[links()] Người nông dân bị “lừa” không phải là vấn đề của cá nhân những người nhẹ dạ mà là vấn đề an ninh trong sản xuất, kinh doanh của khu vực nông thôn
Báo Pháp luật Việt Nam có bài “Cần tư vấn luật thương mại cho nông dân” phản ánh nhu cầu bức thiết của việc nâng cao nhận thức pháp luật về thương mại cho người dân khu vực nông thôn để chống lại những “chiêu bẩn” của thương lái Trung Quốc trong làm ăn với người dân hiền lành, chất phác ở khu vực nông thôn.
 |
| Khoai lang là nạn nhân của “chiêu bẩn” mà các thương lái Trung Quốc đã bày trò với nông dân Đồng bằng sông Cửu Long |
Đây cũng là một trong các giải pháp để bảo vệ an ninh nông nghiệp trước những hành vi gian thương của thương nhân nước ngoài luôn lợi dụng sự cả tin, thiếu hiểu biết về pháp luật và tập quán thương mại để trục lợi sức lao động của nông dân và thương nhân Việt Nam, gián tiếp gây nguy hại cho an ninh nông nghiệp nước ta. Nhiều người đã ủng hộ quan điểm về việc cần có các hình thức tuyên truyền để nâng cao nhận thức về pháp luật thương mại cho người dân khu vực nông thôn.
Bên cạnh đó, việc quan trọng hơn cần phải làm là phải nâng cao trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc quản lý người nước ngoài cư trú tại Việt Nam. Trong thời gian gần đây, các địa phương liên tục để xảy ra tình trạng người nước ngoài cư trú và làm ăn trái pháp luật, điển hình như vụ việc người Trung Quốc cư trú và nuôi cá bè trái pháp luật tại vịnh Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa và Vũng Rô (tỉnh Phú Yên).
Việc những thương lái Trung Quốc nhập cảnh theo con đường du lịch và Việt Nam rồi bôn ba khắp nước ta để dùng chiêu trò gian thương với những người nông dân, thương nhân khu vực nông thôn cũng là những lao động nước ngoài và thương nhân nước ngoài làm ăn bất hợp pháp ở nước ta.
Để làm rõ hơn các quy định của pháp luật nước ta về quản lý lao động nước ngoài và thương nhân nước ngoài làm ăn trong lãnh thổ Việt Nam, chúng tôi có cuộc trao đổi với Luật sư Nguyễn Hữu Cường, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Lạng Sơn về vấn đề này.
Thưa Luật sư, việc các thương lái Trung Quốc thực hiện các hành vi thương mại như đặt hàng, mua hàng với người nông dân hoặc thương nhân Việt Nam phải tuân theo các quy định nào?
Theo quy định tại Nghị định 34/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 của Chính phủ, quy định về tuyển dụng và quản lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam thì những người nước ngoài được làm việc hợp pháp tại Việt Nam phải có hợp đồng lao động với các DN được phép tuyển dụng lao động nước ngoài; di chuyển trong nội bộ DN có hiện diện thương mại tại Việt Nam; thực hiện hợp đồng thương mại với đối tác Việt Nam, cung cấp dịch vụ theo hợp đồng...
Với quy định trên, các thương nhân nước ngoài, kể cả thương nhân Trung Quốc muốn trực tiếp thực hiện các hoạt động thương mại trên lãnh thổ nước ta thì phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật về quản lý lao động nước ngoài. Theo đó, họ phải là lao động được tuyển dụng hợp pháp của tổ chức kinh tế nước ngoài có hiện diện thương mại tại Việt Nam.
Như vậy, những thương lái Trung Quốc đi thu gom hàng nông sản tại các khu vực nông thôn không thuộc đối tượng được cấp phép hoạt động thương mại và việc làm của họ là trái pháp luật, thưa ông?
Những thương lái Trung Quốc nó riêng và thương nhân nước ngoài nói chung chỉ được phép làm việc tại Việt Nam nếu họ là người lao động thuộc một tổ chức, DN có hiện diện thương mại (chi nhánh, văn phòng đại diện) tại Việt Nam và được cấp phép lao động hoặc được phép vào Việt Nam để chào bán dịch vụ, hàng hóa.
Với quy định trên thì những thương lái Trung Quốc nhập cảnh vào Việt Nam theo con đường du lịch, không làm việc cho một DN nước ngoài có hiện diện thương mại tại Việt Nam đã thực hiện các hành vi thương mại là đi mua gom hàng nông sản là hoạt động thương mại trái pháp luật trên lãnh thổ Việt Nam.
Việc thương lái Trung Quốc có thể thực hiện các hành vi thương mại trái pháp luật, làm thiệt hại cho nông dân và thương nhân khu vực nông thôn, theo ông, trách nhiệm thuộc về cơ quan nào?
Xét một cách toàn diện, thì việc thương lái Trung Quốc thu gom hàng nông sản tại khu vực nông thôn là hành vi kinh doanh trái phép. Tuy nhiên, Nghị định 34/2008/NĐ-CP ngày 25/3/2008 của Chính phủ, quy định về tuyển dụng và quản lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam chỉ quy định về điều kiện lao động tại Việt Nam, trách nhiệm của các cơ quan quản lý trong việc cấp phép lao động cho người nước ngoài chứ không quy định về hình thức xử lý đối với những hành vi thương mại trái pháp luật và hành vi kinh doanh trái phép của thương lái nước ngoài trên lãnh thổ Việt Nam.
Hành vi thương mại thuộc trách nhiệm quản lý của cơ quan quản lý thị trường. Tuy nhiên, để quản lý những người nước ngoài hoạt động thương mại trên lãnh thổ nước ta, theo tôi thì hiện nay vẫn còn một “lỗ hổng” pháp luật lớn dẫn đến tình trạng chưa xem xét được trách nhiệm của các cơ quan liên quan.
Hiện nay, cơ quan công an quản lý về cư trú nhưng người nước ngoài thì không cư trú ổn định tại một nơi, hoặc cư trú một nơi nhưng thực hiện hành vi thương mại nơi khác nên cơ quan quản lý cư trú không thể quản được. Theo tôi, cần có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý cư trú với Cơ quan quản lý thị trường để kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp kinh doanh trái phép của thương nhân nước ngoài.
Đối với việc xây dựng pháp luật, các cơ quan xây dựng pháp luật cần xác định tính chất phức tạp của tình hình để xây dựng văn bản quy phạm pháp luật phù hợp, bịt lỗ hổng pháp luật hiện nay để ngăn chặn những hành vi thương mại trái pháp luật này.
Xin cảm ơn ông!
Bình Minh
