Bảo đảm quyền bào chữa cho đối tượng yếu thế trong xã hội

Trợ giúp pháp lý cho người dân
Trợ giúp pháp lý cho người dân
(PLO) - Hôm qua (5/10), Bộ Tư pháp tổ chức hội nghị về quyền được trợ giúp pháp lý trong tư pháp hình sự để nghiên cứu đề xuất sửa đổi Bộ luật Tố tụng Hình sự và xây dựng Luật Trợ giúp pháp lý sửa đổi. 
Hội nghị thu hút sự tham gia nhiệt tình của một số Đại biểu Quốc hội, các đơn vị trong và ngoài Bộ, đại diện một số ngành, địa phương nhằm bảo đảm quyền bào chữa với hình thức trợ giúp pháp lý miễn phí cho đối tượng yếu thế trong xã hội.
Bất cập trong một số quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự
Đại diện Cục Trợ giúp pháp lý (TGPL), Phó Cục trưởng Cù Thu Anh cho biết: Qua hơn 8 năm thực hiện Luật TGPL, công tác tham gia tố tụng bảo vệ quyền lợi cho người thuộc diện được TGPL đã được các cấp, các ngành quan tâm tạo điều kiện và đạt những kết quả nhất định, tạo thuận lợi cho người thực hiện TGPL trong quá trình tham gia tố tụng để bảo vệ tốt quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân thuộc diện được TGPL. 
Tuy nhiên, việc tham gia tố tụng hình sự của người thực hiện TGPL còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đáng chú ý là một số quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự đang tỏ ra bất cập như chưa quy định địa vị pháp lý của Trợ giúp viên pháp lý trong hoạt động tố tụng hình sự với tư cách là người bào chữa; chưa quy định cơ quan tiến hành tố tụng yêu cầu tổ chức TGPL cử người bào chữa cho bị can, bị cáo thuộc diện được TGPL…
Vì vậy, theo ông Thu Anh, cần ghi nhận quyền được TGPL trong tố tụng hình sự trên cơ sở các chuẩn mực quốc tế về quyền con người trong Dự thảo Bộ luật Tố tụng Hình sự sửa đổi sẽ trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp tới đây. 
Cụ thể, ông Thu Anh kiến nghị bổ sung chức danh Trợ giúp viên pháp lý trong Bộ luật Tố tụng Hình sự; bổ sung quy định chỉ định người bào chữa cho người thuộc diện TGPL; tạo cơ chế bảo đảm quyền tự bào chữa hoặc nhờ người bào chữa, quyền được TGPL của người bị bắt, người bị tạm giữ, bị can, bị cáo…
Người được trợ giúp pháp lý là đối tượng bắt buộc có người bào chữa
Đồng tình với kiến nghị trên, chuyên gia cao cấp Dương Thị Thanh Mai cũng đề xuất tiếp tục hoàn thiện quy định về TGPL trong tố tụng hình sự theo hướng mở rộng đối tượng án chỉ định người bào chữa là người được TGPL. 
Bà Mai phân tích, từ thực tiễn xét xử những năm gần đây có thể thấy diễn biến phức tạp và có chiều hướng tăng lên của một số tội phạm nghiêm trọng, có tính phổ biến với sự tham gia của đối tượng thuộc diện được TGPL (người dân tộc phạm các tội về ma túy). Do đó, nếu không mở rộng thì đối tượng này chưa được đưa vào diện án chỉ định người bào chữa. Ngoài ra, việc mở rộng đối tượng án chỉ định cũng góp phần tăng tỷ lệ án hình sự/bị cáo có người bào chữa theo tinh thần của Nghị quyết số 49 về Chiến lược cải cách tư pháp.
Đến từ Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Phó Chủ tịch Nguyễn Văn Pha chia sẻ những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại trong hoạt động TGPL của Mặt trận và các tổ chức thành viên. Từ thực trạng ấy, ông Pha cũng mong muốn sớm sửa đổi, bổ sung Bộ luật Tố tụng Hình sự, Luật TGPL để có cơ chế khả thi cho Mặt trận và các tổ chức thành viên thực hiện quyền TGPL cho nhân dân.
Trung tướng Trần Văn Độ - Đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang – thông tin, hàng năm có khoảng 20% các vụ án hình sự có luật sư tham gia bào chữa cho bị can, bị cáo hoặc bảo vệ quyền lợi của đương sự; số lượng các vụ án có Trợ giúp viên pháp lý, bào chữa viên nhân dân hoặc đại diện hợp pháp tham gia không nhiều. 
Bởi thế, để bảo đảm quyền bào chữa, quyền bảo vệ quyền lợi của đương sự, ông Độ nhấn mạnh, cần bổ sung người thuộc diện được TGPL là đối tượng bắt buộc có người bào chữa, còn người chưa thành niên, người có nhược điểm về thể chất hoặc tâm thần là đối tượng bắt buộc phải có người bảo vệ quyền lợi. Không những thế, cũng nên quy định người bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử về tội đặc biệt nghiêm trọng thì bắt buộc phải có người bào chữa…

Đọc thêm

Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp: Quyết tâm cao trong công tác kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 28/3, Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, thi hành án dân sự theo các quy định số 131-QĐ/TW và 132-QĐ/TW của Bộ Chính trị với sự chủ trì của đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp.

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6

Bạc Liêu: Triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6
(PLVN) - Sáng 28/3, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh Bạc Liêu tổ chức Hội nghị trực tiếp và được kết nối trực tuyến đến các điểm cầu cấp huyện, cấp xã triển khai các Luật mới được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6, Kỳ họp bất thường lần thứ 5. Ngoài điểm cầu chính, Hội nghị còn kết nối trực tuyến đến 7 điểm cầu cấp huyện và 64 điểm cầu cấp xã.

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm

Nâng cao nhận thức pháp luật và khả năng tiếp cận tín dụng có bảo đảm
(PLVN) - Trong 02 ngày từ 27-28/3/2024, tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, với sự hỗ trợ bởi Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) do Liên minh Châu Âu tài trợ với sự đóng góp tài chính của hai cơ quan thuộc Liên hợp quốc là UNDP và UNICEF, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp đã tổ chức Lớp tập huấn cho cán bộ địa phương về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm.

Dự án Luật Thủ đô (sửa đổi): Quy định rõ cơ chế, giới hạn áp dụng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát

 Đại biểu Phạm Trọng Nghĩa phát biểu tại Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV, cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội nhấn mạnh, cơ chế thử nghiệm có kiểm soát là mô hình mới, chưa có thực tiễn kiểm nghiệm. Do đó, cần tiếp cận nội dung này theo hướng thận trọng, bảo đảm kiểm soát tốt.

Đảm bảo chất lượng, thời gian đào tạo nghề công chứng

Công chứng viên giải quyết yêu cầu của khách hàng (ảnh MH).
(PLVN) - Để góp phần nâng cao chất lượng đầu vào của đội ngũ Công chứng viên (CCV), dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) quy định người muốn hành nghề công chứng đều phải tham dự khóa đào tạo nghề công chứng. Quy định này cũng phù hợp với pháp luật các nước theo hệ thống công chứng Latinh.

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án

TP.Thủ Đức: Cưỡng chế bàn giao đất cho người được thi hành án
(PLVN) -Ngày 25-3, Chi cục thi hành án dân sự (THADS) TP. Thủ Đức, TP.HCM đã tổ chức thi hành xong Bản án số 1027/2018/DSPT ngày 12-11-2018 của TAND TP.HCM; Quyết định giám đốc thẩm số 167/2019/DS-GDT ngày 4-7-2019 của TAND cấp cao tại TP.HCM; Quyết định thi hành án số 994/QĐ- CCTHADS ngày 3-12-2018 của Chi cục Trưởng Chi cục THADS TP. Thủ Đức.

Tiếp tục tháo gỡ “điểm nghẽn” trong triển khai Đề án 06 trong lĩnh vực hộ tịch

Quang cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Sáng 25/3, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh đã chủ trì cuộc làm việc với các đơn vị về tháo gỡ các vướng mắc triển khai Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến 2030 trong lĩnh vực hộ tịch.

Tăng cường quản lý nhà nước trong hoạt động công chứng

Người dân thực hiện thủ tục về công chứng (ảnh MH, Báo VP).
(PLVN) - Tính đến nay, nước ta có hơn 3.300 công chứng viên (CCV) với gần 1.300 tổ chức hành nghề công chứng (TCHNCC). Để đảm bảo sự phát triển liên tục, ổn định, bền vững của các tổ chức này, dự thảo Luật Công chứng (sửa đổi) đã quy định nguyên tắc phát triển tổ chức hành nghề công chứng phải căn cứ vào điều kiện kinh tế-xã hội, diện tích, số lượng và mật độ phân bố dân cư, nhu cầu công chứng hợp đồng, giao dịch trên địa bàn cấp huyện dự kiến thành lập.