Xác định cơ quan bồi thường thiệt hại trong tố tụng: Có nên quy định “điểm dừng”?

Hôm qua (19/4), Cục Bồi thường nhà nước (BTNN), Bộ Tư pháp đã tổ chức cuộc họp Tổ soạn thảo về dự thảo Thông tư liên tịch (TTLT) hướng dẫn phối hợp thực hiện quản lý nhà nước về công tác bồi thường trong hoạt động tố tụng. Một vấn đề rất được quan tâm của dự thảo TTLT là nên hay không quy định “điểm dừng” khi xác định cơ quan có trách nhiệm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự.

Hôm qua (19/4), Cục Bồi thường nhà nước (BTNN), Bộ Tư pháp đã tổ chức cuộc họp Tổ soạn thảo về dự thảo Thông tư liên tịch (TTLT) hướng dẫn phối hợp thực hiện quản lý nhà nước về công tác bồi thường trong hoạt động tố tụng. Một vấn đề rất được quan tâm của dự thảo TTLT là nên hay không quy định “điểm dừng” khi xác định cơ quan có trách nhiệm bồi thường cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự.

Biếm họa: Internet
Biếm họa: Internet

Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cơ quan quyết định cao nhất?

Thường trực Tổ soạn thảo cho biết: Qua hơn 2 năm triển khai Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN), với chức năng, nhiệm vụ của mình, Bộ Tư pháp đã phối hợp với TANDTC, VKSNDTC và một số bộ, ngành liên quan tổ chức nhiều hoạt động như phối hợp xây dựng các dự thảo văn bản hướng dẫn thực hiện TNBTCNN, họp định kỳ liên ngành để trao đổi thông tin và cùng đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn trong quá trình thi hành Luật…

Tuy nhiên, việc thực hiện công tác phối hợp quản lý nhà nước về công tác bồi thường trong hoạt động tố tụng lại phát sinh nhiều vướng mắc khiến cho công tác phối hợp quản lý không đạt được hiệu quả như mong muốn. Vì vậy, trong năm 2012, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã giao cho Cục BTNN nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo TTLT.

Xác định cơ quan có TNBT trong trường hợp người bị thiệt hại yêu cầu hoặc không có sự thống nhất về cơ quan có TNBT là một trong những nội dung phối hợp thực hiện quản lý nhà nước về công tác bồi thường trong hoạt động tố tụng của dự thảo TTLT.

Theo đó, việc xác định cơ quan có TNBT trong nội bộ một ngành thì thuộc thẩm quyền của Thủ trưởng của ngành. Còn trong trường hợp không có sự thống nhất giữa các ngành thì Thủ trưởng của các ngành liên quan thống nhất việc gửi hồ sơ vụ việc tới Bộ Tư pháp đề nghị tham gia việc xác định cơ quan có TNBT.

Về trách nhiệm của Bộ Tư pháp, trong thời hạn 10 ngày làm việc, trên cơ sở hồ sơ vụ việc, Bộ Tư pháp thể hiện quan điểm về xác định cơ quan có TNBT và gửi văn bản tới các cơ quan liên quan. Nếu các cơ quan vẫn không thống nhất được về việc xác định cơ quan có TNBT, Bộ Tư pháp tổ chức họp với Thủ trưởng các ngành liên quan để trao đổi, thống nhất về việc xác định cơ quan có TNBT.

Trường hợp các bên vẫn không thống nhất được với nhau về việc xác định cơ quan có TNBT, Bộ Tư pháp xây dựng văn bản kèm theo biên bản cuộc họp có chữ ký của Thủ trưởng các ngành liên quan và hồ sơ vụ việc gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Chỉ cần thành lập Hội đồng liên ngành

Theo Cục trưởng Cục BTNN Nguyễn Thanh Tịnh, sở dĩ dự thảo TTLT được xây dựng như trên là bởi trước khi ban hành Luật TNBTCNN, việc thực hiện TNBT cho người bị thiệt hại trong hoạt động tố tụng được tiến hành theo quy định của Nghị quyết số 388 về bồi thường cho người bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự.

Nhưng thực tiễn thi hành Nghị quyết cho thấy, đã xảy ra trường hợp các cơ quan tiến hành tố tụng ở địa phương và cả ở Trung ương đều không thống nhất được về việc xác định cơ quan có TNBT và đã phải trình vụ việc lên xin ý kiến cuối cùng của cấp có thẩm quyền cao hơn (cụ thể chính là Ủy ban Thường vụ Quốc hội). Đối với dự thảo TTLT này, việc gửi hồ sơ vụ việc lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin ý kiến là một phương án “mở” nhằm thu thập các ý kiến đóng góp.

Băn khoăn về tính khả thi của quy định “gửi xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, bà Phùng Thị Hoàn (Viện Khoa học xét xử, TANDTC) đề nghị thường trực Tổ soạn thảo cần cân nhắc lại. Bà Hoàn gợi ý, trong trường hợp có sự không thống nhất, nên chăng thành lập Hội đồng liên ngành gồm lãnh đạo của 5 ngành liên quan (Bộ Tư pháp, TANDTC, VKSNDTC, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng) để quyết định theo đa số, quyết định của Hội đồng liên ngành là quyết định quyết định.

Đồng tình với việc thành lập Hội đồng liên ngành, ông Nguyễn Văn Thông (Bộ Quốc phòng) bổ sung, chỉ trong trường hợp mà Hội đồng không quyết định được thì mới gửi hồ sơ vụ việc lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội. “Những trường hợp nào gửi lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng phải quy định cụ thể trong dự thảo TTLT để giảm bớt gánh nặng cho cơ quan có thẩm quyền cao hơn, đồng thời tăng cường trách nhiệm của các ngành liên quan” – ông Thông đề xuất.

Thục Quyên

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.