[links()]Trung tâm Lao động ngoài nước (LĐNN) là đơn vị đầu mối được Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) giao thực hiện chương trình EPS luôn minh chứng quy trình EPS trong sạch, thế nhưng khi triển khai ở các địa phương đã xảy ra rất nhiều tiêu cực.
Phải chăng “quy trình” có kẽ hở để có thể “lách luật”, “ai” là người có thể “ăn tiền” của người lao động?. Ông Phan Văn Minh, Giám đốc Trung tâm LĐNN, trao đổi xung quanh vấn đề này...
 |
| Ông Phan Văn Minh. |
Mở đầu câu chuyện, ông Minh cho biết: “Mới đây chúng tôi đã cùng Cục Quản lý LĐNN và Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH tổ chức 4 đoàn thanh tra tại 16 địa phương và 5 trường dạy nghề thuộc Bộ Quốc phòng để kịp thời chấn chỉnh những hiện tượng tiêu cực phát sinh trong quá trình tiếp nhận hồ sơ của người lao động có nguyện vọng đi làm việc ở Hàn Quốc theo chương trình EPS”.
Thưa ông, ông nghĩ gì trước tình trạng xuất hiện các “đường dây” chạy xuất khẩu lao động (XKLĐ) Hàn Quốc do chính những người làm trong ngành LĐ-TB-XH địa phương tham gia. Điển hình như ở Nam Định?
Đây là vấn đề rất bức xúc. Không chỉ Nam Định mà một số địa phương khác cũng có tình trạng như thế. Thậm chí những cán bộ này cũng có các hành vi như là đe dọa người lao động, nếu không nộp tiền thì thậm chí sẽ báo Trung tâm LĐNN để dừng bay ngay.
Trước tiên tôi xin khẳng định để người lao động yên tâm là không có bất cứ ai ở địa phương hay Trung tâm chúng tôi có thể làm được việc là ngừng bay đối với người lao động đã đầy đủ hồ sơ, có lịch xuất cảnh để sang làm việc tại Hàn Quốc.
Khi phát hiện ra các sai phạm ở các địa phương, chúng tôi đã mời đơn vị này lên làm việc với Cục Quản lý LĐNN, Trung tâm LĐNN và Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH. Yêu cầu Sở LĐ-TB-XH địa phương xử lý, tuyệt đối không để cho cán bộ này trực tiếp làm công việc liên quan tới lao động.
Sau khi bắt quả tang, các ông có mời công an vào cuộc điều tra hoặc có biện pháp gì để “làm sạch” một chương trình “phi lợi nhuận” như EPS không?
Nói thật với nhà báo là chúng tôi chưa mời cơ quan công an trong những vụ việc mới chớm phát hiện tiêu cực mà yêu cầu xử lý về hành chính. Còn nếu như có thông tin tố giác, nhân chứng, vật chứng và có các đường dây quy mô thì chúng tôi căn cứ thông tư liên tịch giữa Bộ LĐ-TB-XH và Bộ Công an đề nghị cơ quan pháp luật vào cuộc làm rõ, xử lý nghiêm minh.
Trước những thông tin mà Báo PLVN nêu và các cơ quan thông tin đại chúng khác phản ảnh về tình trạng ở Nam Định, chúng tôi sẽ kiểm tra, xác minh, làm rõ và yêu cầu xử lý đúng người, đúng việc, không làm ảnh hưởng tới quyền lợi của người lao động.
Thời gian tới chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin, tuyên truyền bằng nhiều hình thức để người lao động hiểu rõ về chương trình, tránh bị lừa phỉnh bởi những thông tin không chính thống. Chúng tôi cũng đang phối hợp với các cơ quan chức năng của ta, cũng như về phía Hàn Quốc để sử dụng các biện pháp kỹ thuật ngăn chặn một cách triệt để các hành vi gian lận trong thi cử trong kỳ thi tiếng Hàn sắp tới.
Cụ thể các biện pháp này là gì, thưa ông?
Chúng tôi cấm và ngăn chặn tuyệt đối việc sử dụng điện thoại di động, các thiết bị điện tử để truyền tin, để nhắn các đáp án vào phòng thi cho người lao động có nhu cầu. Thực tế, việc thi tiếng Hàn từ quá trình quản lý đề thi đến chấm thi đều do phía Hàn Quốc thực hiện và được bảo mật tuyệt đối. Thực tế có hiện tượng đăng ký dự thi với tư cách là người lao động nhưng mục đích chính là vào để làm bài thi hộ, xong thì “bắn” vào tin nhắn cho lao động hoặc cho các cò mồi bên ngoài tìm cách chuyển cho lao động làm. Năm nay chúng tôi sẽ áp dụng các biện pháp nghiệp vụ cao để ngăn chặn triệt để tình trạng này.
Ngoài việc có thể lừa lao động bằng việc ném đáp án để lao động trúng tuyển, theo ông, các đối tượng lợi dụng chương trình còn có thể vin vào những “kẽ hở” nào của chương trình để trục lợi?
Theo qui định, sau khi hồ sơ được gửi về Trung tâm LĐNN thì chúng tôi cùng với Cục Quản lý LĐNN tiến hành kiểm tra hồ sơ và nhập dữ liệu thông tin cá nhân của người lao động vào máy tính, sau đó chúng tôi gửi sang phía Hàn Quốc để Cơ quan Phát triển nỗ lực của Hàn Quốc là đối tác của chúng tôi, là cơ quan đầu mối tiếp nhận người lao động nước ngoài, giới thiệu cho các chủ sử dụng lựa chọn. Theo qui trình này, để lựa chọn một người lao động thì hệ thống máy tính phải giới thiệu 3-5 hồ sơ, những hồ sơ đáp ứng được theo qui định của chủ sử dụng thì họ chọn ngẫu nhiên một người trong số đấy.
Còn trên thực tế, qua hơn 7 năm thực hiện chương trình này thì có thể nói tỷ lệ lao động của chúng ta được lựa chọn là rất đông, khoảng 80%, và chính tỷ lệ này là cái mà các đối tượng cò mồi lợi dụng lừa để thu tiền của người lao động. Cứ 10 người lao động, cò mồi có thể thu tiền của 8 người, chỉ phải trả lại tiền cho 2 người. Thế nên những người lao động cả tin, thiếu thông tin chính thống từ cơ quan chức năng sẽ dễ là nạn nhân bị lừa đảo.
Chúng tôi mong người lao động thấu hiểu nguyên tắc lựa chọn người lao động một cách ngẫu nhiên của chủ Hàn Quốc. Nguyên tắc này không một ai có thể tác động.
Vậy thì tại sao người lao động vẫn bị các đường dây lừa XKLĐ dọa dẫm không chuyển lịch bay hay thông báo được chủ sử dụng chọn, thậm chí là hủy kết quả trúng tuyển của lao động?
Đúng là cũng có một số trường hợp chúng tôi gửi về cho người lao động nhưng không đến tay họ vì có khi địa chỉ liên lạc trên hồ sơ lại chính là địa chỉ của những đối tượng… cò. Khi phát hiện ra hiện tượng này, chúng tôi yêu cầu người lao động phải bổ sung thông tin khi vào phòng thi tiếng Hàn, sau đó đối chiếu với thông tin trên hồ sơ, và chúng tôi lấy thông tin mà người lao động khai ở phòng thi để tránh tình trạng bị tráo khi nộp hồ sơ. Cũng phải nói thật là các đối tượng chủ tâm lợi dụng chương trình và lừa đảo lao động thì họ nghĩ ra mọi cách. Chúng tôi phát hiện ra chiêu thức nào thì lại tìm cách khắc phục dần để ngăn ngừa.
| Tạm kết Câu chuyện về tình trạng lợi dụng khát vọng “đổi đời ở xứ Hàn” của người lao động nghèo để trục lợi bất chính còn dài khi liên tiếp những ngày qua, sau khi PLVN thông tin, người lao động bị các đường dây lừa đảo đã tiếp tục tố cáo qua đường dây nóng của Báo. Chúng tôi đã bàn với các cơ quan chức năng các biện pháp phối hợp cùng Báo để tuyên truyền giúp cho người lao động tránh bị lừa đảo và những đối tượng trục lợi từ chương trình sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Chúng tôi cũng đã kiến nghị tới cơ quan công an các địa phương “nóng” về tình trạng này lập Hòm thư tố giác tội phạm lừa đảo XKLĐ để người dân tố giác kịp thời các đường dây này. Tuy nhiên, không ai có thể bảo vệ người lao động bằng chính họ. Vì vậy chúng tôi mong những người lao động khi có khát vọng đổi đời bằng con đường XKLĐ hãy thận trọng trước các thông tin “ngoài lề”, cần tìm hiểu các thông tin chính thống trên báo chí và trang web của ngành LĐ-TB-XH. Bên cạnh đó, ngành LĐ-TB-XH cần nhanh chóng tổ chức thanh tra chuyên đề các đầu mối được địa phương giao nhiệm vụ tiếp nhận hồ sơ lao động đăng ký đi Hàn Quốc, ngăn chặn và xử lý triệt để các hành vi lợi dụng vị trí công tác của mình để trục lợi, lừa đảo, thu tiền bất chính của người lao động. |
Nhóm PVĐT
