Hàng trăm hộ dân sinh sống ở núi đầu Voi (xã Tiên An, huyện Tiên Phước, Quảng Nam) đang bị đe dọa đến tính mạng và tài sản, vì núi có nguy cơ bị sạt lở bất cứ lúc nào khi có mưa lũ. Tuy chính quyền địa phương đã đầu tư số tiền mấy chục tỷ đồng để làm khu TĐC đưa 220 hộ dân về nơi ở mới, nhưng những khó khăn: không có đất sản xuất, không có nước, tiền hỗ trợ xây nhà thấp… khiến người dân không mặn mà với nơi ở mới.
Vì sao dân “chê” khu TĐC?
Trong hai ngày 17 và 18/8, chúng tôi tìm về núi đầu Voi, thuộc xã Tiên An, huyện Tiên Phước, Quảng Nam tìm hiểu.
Theo phương án phê duyệt, ở núi đầu voi thuộc thôn 1 và 2, xã Tiên An có 220 hộ dân vùng sạt lở cần được di dời, được chia ra làm hai giai đoạn.
Trong giai đoạn một có 60 hộ thuộc diện di dời khẩn cấp.
Sau khi lên kế hoạch, đến ngày 19/10/2007, ông Lê Minh Ánh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam ra quyết định số 3313/QĐ-UBND đầu tư xây dựng khu TĐC núi đầu Voi gia đoạn 1 với số tiền gần 10,5 tỷ đồng.
Giai đoạn 1 đã hoàn thành theo dự kiến, nhưng từ năm 2009 đến nay khu TĐC mới này chỉ có 17/60 hộ sinh đang sống, còn các hộ còn lại chưa chịu di dời sang nơi ở mới dù phần lớn họ ý thức rất rõ mối nguy hiểm luôn rình rập do sạt lở núi mỗi khi có mưa bão.
Nguyên nhân do người dân không chịu di dời là khi qua khu TĐC sẽ không có đất sản xuất, không có nước, tiền hỗ trợ xây nhà quá ít, chỉ có 10 triệu đồng, khó có thể xây được một căn nhà kiên cố.
Trong khi đó, chỗ ở nơi cũ (núi đầu Voi-PV) lại có nhà kiên cố, có đất sản xuất.
Ông Nguyễn Phúc Ánh, Thôn trưởng thôn 2, xã Tiên An (hiện ông Ánh vẫn chưa chịu di dời nhà ra khỏi vùng nguy hiểm) cho biết: “Không phải chúng tôi không muốn di dời, cái chính là hoàn cảnh bà con khó khăn quá, số tiền hỗ trợ 10 triệu không đủ tiền để xây dựng nhà mới. Muốn làm nhà mới nơi tái định cư cần phải trên 50 triệu. Gia đình tôi làm mấy sào ruộng, cộng với vườn dó và quế giỏi lắm cũng đủ ăn và lo cho các con ăn học, lấy tiền đâu làm nhà mới, trong khi đó, nhà xây đang ở rất kiên cố.
Qua bên kia thì không có đất sản xuất, không lẽ ngày nào cũng vượt 4km để về lại bên này để làm ruộng, việc di dời dân không hợp lý chút nào”.
Chính quyền quản lý lơ là!
Theo quan sát của chúng tôi, tại khu TĐC của núi đầu Voi lúc mới hoàn thành có đường dây dẫn nước, nhưng gần 2 năm nay, không hiểu vì lý do sao đường ống dẫn nước này bị phá, bỏ hoang phế, không có trường học, không trạm y tế và chợ cũng không.
Nếu muốn đi học thì phải vượt gần 10km mới đến được trường.
Vừa xách thùng nước từ trên suối về, bà Lê Thị Bông (59 tuổi) đang sống tại khu TĐC nói: “Ra đây giờ thấy không ổn các anh ơi, biết vậy năm ngoái không chuyển ra đây. Gia đình tôi là hộ nghèo được hỗ trợ từ nhiều nguồn với tổng số tiền là gần 30 triệu. Từ số tiền này, tôi đã xây được ngôi nhà ở khu TĐC, hằng ngày phải đi gánh từng thùng nước về uống, đường sá mùa nắng bụi bay mù mịt, mưa thì nhão nhẹt, đặt biệt nhất là không có trạm y tế, đau ốm không biết đi đâu. Sống kiểu này chắc chuyển về lại nhà cũ sống quá”.
Trao đổi với ông Phùng Văn Huy, Phó Chủ tịch UBND huyện Tiên Phước – ông Huy cho biết: “Việc phát hiện núi đầu Voi bị sạt lỡ vào năm 2006, đến năm 2007 mới có dự án để san ủi đưa 60/220 hộ dân năm trong danh sách di dời khẩn cấp của giai đoạn 1 ra khỏi chân núi đầu Voi. Giai đoạn 2, UBND tỉnh Quảng Nam vừa giao lại cho UBND huyện Tiên Phước làm chủ đầu tư với số tiền 30 tỷ đồng, để di dời các hộ còn lại đến nơi an toàn trước mùa mưa bão năm 2011 này”.
Ông Huy khẳng định, hiện khu TĐC có 60 hộ dân nằm trong diện di dời khẩn cấp đang sinh sống chứ không phải là 17 hộ dân như đề cập.
Tuy nhiên, khi chúng tôi đưa “hình ảnh nhà” của các hộ dân “then cài chốt, cỏ mọc um tùm, không những thế mà còn để cho “bò” trú ẩn”, ông Huy nói: “Do gần năm nay tôi chưa lên khu TĐC mới nên chưa biết đời sống của bà con đang sinh sống ở đó ra sao. Cuối cùng ông Huy khẳng định, nếu có trường hợp như vậy, chúng tôi sẽ “cưỡng chế” đưa người dân về khu TĐC mới trước mùa mưa bão năm nay”.
Trương Gia Hân
Vì sao dân “chê” khu TĐC?
Trong hai ngày 17 và 18/8, chúng tôi tìm về núi đầu Voi, thuộc xã Tiên An, huyện Tiên Phước, Quảng Nam tìm hiểu.
Theo phương án phê duyệt, ở núi đầu voi thuộc thôn 1 và 2, xã Tiên An có 220 hộ dân vùng sạt lở cần được di dời, được chia ra làm hai giai đoạn.
Trong giai đoạn một có 60 hộ thuộc diện di dời khẩn cấp.
Sau khi lên kế hoạch, đến ngày 19/10/2007, ông Lê Minh Ánh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam ra quyết định số 3313/QĐ-UBND đầu tư xây dựng khu TĐC núi đầu Voi gia đoạn 1 với số tiền gần 10,5 tỷ đồng.
 |
| Đường dẫn vào khu TĐC núi đầu Voi, đường xá sơ sài, nhà bỏ trống đóng cửa rất nhiều. |
Nguyên nhân do người dân không chịu di dời là khi qua khu TĐC sẽ không có đất sản xuất, không có nước, tiền hỗ trợ xây nhà quá ít, chỉ có 10 triệu đồng, khó có thể xây được một căn nhà kiên cố.
Trong khi đó, chỗ ở nơi cũ (núi đầu Voi-PV) lại có nhà kiên cố, có đất sản xuất.
Ông Nguyễn Phúc Ánh, Thôn trưởng thôn 2, xã Tiên An (hiện ông Ánh vẫn chưa chịu di dời nhà ra khỏi vùng nguy hiểm) cho biết: “Không phải chúng tôi không muốn di dời, cái chính là hoàn cảnh bà con khó khăn quá, số tiền hỗ trợ 10 triệu không đủ tiền để xây dựng nhà mới. Muốn làm nhà mới nơi tái định cư cần phải trên 50 triệu. Gia đình tôi làm mấy sào ruộng, cộng với vườn dó và quế giỏi lắm cũng đủ ăn và lo cho các con ăn học, lấy tiền đâu làm nhà mới, trong khi đó, nhà xây đang ở rất kiên cố.
Qua bên kia thì không có đất sản xuất, không lẽ ngày nào cũng vượt 4km để về lại bên này để làm ruộng, việc di dời dân không hợp lý chút nào”.
Chính quyền quản lý lơ là!
Theo quan sát của chúng tôi, tại khu TĐC của núi đầu Voi lúc mới hoàn thành có đường dây dẫn nước, nhưng gần 2 năm nay, không hiểu vì lý do sao đường ống dẫn nước này bị phá, bỏ hoang phế, không có trường học, không trạm y tế và chợ cũng không.
Nếu muốn đi học thì phải vượt gần 10km mới đến được trường.
Vừa xách thùng nước từ trên suối về, bà Lê Thị Bông (59 tuổi) đang sống tại khu TĐC nói: “Ra đây giờ thấy không ổn các anh ơi, biết vậy năm ngoái không chuyển ra đây. Gia đình tôi là hộ nghèo được hỗ trợ từ nhiều nguồn với tổng số tiền là gần 30 triệu. Từ số tiền này, tôi đã xây được ngôi nhà ở khu TĐC, hằng ngày phải đi gánh từng thùng nước về uống, đường sá mùa nắng bụi bay mù mịt, mưa thì nhão nhẹt, đặt biệt nhất là không có trạm y tế, đau ốm không biết đi đâu. Sống kiểu này chắc chuyển về lại nhà cũ sống quá”.
 |
| Rất nhiều nhà ở khu TĐC núi đầu Voi xây dựng rồi bỏ không cho... bò ở. |
Ông Huy khẳng định, hiện khu TĐC có 60 hộ dân nằm trong diện di dời khẩn cấp đang sinh sống chứ không phải là 17 hộ dân như đề cập.
Tuy nhiên, khi chúng tôi đưa “hình ảnh nhà” của các hộ dân “then cài chốt, cỏ mọc um tùm, không những thế mà còn để cho “bò” trú ẩn”, ông Huy nói: “Do gần năm nay tôi chưa lên khu TĐC mới nên chưa biết đời sống của bà con đang sinh sống ở đó ra sao. Cuối cùng ông Huy khẳng định, nếu có trường hợp như vậy, chúng tôi sẽ “cưỡng chế” đưa người dân về khu TĐC mới trước mùa mưa bão năm nay”.
Trương Gia Hân
