Cất mật gấu trong nhà để chữa bệnh: Từ năm 2018 dễ bị luật “sờ gáy” !

Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 quy định thêm “hành vi tàng trữ (hay lưu trữ)” bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của gấu cũng sẽ bị xử lý hình sự
Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 quy định thêm “hành vi tàng trữ (hay lưu trữ)” bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của gấu cũng sẽ bị xử lý hình sự
(PLO) -Người Việt Nam rất chuộng sử dụng mật gấu trong chữa bệnh. Có thể thấy điều này nếu gõ từ khóa “tác dụng chữa bệnh của mật gấu”, chỉ trong vòng vài giây đã hiện ra gần 155 nghìn bài viết, bài báo nói về công dụng của mật gấu. 

 Cách đây hơn ba chục năm, năm 1983 Phó Giáo sư Đỗ Khắc Hiếu - Trưởng Bộ môn Công nghệ tế bào động vật, Viện Công nghệ sinh học được cấp bằng sáng chế độc quyền về phương pháp lấy mật không cần giết gấu. Thế nhưng, đến năm 2018 này, phải hiểu rằng gấu là loài động vật được luật pháp tuyệt đối bảo vệ bằng mọi hình thức, vì thế với Bộ luật Hình sự năm 2015 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 hành vi tàng trữ, lưu trữ mật gấu (cho dù là để sử dụng, chữa bệnh) cũng có thể bị xử lý hình sự.

Bị tước bỏ cuộc sống để trở thành một “túi mật” di động

Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam thuộc Vườn quốc gia Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc đang chăm sóc 172 cá thể gấu. Thế nhưng, đa số các cá thể gấu khi được cứu hộ về đây đều trong tình trạng sức khỏe rất yếu, răng vỡ, chân tay nứt nẻ do bị nhốt nhiều năm trong cũi sắt, thậm chí có những cá thể bị mù mắt, cụt chi và phải cắt bỏ túi mật. Hầu hết những cá thể gấu bị nuôi nhốt để lấy mật đều bị hành hạ, đối xử tàn nhẫn, thêm vào đó khẩu phần ăn không đầy đủ, điều kiện nuôi nhốt không bảo đảm khiến sức khỏe của chúng bị sa sút nặng nề. Khi được giải cứu về Trung tâm Cứu hộ, phải mất nhiều thời gian chúng mới có thể hồi phục phần nào, thậm chí có những cá thể gấu đã trở thành “tàn phế” do di chứng bị nuôi nhốt trái phép.

Mới đây nhất, Tổ chức Four Paws vừa tái thả ba cá thể gấu ngựa (gồm 1 gấu đực và 2 gấu cái nặng hơn 100 kg) ra một khu bán hoang dã tự nhiên, mới xây dựng tại tỉnh Ninh Bình.Trước đó, vào tháng 11, ba cá thể gấu trên đã được Tổ chức Four Paws phối hợp với Chi cục Kiểm lâm, Sở NN&PTNT tỉnh Ninh Bình cứu hộ thành công sau gần 20 năm bị nuôi nhốt trong các chuồng cũi. 

Thêm hành vi, tăng mức phạt

Theo ông Đoàn Hoài Nam – Phó Cục trưởng Cục Kiểm lâm – Bộ NN&PTNT, cuối thập niên 90 của thế kỷ 20 và những năm đầu thế kỷ 21, tình trạng săn bắt, mua bán, vận chuyển gấu trái phép ở Việt Nam diễn biến phức tạp, nhất là việc nuôi nhốt gấu để trích hút mật và lấy các bộ phận của gấu diễn ra phổ biến ở nhiều địa phương, đe dọa và làm suy giảm nhanh các quần thể gấu ngoài tự nhiên. Theo số liệu thống kê năm 1999 cả nước có 446 cá thể gấu nuôi nhốt, đến năm 2003 số lượng đã tăng lên 2.451 cá thể và đến năm 2006 là 4.349 cá thể. Trước thực trạng này, Cục Kiểm lâm đã tham mưu cho Bộ NN&PTNT ban hành hoặc trình Chính phủ ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý bảo vệ động vật hoang dã nói chung và gấu nói riêng... Thấm thoắt, hành trình bảo vệ gấu đã đi hết chặng đường chục năm có lẻ và đến năm 2017 số lượng gấu nuôi nhốt còn 936 cá thể, giảm 78,5% so với năm 2005, 20 tỉnh, thành không còn gấu nuôi nhốt. 

Có được thành công này, có thể nói có sự đóng góp vô cùng lớn của hệ thống pháp luật, đặc biệt là pháp luật hình sự. Bộ luật Hình sự 1999 (sửa đổi bổ sung năm 2009) quy định bất cứ người nào có hành vi săn bắt, giết, vận chuyển, nuôi, nhốt, buôn bán trái phép gấu; hoặc  vận chuyển, buôn bán trái phép bộ phận cơ thể của gấu (tay, chân, v.v) hoặc sản phẩm từ gấu (mật gấu) sẽ bị xử lý hình sự theo quy định tại Điều 190 Bộ luật Hình sự 2009.  Theo đó, tùy mức độ nghiêm trọng của hành vi, người vi phạm có thể phải chịu các hình thức xử phạt: bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng; hoặc phạt tù tối đa đến 7 năm. 

Bước sang năm 2018, Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 có khá nhiều quy định mới cụ thể hóa những hành vi vi phạm liên quan đến các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, trong đó bao gồm loài gấu. Theo đó, bên cạnh các hành vi “săn bắt, giết, nuôi, nhốt, vận chuyển, buôn bán gấu trái phép” hoặc “vận chuyển, buôn bán trái phép cá thể, bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của gấu” vẫn sẽ bị xử lý hình sự, Điều 244 Bộ luật Hình sự 2015 quy định thêm “hành vi tàng trữ (hay lưu trữ)” bộ phận cơ thể hoặc sản phẩm của gấu cũng sẽ bị xử lý hình sự. Bên cạnh đó, khung hình phạt đối với các vi phạm hình sự liên quan đến gấu nêu trên cũng tăng lên. Tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi, người phạm tội sẽ bị xử lý: phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng; hoặc phạt tù tối đa đến 15 năm...

Bà Bùi Thị Hà – Trung tâm Giáo dục thiên nhiên ENV: Hiện nay, ở Việt Nam có 2 loài gấu là Gấu ngựa (Ursus Thibetanus) và Gấu chó (Helarctos malayanus). Cả hai loài gấu của Việt Nam đều được bảo vệ ở mức độ cao nhất cả ở pháp luật quốc tế và Việt Nam. Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 3 Điều 6 Luật Đầu tư 2014 (có hiệu lực từ ngày 01/07/2015), gấu, các bộ phận của gấu và bất kỳ sản phẩm từ loài này đều được coi là hàng cấm đầu tư kinh doanh. Và đây cũng chính là cơ sở pháp lý vững chắc để bổ sung và tăng hình phạt với bất kỳ hành vi nào xâm hại đến cuộc sống của loài gấu ở Việt Nam.

Vụ Bảo tồn thiên nhiên – Tổng cục Lâm nghiệp: Hiện nay, Nhà nước chỉ chấp nhận việc các chủ nuôi tự nguyện chuyển giao lại các cá thể gấu và sẽ không chi trả bất kỳ khoản bồi thường nào (bằng tiền hoặc hiện vật) cho việc tiếp nhận gấu dưới mọi hình thức. Về bản chất, các cá thể gấu đang bị nuôi nhốt (có nguồn gốc từ việc mua bán bất hợp pháp trước đó) tại cơ sở tư nhân không phải là tài sản cá nhân. Nhà nước chỉ giao các cá thể gấu này cho các chủ cơ sở quản lý cho đến hết vòng đời của chúng mà không được trích hút, buôn bán mật gấu và các sản phẩm từ gấu. 

Đọc thêm

Trình tự, thủ tục cấp lại chứng chỉ hành nghề biên tập

Sửa đổi thủ tục cấp lại chứng chỉ hành nghề biên tập từ ngày 1/5/2024. (Ảnh minh họa - Nguồn: chinhphu.vn)
(PLVN) - Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư 23/2023/TT-BTTTT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2020/TT-BTTTT quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Xuất bản 2012 và Nghị định 195/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xuất bản 2012.

Sự việc Công ty Đệ Tam chưa được giao đất đã ký hợp đồng 'góp vốn': Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai có văn bản trả lời

Lô đất ông Hà ký hợp đồng “góp vốn” với DETACO, đến nay 16 năm vẫn chưa được nhận đất. (Ảnh trong bài: Bùi Yên)
(PLVN) - Như PLVN đã có bài phản ánh, Cty CP Đệ Tam (DETACO, trụ sở 2/6 - 2/8, đường Núi Thành, phường 13, quận Tân Bình, TP HCM) bị ông Lê Thanh Hà (SN 1953, ngụ đường Thành Thái, phường 14, quận 10, TP HCM) có đơn cho rằng đã “bán thứ mà mình không có”; khi chưa được UBND tỉnh Đồng Nai giao đất nhưng đã ký hợp đồng “góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật dự án”, nội dung khách sẽ “được nhận lại 1 nền đất” tại dự án Khu dân cư (KDC) tại xã Phước An (huyện Nhơn Trạch).

Trồng cây gai dầu có vi phạm pháp luật không?

Cây gai dầu - Ảnh: Internet
(PLVN) - Bạn đọc thắc mắc: "Quy định của pháp luật Việt Nam về việc trồng và làm các sản phẩm từ cây gai dầu như thế nào? Nếu được phép trồng thì thủ tục và quy định cụ thể ra sao?"

Điều cần lưu ý nếu quyết định thu phí cao tốc

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Dự thảo Luật Đường bộ mới nhất chuẩn bị để xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách quy định thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác. Đó là các tuyến được đầu tư công và theo hình thức khác khi kết thúc hợp đồng đã chuyển giao cho Nhà nước.

Cẩn trọng với những hành vi gây hại cho đồng tiền

Những hành vi hủy hoại tiền Việt Nam trái pháp luật sẽ bị xử lý nghiêm. (Ảnh minh họa - Nguồn: Tuoitre.vn)
(PLVN) - Rải tiền cầu lộc, cúng tiền cô hồn, rải tiền đám ma xuống đường, làm bó hoa bằng tiền hay đốt tiền, xé tiền… những hành vi ấy đều vi phạm pháp luật, có thể bị phạt từ 10 đến 15 triệu đồng hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy vào tính chất, mức độ của hành vi.

Bộ Công an: Một số nội dung người dân cần biết khi Luật Căn cước có hiệu lực

Thiếu tướng Phạm Công Nguyên, Cục trưởng Cục Pháp chế và cải cách hành chính, tư pháp, Bộ Công an (Ảnh: BCA).
(PLVN) - Luật Căn cước sẽ có hiệu lực thi hành từ 01/7/2024, Bộ Công an đang chuẩn bị những điều kiện cần thiết để triển khai thực hiện Luật. Việc thu thập mống mắt, ADN sẽ được triển khai thực hiện như thế nào? Những ai sẽ cần đổi Thẻ Căn cước sau khi Luật có hiệu lực.. là những nội dung được giải đáp tại Họp báo Quý I/2024 do Bộ Công an tổ chức, chủ trì diễn ra vào sáng nay (26/3).

Dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi): Đề xuất ghi âm, ghi hình phiên tòa phải được chủ tọa cho phép

Ảnh minh họa. Plo.vn
(PLVN) -  Tại dự thảo Luật Tổ chức TAND (sửa đổi), TAND tối cao đề xuất việc ghi âm lời nói, ghi hình ảnh tại phiên tòa, phiên họp chỉ được thực hiện khi chủ tọa cho phép. Trường hợp ghi âm, ghi hình ảnh người tiến hành tố tụng khác, người tham gia phiên tòa, phiên họp; phải được sự đồng ý của họ.

Thiên Đàng Quảng Ngãi: 9 lần gia hạn vẫn phơi nắng, phơi mưa

Hiện trường vụ khai thác cát trong khu du lịch Thiên Đàng. (Ảnh trong bài: Vân Anh)
(PLVN) - Dự án khu du lịch Thiên Đàng có diện tích hơn 100ha tại Khu kinh tế (KKT) Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi), từng được kỳ vọng là “cú hích” trong phát triển du lịch ven biển của Quảng Ngãi nói riêng và khu vực miền Trung nói chung. Thế nhưng, sau gần 20 năm đầu tư xây dựng, dự án dự kiến có tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng trở nên hoang tàn.

Đề xuất Bí thư tỉnh uỷ được bố trí nhà ở công vụ ngang cấp Bộ trưởng

Ảnh minh họa.
(PLVN) -  Tại Dự thảo Quyết định về tiêu chuẩn, định mức nhà ở công vụ, Bộ Xây dựng đề xuất tiêu chuẩn nhà ở công vụ đối với cán bộ ở địa phương được bố trí nhà ở công vụ với hai loại hình: Nhà liền kề diện tích đất từ 200m2 đến 250 m2 hoặc căn hộ chung cư diện tích sử dụng từ 145 m2 đến 160 m2, định mức kinh phí tối đa trang bị nội thất đồ dời cho nhà liền kề và căn hộ chung cư công vụ này là 250 triệu đồng, tương đương với cấp Bộ trưởng.

Sở Tài nguyên và Môi trường Vĩnh Long: Yêu cầu Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền khắc phục ô nhiễm

Nhà xưởng bao trùm bộ phận thải khí ra môi trường của Nhà máy đang được thi công. (Ảnh: Nguyễn Thuận)
(PLVN) - Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Vĩnh Long thông tin, đầu tháng 3/2024, Sở phối hợp với địa phương làm việc với Nhà máy xay xát lúa Thành Tiền (ấp Hồi Thạnh, xã Xuân Hiệp, huyện Trà Ôn) về kết quả thực hiện các hạng mục của giấy phép môi trường, tiến độ thực hiện theo biên bản của Đoàn kiểm tra.

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương

Thanh Hóa: Kết luận về một số vi phạm tại Sở Công Thương
(PLVN) - Thanh tra tỉnh Thanh Hóa vừa công bố Kết luận số 336/KL-TTTH ngày 6/2/2024 về trách nhiệm việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn trong quản lý, sử dụng tài sản công, ngân sách nhà nước; thực hiện công vụ của cán bộ, công chức trong giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ hành chính công cho cá nhân, tổ chức tại Sở Công Thương.

Thủ tục cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024

Công dân làm căn cước công dân gắn chip tại Hà Nội. (Ảnh: thanhnien.vn)
(PLVN) - Luật Căn cước 2023 lần đầu tiên quy định cấp thẻ căn cước cho trẻ em từ 1/7/2024. Trong đó, công dân Việt Nam dưới 14 tuổi sẽ được làm căn cước nếu có nhu cầu, từ đủ 14 tuổi trở lên bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.