Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) có nhiều địa phương nuôi gà đá cựa (khác gà đá đòn - gà hồ) nổi tiếng như Cao Lãnh, Gò Công, Bến Tre, Long An... Thuở sơ khai, chơi đá gà là một thú chơi lành mạnh để các anh, các bác nông dân giải trí sau những đường cày mệt mỏi. Còn ngày nay, nó đã biến tướng và trở thành một trò cờ bạc "cuốn phăng" nhà cửa, xe cộ của những tay ghiền... gà vùng này.
Lên đường
Dọc biên giới Tây Nam giữa nước ta và Campuchia có nhiều cửa khẩu để hai bên giao thương. Hiện nay, những vùng đất phía bên kia các cửa khẩu này đã và đang được phía nước bạn đầu tư xây dựng các cụm casino hoành tráng. Khi hoàng hôn buông xuống, các tụ điểm cờ bạc này càng trở nên hoa lệ, mỹ miều, nhộn nhịp hơn với sự góp mặt của dày đặc các vũ trường, quán nhậu, dịch vụ cầm đồ...
Cũng ở bên kia biên giới, khách chơi đến từ Việt Nam, bất biết là dân nghèo hay đại gia đang có vô số người bị hút vào một loại hình “vui chơi giải trí” (tất nhiên là không lành mạnh) có thể coi là nhộn nhịp, ồn ã nhất, đó là Trường gà ăn tiền!
Trường gà “ở bển” có mãnh lực gì mà người dân ĐBSCL cứ ùn ùn kéo sang bất chấp việc không ít người nghèo đã “rớt mùng tơi” khi qua đó chỉ được thêm “rơi nước mắt”, không ít đại gia đã phải bán xe, cầm cắm nhà cửa? Để tìm hiểu, tôi lân la làm quen với S. - một đại gia thầu xây dựng mê gà tại TP.Cần thơ.
Sau những lần “tình thương mến thương” bơ phờ tới bến với đại gia này trên bàn nhậu, tôi cũng được anh S. mở lời: “Chú kiếm vài con gà rồi theo anh qua K. chơi cho biết”. Vì sao phải đi kiếm gà? S. giải thích: “Đi đá gà mà không đá gà của mình thì nó mất đi cái thú của chiến binh ca khúc khải hoàn”.
 |
| Hai “đấu sĩ gà” chuẩn bị “huyết chiến”. |
Tận mắt chứng kiến thầu S. chăm sóc những “chiến binh gà” của anh ta, tôi lắc đầu lè lưỡi chào thua. Chu trình chăm “chiến binh gà” của “tướng soái S.” như sau: Đêm cài báo thức để sáng dậy thật sớm, thả gà ra vườn cho đi dạo như con người tập thể dục. Sau khi cho gà ăn, phải tỉ mẩn cắt tỉa lông đùi, lông vũ dưới cánh, cắt đuôi, bóp nghệ, mát-xa hàng giờ cho da, cơ săn chắc để chịu đòn...
Sau vài tuần đi kiếm gà nhưng bất thành, tôi đành tay không vượt biên với thầu S. qua K. Trường gà mà thầu S. thường đá thuộc cửa khẩu Mộc Bài - Tây Ninh. Đi Tây Ninh theo thầu S,. tôi khỏi về ngược TP.HCM. Từ Cần Thơ, xe chúng tôi lên Long An qua cửa khẩu Bình Hiệp. Tại cửa khẩu này, thầu S. đón thêm hai chiến hữu nữa rồi theo đường đất dọc biên giới đi thêm 80 km nữa là đến casino Cửa khẩu Mộc Bài.
Nếu như ở miền Bắc và miền Trung trường gà thường chỉ được mở ra trong những lễ hội dân gian với mục đích tiêu dao giải trí, đá gà được xem là một thú chơi tao nhã và quân tử của các cụ thì các trường gà dọc biên giới này hoàn toàn trái ngược. Vào đây, tính chất giải trí của một thú vui lành mạnh hoàn toàn “bốc hơi”, thay vào đó là hầm hập áp suất đỏ - đen, thắng - thua của những canh bạc cháy túi được phân định trên những xác gà đổ gục nhuốm máu.
Ai lần đầu bước vào trường gà nơi đây hẳn sẽ có cảm giác như đang xem một đấu trường La Mã thời cổ đại với những đấu sĩ là những chú gà mà phút trước chủ nhân nó còn bồng bế vuốt ve nhưng chớp mắt sau đã giãy đành đạch trên vũng máu. Đằng sau cái xác gà tội nghiệp đó là nụ cười hả hê của những người thắng trận, là vẻ ủ rũ tội nghiệp, thậm chí là nước mắt của những kẻ đã “xem nhầm tướng gà”.
Đấu trường và võ sĩ
Và quả thực, khi quan sát kỹ thì tôi thấy trường gà bên Campuchia được “chủ thớt” thiết kế phỏng theo mô hình đấu trường La Mã cổ đại. Lối kiến trúc vòng tròn, tâm vòng tròn là đấu trường. Khán đài vòng quanh được bố trí ghế ngồi cao dần về phía sau. Nền đấu trường là đất sét được lu lèn rất kỹ để tạo mặt phẳng cho các “đấu sĩ gà” khỏi vấp ngã khi phóng mình ra đòn.
Đấu trường được chia làm hai phần. Chính giữa tâm có một vạch để tách biệt hai con gà trước khi vào trận, gọi là vạch nhử gà hay là vạch so găng. Mỗi bên người ta kẻ bằng gạch khảm xuống nền đất hai ô để cho gà xuất phát vào trận - giống góc của võ sĩ Quyền Anh trên sàn đấu. Hai ô này được đánh dấu hai màu xanh, đỏ.
Hai “đấu sĩ gà” được đánh dấu bằng hai miếng băng keo xanh, đỏ vào chân, gà có băng keo màu nào thì đứng ở ô xuất phát có màu tương ứng. Khi lâm trận, các “biện gà” (cò cá cược) chỉ cần hô: Xanh - Đỏ đá đồng, Xanh đá ăn 8 hay Đỏ đá ăn 9 thì lập tức các con bạc nhao nhao lên: “Bắt Xanh 50 triệu, bắt Đỏ 100 triệu...”.
Nhóm người của thầu S. đến trường gà này với 7 “đấu sĩ gà” đủ các hạng cân. Ngoài một “chiến binh” gà tre nhỏ con, 6 con gà đá cựa còn lại có trọng lượng từ 2 kg đến 3,8 kg. Tất cả mọi kinh nghiệm xem tướng gà truyền thống vào đấu trường đều không thể áp dụng được bởi hai cây cựa sắt dài hơn một tấc. Ô Tử Mỵ (gà lúc ngủ nằm soãi như chết, tướng gà cực kỳ quí hiếm) là thần kê mà bị gà chuối đâm một cựa sắt này vào đầu thì cũng giãy đành đạch.
Thầu S. cáp độ con gà Ô của mình với gà Xám của Minh “xích lô” đến từ quận 8 (TP.HCM). Trước khi cáp độ, hai chú gà được bỏ lên bàn cân - đồng chạng (đồng cân - cộng trừ 2 lạng) là đá chứ không ngại gì tướng gà tốt, xấu. Hai “đấu sĩ” được hai săn sóc viên của hai phe chuẩn bị khá chu đáo.
Các cặp cựa đều được trọng tài kiểm tra, vì đấu trường nào cũng đều cấm đá cựa dao (cựa dẹp, sắc như dao cạo của Đức), cựa rỗng ruột, để tránh giấu thuốc mê vào cựa. Cặp cựa được làm từ lò xo phuộc nhún xe gắn máy, hai đầu chuốt nhọn như cây kim. Chuôi cựa được bẻ thành hình chữ nhật để chồng vào cựa gà tự nhiên. Khâu chồng cựa là yếu tố quyết định thắng, thua trong trận đấu. Gà phe nào thì có một “chuyên gia” chồng cựa của phe đó đảm trách.
Bằng kinh nghiệm thâm niên trong nghề, các chuyên gia này phải chồng cựa sắt theo thế cựa tự nhiên của từng đấu sĩ. Thành ngữ “Sai một ly, đi một dặm” đúng tuyệt đối trong trường hợp này. Cựa chệch một ly, thay vì cú đòn đâm vào tim thì chệch mục tiêu, không hạ nốc-ao đối thủ được.
Cựa sắt được kết dính với cựa tự nhiên bằng cuộn băng keo y tế. Phần giữa cựa sắt với chân gà được các “chuyên gia” đệm hai cái đót thuốc lá đế cho gà khỏi thốn chân khi đâm trúng địch thủ. Con gà ô của thầu S. được đánh dấu bằng một miếng băng keo đỏ. Trận này thầu S. đá với Minh “xích lô” 50 triệu...
Ngọc Long (còn nữa)
