Tổng thống Mỹ Joe Biden không phải chẳng đạt được kết quả gì nhưng cũng không thể toại nguyện về kết cục của Hội nghị cấp cao của các nước châu Mỹ lần thứ 9 vừa qua.

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria

Chấm dứt hủ tục đáng sợ của nhiều bộ tộc Nigeria
(PLVN) - Đối với các bộ lạc thổ dân ở Nigeria, việc rạch thân để tạo ra các vết sẹo là một nghi thức khá phổ biến và có từ rất lâu đời. Tùy từng bộ lạc, việc rạch thân sẽ diễn ra theo nhiều cách khác nhau, cùng với quan niệm về giá trị của những vết sẹo cũng khác nhau.

Bên lề sân cỏ (Kỳ 1): Lịch sử hình thành và chinh phục cả thế giới của bóng đá

 Tống Thái Tổ Triệu Khuông Dận (927-976 sau CN) chơi xúc cúc cùng các cận thần.
(PLVN) - Bóng đá được cho rằng đã xuất hiện từ thời đại Chiến Quốc và phiên bản cổ xưa nhất với đầy đủ các kỹ thuật là môn xúc cúc (các tên gọi khác: tháp cúc, đạp cúc, túc cúc) của Trung Quốc. Tuy vậy, phải tới thế kỷ 18, bóng đá mới trở nên phổ biến và phát triển rầm rộ, đặc biệt là ở các nước châu Âu.

Ô nhiễm môi trường - “sát thủ” nguy hiểm hơn cả bệnh tật, chiến tranh

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa danh tiếng The Lancet mới đây cho biết, ô nhiễm môi trường, bao gồm ô nhiễm không khí, nước và đất là nguyên nhân gây ra cái chết của 9 triệu người mỗi năm, nhiều hơn số người tử vong do các bệnh nguy hiểm như AIDS, ho gà, sốt rét; hay khủng bố và chiến tranh.

Ranh giới nào cho luật?

Mỹ, EU, NATO và đồng minh cho rằng Nga đã bất chấp luật pháp quốc tế khi phát động chiến sự ở Ukraine.
(PLVN) - Chiến sự từ hơn 100 ngày nay ở Ukraine không những chỉ làm chấn động thế giới về chính trị an ninh mà còn đặt luật pháp quốc tế trước nhiều câu hỏi mà không biết đến khi nào mới có được câu trả lời.

EU cấm vận Nga xuất khẩu dầu lửa

(ảnh minh họa).
(PLVN) - Sau gần 1 tháng dàn xếp bất đồng quan điểm trong nội bộ, Liên minh châu Âu (EU) đã nhất trí thông qua chủ trương ngừng nhập khẩu dầu lửa của Nga.

Luẩn quẩn và bế tắc

22 nạn nhân thiệt mạng trong vụ xả súng ngày 24/5/2022 tại trường tiểu học Robb (bang Texas, Mỹ).
(PLVN) - Ở nước Mỹ, chỉ trong khoảng thời gian rất ngắn xảy ra liên tiếp 2 vụ xả súng khiến cho nhiều người bị thiệt mạng và gợi lại cả chuỗi dài những vụ việc tương tự đã từng xảy ra trong quá khứ.

Kỳ dị chó cún được bầu làm Thị trưởng ở nước Mỹ

Một tân “Thị trưởng chó cún” ở thị trấn Rabbit Hash.
(PLVN) - Rabbit Hash là một thị trấn nhỏ tại bang Kentucky (Mỹ). Đã từ lâu, đảm nhiệm danh nghĩa Thị trưởng của thị trấn đã không còn thuộc về con người. Tổng cộng 5 “Thị trưởng chó cún” đã giữ chức vụ này với nhân vật đắc cử gần nhất là chú chó tên là Wilbur.

Danh họa Picasso và quá khứ “bị hắt hủi” ở Pháp

Chân dung Picasso.
(PLVN) - Ít người biết rằng, danh họa nổi tiếng thế giới Picasso lúc sinh thời, trong suốt gần nửa thế kỷ, ông bị coi là kẻ ăn nhờ ở đậu, là “phần tử nước ngoài nguy hiểm” và bị từ chối cho nhập quốc tịch Pháp.