Liên kết đào tạo nước ngoài... tồi, người học "lĩnh đủ"

Bát nháo các chương trình liên kết đào tạo nước ngoài là một thực tế hiện nay. Hầu như trường ĐH nào dù mới thành lập cũng có vài chương trình liên kết đào tạo, cả chính thức lẫn... “chui”. Vì thế, không ít người chỉ cần bỏ ra vài ngàn USD, sau 2,3 tuần ngồi nhà  là có ngay bằng tiến sỹ của... Mỹ.

Bát nháo các chương trình liên kết đào tạo nước ngoài là một thực tế hiện nay. Hầu như trường ĐH nào dù mới thành lập cũng có vài chương trình liên kết đào tạo, cả chính thức lẫn... “chui”. Vì thế, không ít người chỉ cần bỏ ra vài ngàn USD, sau 2,3 tuần ngồi nhà là có ngay bằng tiến sỹ của... Mỹ.

Hình minh họa
Hình minh họa

Làm Tiến sỹ từ chương trình... nghề

Chánh Thanh tra Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Huy Bằng cho biết, Bộ vừa ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục với các 4 đơn vị ở TP.Hồ Chí Minh vì vi phạm hoạt động liên kết đào tạo. Các đơn vị gồm Công ty ILA Việt Nam, Công ty TNHH Dạy nghề đào tạo quốc tế Raffles Việt Nam, Viện Kế toán và Quản trị doanh nghiệp - IABM và Công ty TNHH Nghiên cứu và Giáo dục Việt Nam - ERC Việt Nam.

Theo đó, Công ty TNHH ILA Việt Nam (ILA Việt Nam) bị phạt 65 triệu đồng do đã tuyển sinh trình độ CĐ theo chương trình của Martin College trên lãnh thổ Việt Nam từ năm 2008 với 240 học viên (đến tháng 3/2011 chỉ còn 55 học viên).

Hiện 212 học viên đã tốt nghiệp được Martin College cấp bằng CĐ còn 23 sinh viên vẫn đang theo học, dự kiến tháng 3/2012 sẽ tốt nghiệp. Đồng thời, đơn vị này còn liên kết với Martin College Úc đào tạo tại Việt Nam chương trình CĐ quản lý của đối tác trên cơ sở bản thỏa thuận ghi nhớ giữa hai bên ngày 4/9/2008. Trên thực tế, ILA Việt Nam chỉ được hoạt động trong lĩnh vực đào tạo nghề ngắn hạn.

Tương tự, Công ty TNHH Nghiên cứu và Giáo dục Việt Nam (ERC Việt Nam) chịu mức phạt 80 triệu đồng vì đã liên kết với Trường Australian Institute Of Business Administration PTY LTD (Úc) và hai trường University of Greenwich, University of Wolverhampton của Anh đào tạo trái phép các chương trình cử nhân, thạc sĩ (quản trị kinh doanh, quản trị kinh doanh khách sạn nhà hàng và du lịch, quản trị kinh doanh tài chính) với 365 học viên (kể cả 139 học viên đang bồi dưỡng ngoại ngữ tạo nguồn). Thực tế, ERC Việt Nam chỉ được cấp phép đào tạo nghề ở trình độ sơ cấp có quy mô tuyển sinh là 8 nghề với 20 học viên/khóa, 320 học viên/năm.

Công ty TNHH Dạy nghề đào tạo quốc tế Raffles Việt Nam bị phạt 75 triệu đồng do từ khi thành lập đến tháng 12/2011, đã tổ chức tuyển sinh và đào tạo tích lũy tín chỉ, cấp chứng chỉ cấp 1 và cấp 2 thuộc chương trình CĐ của RCHE (Raffles College of Higher Education Singapore) và chuyển điểm sang RCHE để cấp bằng CĐ cho 202 học viên các ngành thiết kế thời trang, thiết kế nội thất, thiết kế đồ họa, thiết kế truyền thông đa phương tiện.

Không những vậy, Raffles Việt Nam hiện còn đào tạo chứng chỉ cấp độ 1, 2 và 3 thuộc chương trình CĐ của RCHE và cử nhân của RCDC (Raffles College of Design and Commerce - Úc) cho 396 học viên trong khi về mặt pháp lý, Raffles Việt Nam chỉ được cấp phép đào tạo nghề với các nghề cụ thể: thiết kế nội thất, thiết kế tương tác Media, thiết kế đồ họa, thiết kế thời trang, quy mô 100 học viên.

Viện Kế toán và Quản trị doanh nghiệp - IABM dù chỉ được cấp phép tổ chức các lớp bồi dưỡng ngắn hạn, cấp chứng chỉ theo quy định của Bộ GD&ĐT các ngành tài chính - kế toán và quản trị doanh nghiệp nhưng lại liên kết quốc tế (Malaysia) để đào tạo cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ quản trị kinh doanh. Tuy nhiên, các lớp học đã kết thúc từ tháng 11/2010, quá thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giáo dục.

Liên kết tồi, người học "lĩnh đủ"

Ông Nguyễn Huy Bằng cho biết, trừ IABM, còn lại 3 đơn vị trên phải dừng các hoạt động quảng cáo, tuyển sinh và đào tạo trái phép các trình độ đã ký kết với đối tác nước ngoài trên lãnh thổ nước ta; trả lại kinh phí cho người học, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người học và giải quyết hậu quả (nếu có). Đồng thời, Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng cũng xem xét, không công nhận các văn bằng đã cấp cho học viên lỡ theo học những chương trình trái phép trên.

Từ thực tế trên có thể thấy, tới nay có ít nhất 112 chương trình liên kết đào tạo giữa các trường trong nước với các trường ĐH nước ngoài được Bộ GD&ĐT cấp giấy phép. Đó là chưa kể đến vô số chương trình liên kết khác mà hai ĐH quốc gia cũng như các trường ĐH vùng được tự quyền liên kết. Việc liên kết đào tạo với các trường nước ngoài là cần thiết để nâng cao chất lượng đào tạo của ta. Nhưng nếu không tỉnh táo, thiếu bản lĩnh thì vô tình hay cố ý du nhập đồ giả, đồ phế thải của kẻ lường gạt quốc tế.

Nghị định 18 của Chính phủ quy định Bộ GD&ĐT là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý nhà nước các cơ sở văn hóa - giáo dục nước ngoài tại Việt Nam. Tuy nhiên, trên thực tế Bộ GD&ĐT mới chỉ quản lý được những trường ĐH, CĐ thuộc sự quản lý của Bộ. Còn lại những chương trình liên kết diễn ra tại các trường thuộc sự quản lý Bộ, ngành khác và các trường được tự chủ trong cấp phép lại ngoài tầm quản lý của Bộ GD&ĐT. Thực tế là hiện Bộ GD&ĐT mới chỉ công khai được danh sách các chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài do Bộ cấp phép.

Hiện cả nước có 5 cơ sở giáo dục ĐH được tự chủ trong việc cấp phép cho các chương trình liên kết đào tạo với nước ngoài bao gồm 2 ĐH Quốc gia và 3 ĐH vùng nhưng người học cũng không biết chính xác có bao nhiêu chương trình liên kết được cấp phép từ các cơ sở này và chất lượng ra sao. Đó là lý do trong một thời gian dài ĐH Quốc gia Hà Nội thực hiện chương trình liên kết với trường ĐH Irvine (Mỹ) kém chất lượng mà không ai biết vì học viên đều tin tưởng vào uy tín của một ĐH lớn như ĐH Quốc gia Hà Nội.

Và cho tới nay, khi bằng cấp không được công nhận, cũng chưa có người học nào được hoàn trả học phí và đành ngậm ngùi “tiền mất, tật mang”...

Nhiều trường giả đang len lỏi vào Việt Nam

PGS.TS Lê Viết Khuyến - nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học (Bộ GD&ĐT) là người từng lên tiếng mạnh mẽ về chất lượng của các trường, các chương trình liên kết đào tạo nước ngoài đã có những trao đổi thẳng thắn với PLVN về vấn đề này...

Hiện nay để tiết kiệm chi phí, xu hướng du học trong nước đang nở rộ. Thực trạng này ra sao, thưa ông?

Giáo dục hiện nay không có biên giới. Học sinh, sinh viên đi du học các nước và tại các trường ngoại ở Việt Nam cũng là điều bình thường. Hiện ở Việt Nam có trường chất lượng đạt chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, nhiều trường ĐH liên kết trong nước không dám cam kết vì họ không làm được.

Hiện nay, ta chưa kiểm soát được trường liên kết. Tôi không khẳng định tất cả các trường liên kết đều rởm. Nhưng liên kết kiểu đó nhìn chung là rủi ro tăng lên rất nhiều. Bằng cấp của những trường này chỉ là hai bên ký với nhau, chứ không được trường ở bên nước đó chấp nhận, không được quốc tế công nhận mà chỉ dùng được ở Việt Nam.

Các chương trình giảng dạy mang từ nước ngoài về cũng không đảm bảo giữ được chất lượng như ở nước đó. Muốn chất lượng ngang bằng, phải đầu tư lớn cho tài liệu, sách giáo khoa, phương pháp dạy, tập huấn cho giảng viên, tập huấn cho quản lý.

Các trường ở Mỹ được kiểm định, được công nhận, người ta mới dám học. Mỹ có 1.500 trường có được sự công nhận đó. Cũng một lượng như vậy là các trường chất lượng rất kém, rất thấp, nên kể cả bằng TS trường đó cấp, chất lượng cũng thấp. Chính vì vậy, việc nhận mặt và hạn chế sự xâm nhập của trường giả vào nước ta hiện nay cần được xác định là một yêu cầu vào loại hàng đầu khi mà những trường này đang tìm cách len lỏi vào Việt Nam.

Hiện nay, nhiều cán bộ của ta đã và đang học các trường này độ vài chục ngày để lấy bằng TS. Việc ta phải làm là kiểm định và công bố cho người dân biết những trường nào không đủ tiêu chuẩn thì lại không làm.

Như vậy, chúng ta đang bất cập, lỏng lẻo trong khâu quản lý?

Quản lý của ta quá kém, nếu làm chặt chẽ, dứt khoát cơ quan chức năng buộc các trường phải cam kết kiểm định, không phải tổ chức tạp nham mà phải do tổ chức có uy tín thực hiện. Không yêu cầu chất lượng đào tạo tại các trường ngoại, trường liên kết ở Việt Nam cao hơn ở nước cụ thể nào đó, nhưng điều kiện thực hiện phải ngang bằng, từ đó giá trị văn bằng ở Việt Nam cũng ngang bằng ở nước đó. Rất ít trường ĐH nước ngoài liên kết với Việt Nam dám đảm bảo những điều như vậy.

Ở Việt Nam, ta đã có chương trình đào tạo kỹ sư chất lượng cao như ở ĐH Bách khoa, ĐH Giao thông Vận tải. Chương trình này được yêu cầu chất lượng đào tạo phải có giá trị ngang với chất lượng tại các trường lớn của Pháp. Ai tốt nghiệp chương trình này thì bằng cấp đó được quốc tế công nhận. Tiêu chí giảng dạy phải theo tiêu chí của trường Pháp. Ta đã làm rất tốt chương trình này. Tuy nhiên, với cách quản lý yếu kém như hiện nay thì rất khó có cơ sở đánh giá chất lượng thực sự của các trường liên kết khác.

Xin cảm ơn GS!

Nguyệt Thương (thực hiện)

Uyên Na

Đọc thêm

Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Lan tỏa truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc

Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai cùng các đại biểu dự lễ khánh thành căn nhà đại đoàn kết cho một hộ gia đình tại bản Co Pục, xã Hua Thanh, huyện Điện Biên.
(PLVN) - Việc vận động hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo của tỉnh Điện Biên là một chương trình đặc biệt ý nghĩa, không chỉ là hoạt động an sinh xã hội, mà còn là đợt cao điểm để tuyên truyền, lan tỏa trong các tầng lớp Nhân dân, kiều bào ta ở nước ngoài về truyền thống yêu nước, về Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.
(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.