Hotline: 0904 868 118 Email: baodientuphapluat@gmail.com
Tư pháp
Hoạt động Bộ trưởng Hoạt động ngành Tư pháp

Tính hợp lý của việc không quy định di chúc chung của vợ chồng

Tính hợp lý của việc không quy định di chúc chung của vợ chồng
(PLO) - Di chúc chung của vợ chồng đúng là hình thức di chúc phổ biến ở Việt Nam thời xưa. Đơn giản bởi vì tài sản tư nhân ngày xưa là của gia đình. Cha mẹ là người đứng đầu gia đình, đồng thời cũng là người đứng đầu, cai quản khối gia sản.  Khi già yếu, cha mẹ thường lập di chúc để phân chia tài sản giữa các con, đề phòng khi cha mẹ chết, các con có thể tranh cãi dẫn đến xung đột, mất đoàn kết, làm xấu mặt gia đình, dòng họ. 
Thói quen lập di chúc được duy trì đến ngày nay. Tuy nhiên, quyền sở hữu tư nhân về tài sản trong luật hiện hành mang tính chất cá nhân chứ không phải tính chất gia đình như trước. Bởi vậy, việc cha mẹ lập di chúc chung trong khung cảnh luật hiện hành phải được hiểu khác trước về bản chất. 
Đó không phải là việc cha mẹ cùng nhau phân định tài sản của gia đình cho con cái. Suy cho cùng, đó phải được ghi nhận như là việc cha và mẹ, mỗi người có tư cách chủ sở hữu của riêng mình, kết hợp trong việc định đoạt tài sản sau khi chết bằng cách thể hiện ý chí  cùng một lúc, trong cùng một văn bản. 
Nói cách khác, di chúc gọi là chung của vợ chồng ngày nay có thể được coi là hai di chúc của hai chủ thể, được ghi nhận trong cùng một bản viết và được điều chỉnh theo luật chung về di chúc, cũng như theo luật chung về thực hiện quyền định đoạt của chủ sở hữu.  Người lập di chúc chung có tất cả các quyền dành cho người lập di chúc, bao gồm quyền sửa đổi nội dung di chúc. 
Tuy nhiên, trong trường hợp di chúc chung của vợ chồng định đoạt tài sản chung thì việc sửa đổi tất nhiên phải được sự đồng thuận của vợ chồng, theo đúng nguyên tắc nhất trí trong quản lý tài sản chung, được thiết lập trong luật chung về quyền sở hữu. 
Hiểu theo cách đó thì việc xây dựng một quy định đặc thù về di chúc chung là không cần thiết. Việc bỏ quy định về di chúc chung trong Dự thảo BLDS (sửa đổi) hoàn toàn không có nghĩa là luật mới sẽ không thừa nhận giá trị của di chúc chung. Đơn giản, di chúc chung của vợ chồng, theo tinh thần Dự thảo, hoàn toàn có thể được điều chỉnh bởi luật chung về di chúc.
Thậm chí, với quan niệm như trên về bản chất của di chúc chung thì vợ chồng có thể đưa vào di chúc viết chung các nội dung định đoạt liên quan đến tài sản riêng của mỗi người. Mặt khác, di chúc chung của vợ chồng vẫn không bị mất giá trị trong trường hợp vợ chồng ly hôn mà không sửa di chúc trước khi một người chết.
Và điều chắc chắn là khi một người lập di chúc chung chết thì phần di chúc do người đó lập sẽ phát sinh hiệu lực. Người còn lại vẫn có quyền sửa đổi phần di chúc của mình.  Quan niệm mới về di chúc chung cho phép có được điều này mà không cần có một quy định đặc thù về hiệu lực của di chúc chung như trong BLDS năm 2005.
PGS.TS. Nguyễn Ngọc Điện
Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế – Luật 
Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh

Từ khoá

tài sản chết Quy định GIA ĐÌNH văn bản Tp hcm tính chất cai quản báo pháp luật bao phap luat pháp luật phap luat Baophapluat.vn báo Pháp luật Việt Nam bao phap luat viet nam
Tin liên quan

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Đẩy mạnh hơn nữa quan hệ pháp luật và tư pháp giữa Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam – Liên bang Nga

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc tiếp Đoàn công tác Hội Luật gia Liên bang Nga.
(PLVN) -Ngày 23/4, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc đã có buổi tiếp Đoàn công tác Hội Luật gia Liên Bang Nga do ông Sergey Stepashin Vadimovich Chủ tịch Hội Luật gia Liên bang Nga, nguyên Thủ tướng Chính phủ, nguyên Bộ trưởng Bộ Nội vụ, nguyên Bộ trưởng Bộ Tư pháp Liên bang Nga làm Trưởng Đoàn.

Hậu Giang quyết tâm cao, phát triển tương xứng tiềm năng

Hậu Giang quyết tâm cao, phát triển tương xứng tiềm năng
(PLVN) -  Chiều ngày 23/4, Đoàn Công tác thành viên Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long - Trưởng đoàn công tác Thành viên Chính phủ làm việc với UBND tỉnh Hậu Giang về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xây dựng hạ tầng và xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh theo Quyết định 435 của Thủ tướng Chính phủ.

Tăng cường quan hệ hợp tác với Liên Bang Nga trong lĩnh vực giáo dục

Quang cảnh buổi tiếp.
(PLVN) -Sáng 23/4, Trường Đại học Luật Hà Nội đã có buổi tiếp Hội Luật gia Liên Bang Nga do TS Stepashin Sergay Vadimovic, Chủ tịch Hội Luật gia Liên Bang Nga, nguyên Thủ tướng Chính phủ Liên Bang Nga làm Trưởng đoàn. Hiệu trưởng Trường Đại học Luật Hà Nội TS Đoàn Trung Kiên chủ trì buổi tiếp.

Tăng cường tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện Kiên Giang “bứt phá”

Tăng cường tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện Kiên Giang “bứt phá”
(PLVN) - Chiều ngày 22/4, Đoàn Công tác thành viên Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long làm Trưởng đoàn đã làm việc với UBND tỉnh Kiên Giang về tình hình sản xuất kinh doanh, đầu tư công, xây dựng hạ tầng và xuất nhập khẩu trên địa bàn tỉnh theo Quyết định 435 của Thủ tướng Chính phủ.

Cần Thơ góp ý dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên

Cần Thơ góp ý dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên
(PLVN) - Vừa qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Cần Thơ tổ chức hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên (dự thảo luật). Hội thảo ghi nhận các ý kiến nhằm hoàn thiện các quy định trong dự thảo Luật Tư pháp người chưa thành niên; qua đó góp phần nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác bảo vệ, giáo dục người chưa thành niên trong tình hình mới.

Hôm nay (22/4), thí điểm cấp phiếu Lý lịch tư pháp trên VneID: Bảo đảm phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân

Hôm nay (22/4), thí điểm cấp phiếu Lý lịch tư pháp trên VneID: Bảo đảm phục vụ tốt nhất nhu cầu của người dân
(PLVN) - Với việc TP Hà Nội và tỉnh Thừa Thiên Huế triển khai thí điểm cấp Phiếu lý lịch tư pháp trên ứng dụng định danh và xác thực điện tử (VNeID) từ ngày 22/4, người dân tại hai địa phương này có thể lựa chọn nhận Phiếu lý lịch tư pháp được cấp bằng bản điện tử trên ứng dụng VNeID hoặc phiếu bản giấy mà không mất thời gian, công sức phải trực tiếp đến các cơ quan chức năng như trước.