Chuyển biến tích cực trong xây dựng pháp luật
Thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh, tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 11/2014), Quốc hội đã thông qua 18 luật và cho ý kiến 11 dự án luật khác, trong đó có nhiều dự án luật quan trọng về tổ chức bộ máy nhà nước, về tái cơ cấu nền kinh tế, về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã thông qua một pháp lệnh và cho ý kiến một dự án pháp lệnh khác.
Tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2015), Quốc hội dự kiến sẽ xem xét, thông qua 11 dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, Nghị quyết về điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, năm 2015 và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2016 và cho ý kiến về 15 dự án luật khác. Đến nay, các dự án luật trình Quốc hội thông qua và cho ý kiến đã được chuẩn bị, bảo đảm điều kiện trình Quốc hội.
UBTVQH nhận thấy thời gian qua, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các đại biểu Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan đã có nhiều cố gắng trong việc xây dựng luật, pháp lệnh, góp phần nâng cao chất lượng cũng như tiến độ chuẩn bị các dự án. Việc ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh đã có chuyển biến tích cực hơn.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được thì việc lập, triển khai thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội vẫn còn những hạn chế kéo dài, chậm được khắc phục như: số lượng các dự án đề nghị điều chỉnh, bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh còn nhiều; chất lượng của một số dự án luật còn hạn chế như: tình trạng “tồn đọng” văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh vẫn còn nhiều; việc gửi tài liệu của nhiều dự án cho cơ quan thẩm tra, UBTVQH, Quốc hội không đúng thời gian luật định nên ảnh hưởng đến Chương trình làm việc của các cơ quan này và chất lượng văn bản.
UBTVQH đề nghị Chính phủ và các cơ quan hữu quan tiếp tục đề cao trách nhiệm xây dựng pháp luật; tập trung đầu tư nhân lực, vật lực và các điều kiện khác cho công tác xây dựng pháp luật để bảo đảm tiến độ và chất lượng của dự án luật, pháp lệnh.
Cho lùi Dự án Luật Biểu tình, Dự án Luật về hội
Trước đề nghị của Chính phủ lùi thời gian trình Dự án Luật Biểu tình, Dự án Luật về hội, UBTVQH nhận thấy, đây là những dự án quan trọng cần được sớm ban hành nhằm cụ thể hóa Điều 25 của Hiến pháp và tạo hành lang pháp lý để Nhà nước quản lý các hoạt động này.
Tuy nhiên, căn cứ vào tình hình chuẩn bị, đề nghị Quốc hội cho lùi thời gian trình Dự án Luật Biểu tình từ Kỳ họp thứ 9 sang Kỳ họp thứ 11, còn Dự án Luật về hội thì giữ thời hạn trình tại Kỳ họp thứ 10 theo đúng Nghị quyết của Quốc hội; đề nghị Chính phủ tập trung nguồn lực nghiên cứu, hoàn thiện dự án Luật Biểu tình, Dự án Luật về hội trình Quốc hội theo tiến độ.
Chính phủ đề nghị bổ sung 9 dự án vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2015. Trong đó, UBTVQH đề nghị bổ sung những dự án thật sự cần thiết, đáp ứng yêu cầu của cuộc sống, đã được chuẩn bị kỹ và bảo đảm chất lượng, cụ thể là các dự án: Pháp lệnh Quản lý thị trường; Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 1269/2011/NQ-UBTVQH12 ngày 14/7/2011 về biểu thuế bảo vệ môi trường (đã được UBTVQH xem xét, thông qua tại phiên họp tháng 3/2015) và Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết số 712/2013/ UBTVQH13 ngày 16/12/2013 về việc ban hành biểu mức thuế suất thuế tài nguyên.
Về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kiểm soát thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn, UBTVQH tán thành với sự cần thiết trình Quốc hội ban hành văn bản pháp luật để thực hiện Điều 53 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2004 (sửa đổi, bổ sung năm 2012).
Tuy nhiên, hiện nay Đề án cơ chế kiểm soát thu nhập đối với người có chức vụ, quyền hạn đang trong giai đoạn xây dựng, hoàn chỉnh. Do vậy, UBTVQH đề nghị xem xét việc ban hành văn bản quy định về vấn đề này khi xem xét việc sửa đổi Luật Phòng, chống tham nhũng hoặc đưa nội dung này vào Dự thảo Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi).
