Tăng cường hiệu quả của các Trung tâm tư vấn pháp luật

Tăng cường hiệu quả của các Trung tâm tư vấn pháp luật
(PLO) - Với số lượng lên đến gần 200, các Trung tâm tư vấn pháp luật (TVPL) đã và đang đáp ứng được nhu cầu TVPL rộng rãi của nhiều đối tượng khác nhau trong xã hội. Tuy nhiên, mô hình này cũng dần bộc lộ những hạn chế nhất định, đòi hỏi cần có sự điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế.

Hiện nay, cả nước có gần 200 Trung tâm TVPL được thành lập và đăng ký hoạt động, số lượng này đã tăng gấp khoảng 3 lần so với giai đoạn trước khi Chính phủ ban hành Nghị định 77/2008/NĐ-CP quy định về tổ chức, hoạt động TVPL của tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu chuyên ngành luật (sau đây gọi chung là tổ chức chủ quản).

Các Trung tâm TVPL đang hoạt động theo 3 loại mô hình bao gồm: miễn phí hoàn toàn, có thu thù lao, hỗn hợp (vừa miễn phí, vừa thu thù lao). Lĩnh vực được các Trung tâm TVPL thực hiện chủ yếu là các vấn đề pháp luật gắn liền với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và đời sống hàng ngày với nhiều hình thức tư vấn đa dạng, được đổi mới thường xuyên như tư vấn trực tiếp tại trụ sở, tư vấn qua điện thoại, tổ chức tư vấn lưu động… 

Với mức phí thấp, phù hợp với điều kiện kinh tế của một bộ phận không nhỏ người dân, các Trung tâm TVPL đã và đang phát huy được hiệu quả trong xã hội, góp phần tích cực vào việc trợ giúp pháp lý cho đông đảo thành viên, hội viên của các tổ chức đoàn thể, đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khác trong xã hội, đặc biệt là người nghèo, người thuộc đối tượng chính sách.

Thời gian tới, nhu cầu TVPL của cộng đồng vẫn tiếp tục tăng lên cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, người được trợ giúp pháp lý của Nhà nước cũng chỉ giới hạn trong một số đối tượng nhất định và dịch vụ pháp lý của luật sư có chi phí cao thì đông đảo người dân sẽ khó tiếp cận được, nhất là đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, đối tượng thuộc diện cận nghèo. Do vậy, mô hình Trung tâm TVPL hiện nay có thể vẫn chiếm ưu thế, song cũng dần bộc lộ những hạn chế nhất định, đòi hỏi cần có sự điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tiễn.

Do xuất phát từ việc hình thành bởi các tổ chức chủ quản thành lập, mang tính chất xã hội, không nhằm mục đích thu lợi nhuận và chủ yếu phục vụ TVPL cho thành viên, hội viên, đoàn viên của tổ chức mình nên quy mô các Trung tâm còn nhỏ, cầm chừng mà không có sự năng động nhiều ra bên ngoài như các tổ chức hành nghề luật sư hay tổ chức pháp lý khác.

Một hạn chế khác là các tư vấn viên pháp luật không được tham gia tố tụng để bào chữa, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị can, bị cáo và đương sự dẫn đến hạn chế kết quả TVPL, khiến tư vấn viên pháp luật không theo giải quyết đến cùng vụ việc tư vấn. Ngoài ra, cơ quan quản lý nhà nước can thiệp sâu vào quá trình hoạt  động TVPL, quy định giao cho Sở Tư pháp cấp, thu hồi Thẻ tư vấn viên pháp luật làm hạn chế vai trò, trách nhiệm của cơ quan chủ quản đối với tổ chức hoạt động TVPL. 

Do vậy, để mô hình Trung tâm TVPL có thể phát huy tối đa hiệu quả cũng như phù hợp với tính chất hoạt động của các tổ chức chủ quản trong bối cảnh phát triển hoạt động luật sư, trợ giúp pháp lý, nhiều ý kiến cho rằng cần mở rộng phạm vi hoạt động của Trung tâm TVPL và tư vấn viên pháp luật. Theo đó, cần cho phép Trung tâm được cử tư vấn viên pháp luật tham gia tố tụng với tư cách là người bào chữa cho bị can, bị cáo, người bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp cho các đương sự. 

Cùng với việc tổ chức, hoạt động của các Trung tâm TVPL mang tính chất xã hội phục vụ chính miễn phí cho thành viên, hội viên, đoàn viên của tổ chức mình thì cần tạo điều kiện cho các Trung tâm chủ động trong việc nhận thù lao đối với cá nhân, tổ chức khác; tổ chức chủ quản chỉ định hướng và giám sát hoạt động. Điều này sẽ mang đến sự chủ động trong hoạt động đồng thời cải thiện, mở rộng hoạt động cũng như nâng cao chất lượng của Trung tâm TVPL.

Ngoài ra, có thể thành lập thêm mô hình Văn phòng TVPL, Tổ TVPL ở những nơi chưa đủ điều kiện thành lập Trung tâm TVPL để cung cấp rộng rãi dịch vụ mà không trái pháp luật, phù hợp với đặc thù, điều kiện vùng, miền. Song song với đó, công tác tổ chức, kiểm tra, giám sát, nâng cao trình độ chuyên môn cho Tư vấn viên pháp luật cũng như những người liên quan trong Trung tâm phải được thực hiện thường xuyên, liên tục và chặt chẽ nhằm không ngừng nâng cao uy tín của Trung tâm đáp ứng yêu cầu phục vụ thành viên, hội viên, đoàn viên trong tổ chức mình và cá nhân, tổ chức khác.

Đọc thêm

Tiền Giang: Thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất

Tiền Giang: Thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất
(PLVN) - Sáng ngày 15/3, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Tiền Giang đã phối hợp các cơ quan ban, ngành liên quan thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất tại số nhà 41 (nay là 218) đường Ấp Bắc, phường 5, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang nhằm thi hành bản án đã có hiệu lực.

Trường Đại học Luật Hà Nội: Tuyển 2.500 chỉ tiêu trong năm 2024

Trường Đại học Luật Hà Nội: Tuyển 2.500 chỉ tiêu trong năm 2024
(PLVN) - Để bảo đảm sự ổn định trong việc tuyển sinh trình độ đại học năm 2024, Trường Đại học Luật Hà Nội xây dựng Đề án tuyển sinh trình độ đại học năm 2024 trên nguyên tắc về cơ bản không có nhiều khác biệt so với Đề án tuyển sinh trình độ đại học năm 2023.

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm công tác thu hồi tài sản cho Nhà nước

Hội thảo “Trao đổi về đổi mới tổ chức, hoạt động, nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự của Việt Nam - kinh nghiệm từ Vương Quốc Anh”
(PLVN) -  Sáng 14/3, tại TP Hồ Chí Minh, Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với Đại sứ quán Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-Len tại Việt Nam tổ chức Hội thảo “Trao đổi về đổi mới tổ chức, hoạt động, nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự của Việt Nam - kinh nghiệm từ Vương Quốc Anh”.

Bộ Tư pháp: Tăng cường chỉ đạo, quản lý, chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí

Quang cảnh hội nghị
(PLVN) -Ngày 14/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Sơ kết Chương trình hành động thực hiện Kế hoạch số 156-KH/BTGTW ngày 14/6/2022 của Ban Tuyên giáo Trung ương về việc tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí, trang thông tin điện tử, mạng xã hội trong giai đoạn hiện nay và triển khai Kế hoạch công tác truyền thông về hoạt động của Bộ, ngành tư pháp năm 2024.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về thực hành kinh doanh có trách nhiệm

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 14/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo Trao đổi kinh nghiệm quốc tế về thực hành kinh doanh có trách nhiệm. Hội thảo nhằm nâng cao năng lực và thông tin cho các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương, các tổ chức, hiệp hội có liên quan về Chương trình hành động quốc gia hoàn thiện chính sách và pháp luật nhằm thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam giai đoạn 2023-2027.

Vĩnh Phúc: Trợ giúp pháp lý đồng hành cùng người yếu thế

Hình ảnh truyền thông tại UBND xã Tiên Lữ, tỉnh Vĩnh Phúc.
(PLVN) -Ngày 29/7/1998, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Vĩnh Phúc được thành lập theo Quyết định số 1926/QĐ-UB ngày 29/7/1998 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc. Từ đây, chính sách trợ giúp pháp lý (TGPL) được triển khai ngày càng sâu rộng trên địa bàn tỉnh, đóng góp quan trọng trong việc nâng cao nhận thức pháp luật cho đông đảo người nghèo, người khuyết tật, các đối tượng chính sách và các đối tượng khác trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường phối hợp trong truyền thông chính sách pháp luật

Tăng cường phối hợp trong truyền thông chính sách pháp luật
(PLVN) - Ngày 12/3, tại trụ sở Bộ Tư pháp đã diễn ra Lễ ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) và Cục Báo chí, Cục Thông tin đối ngoại (Bộ Thông tin và Truyền thông). Việc ký kết sẽ đánh dấu bước phát triển mới trong công tác phối hợp giữa các đơn vị nhằm thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị cũng như của hai Bộ, ngành.

Tư pháp Đồng Tháp “thay cách nghĩ, đổi cách làm” nâng cao hiệu quả công việc

Tư pháp Đồng Tháp “thay cách nghĩ, đổi cách làm” nâng cao hiệu quả công việc
(PLVN) -  Vượt qua nhiều thử thách, khó khăn, ngành tư pháp Đồng Tháp luôn nỗ lực, chung sức, chung lòng hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ Bộ và lãnh đạo tỉnh giao phó. Đặc biệt, không ngừng khẳng định vị thế công tác tư pháp trong nhận thức của cán bộ, người dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Để hiểu rõ hơn về những thành tựu này, chúng tôi đã có buổi trao đổi với bà Lê Thị Hồng Phượng – Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp.

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức thành công các hoạt động thiện nguyện tại tỉnh Lạng Sơn

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức thành công các hoạt động thiện nguyện tại tỉnh Lạng Sơn
(PLVN) - Thực hiện Kế hoạch Tổ chức các hoạt động thiện nguyện nhân dịp Xuân Giáp Thìn 2024, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex và Công ty TNHH điện tử thông minh TCL tổ chức Chương trình thiện nguyện tại Trạm ra đa 31, Trung đoàn 291, Sư đoàn 365, Quân chủng Phòng không – Không quân và tại Ủy ban nhân dân xã Đồng Thắng, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.