Dự báo cho 2016

(PLO) - Năm 2015 đi qua để lại cho thế giới chúng ta đang sống gần như tất cả những vấn đề nổi cộm lâu nay chưa được giải quyết hay mới chỉ bắt đầu được giải quyết, đồng thời lại còn bắt năm mới 2016 phải kế thừa một vài vấn đề mới. Thế giới vẫn luôn biến động và chuyển động không ngừng, vẫn luôn thách thức và thử thách bản lĩnh và trí tuệ của con người.
Nhiều biến động, không đột biến
Tuy bị tác động bởi biến động mới nhưng về cơ bản, cục diện chính trị an ninh chung trên thế giới năm 2015 tiếp diễn theo chiều hướng như đã bộc lộ từ năm trước. Nét nổi bật ở đây vẫn là khủng bố quốc tế, chiến tranh và xung đột vũ trang ở nhiều khu vực trên thế giới.
Căng thẳng trong quan hệ giữa nhiều đối tác trên một số lĩnh vực khác nhau làm cho gam màu trên càng thêm đậm trong bức tranh chung về tình hình chính trị an ninh thế giới năm 2015. Ở châu Âu có vấn đề Ukraine, ở Trung Đông và vùng Vịnh có vấn đề Trung Đông và Syria. Ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương có chuyện Trung Quốc đẩy mạnh tranh chấp chủ quyền lãnh thổ với một số nước.
Cuộc chiến tranh giữa tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) với rất nhiều bên ở trong cũng như ngoài khu vực Trung Đôngvà vùng Vịnh tham gia vào những liên quân khác nhau đã diễn biến quyết liệt hơn và phức tạp hơn.
Khu vực nào trên thế giới cũng đều vẫn vướng mắc vào những vấn đề riêng. Nhiều quốc gia bị thách thức bởi những vấn đề nội bộ mới như Mỹ với khủng bố và xáo trộn xã hội, khu vực Mỹ Latinh với khó khăn trong tăng trưởng kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội, Liên minh Châu Âu (EU) với vấn đề Ukraine, tác động của cuộckhủng hoảng tài chính và nợ công, vấn đề người tỵ nạn và nhập cư.
Ở châu Phi vẫn là chuyện xung đột sắc tộc và tôn giáo dưới tác động của khủng bố quốc tế, hoạt động bạo lực của những tổ chức là lực lượng Hồi giáo cực đoan, nội chiến và chiến tranh ở Yemen, đương nhiên vẫn còn có cuộc chiến tranh với IS.
Trong bối cảnh tình hình ấy, mối quan hệ giữa các nước lớn, đặc biệt giữa các đối tác như Mỹ, EU, Nga,Trung Quốc, Nhật Bản hay Ấn Độ về cơ bản không thấy có những chuyển biến lớn.
Những biến động lớn đáng kể nhất, với tác động cả tích cực lẫn tiêu cực đối với an ninh và ổn định chung của khu vực, châu lụcvà thế giới là sự tham gia trực tiếp của nhiều bên hơn, đương nhiên còn nhằm cả thực hiện ý đồ chiến lược riêng, của Nga, Anh, Pháp cũng như liên quân 34 quốc gia Hồi giáo do Ả rập Xê-út làm thủ lĩnh để chống khủng bố và IS.
Biến động mới là cuộc chiến tranh ở Yemen và làn sóng người tỵ nạn và nhập cư đổ dồn vào EU. Đáng kể nhất trong số những chuyển biến với tác động tích cực là thoả thuận về định hướng, khuôn khổ và lộ trình cho giải pháp chính trị cho vấn đề hạt nhân của Iran, là tiến triển trong quá trình bình thường hoá quan hệ giữa Mỹ và Cuba, là thoả thuận đạt được ở Hội nghị quốc tế của Liên Hợp quốc (LHQ) về bảo vệ khí hậu trái đất tổ chức ở Paris (Pháp) và trong chừng mực nhất định là cả thoả thuận mà Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) vừa đạt được về lộ trình huỷ bỏ bù trợ xuất khẩu và dỡ bỏ rào cản thương mại đối với hàng nông phẩm. 
Chính trị an ninh thế giới năm 2015 phức tạp và nhiều rủi ro như thế đấy, nhưng không phải không có những biểu hiện tích cực.
Quan hệ giữa các nước lớn trong năm 2015 về cơ bản vẫn diễn biến theo luồng cũ. Trong tam giác quan hệ giữa Mỹ, Nga và Trung Quốc thì chỉ có cặp quan hệ giữa Trung Quốc và Nga tiếp tục được thúc đẩy mạnh mẽ và thực chất trong khi hai cặp quan hệ còn lại giữa Trung Quốc với Mỹ và giữa Mỹ với Nga vẫn đầy nghi kỵ và đối đầu, vẫn hợp tác khi cần và buộc phải hợp tác, đồng thời duy trì cạnh tranh chiến lược. 
Quan hệ của tất cả các nước lớn với Ấn Độ đều được cải thiện rõ nét trong khi quan hệ của Nhật Bản với cả Nga lẫn Trung Quốc chưa được cải thiện đáng kể. Cục diện quan hệ giữa các đối tác lớn như thế tác động mạnh mẽ tới quan hệ quốc tế nói chung trong năm 2015 nhưng chưa tạo ra đột biến và chưa làm xoay chuyển chiều hướng biến động của tình hình chính trị an ninh thế giới nói chung.
Bức tranh về tình hình kinh tế thế giới trong năm 2015 tuy chưa được sáng sủa nhưng cũng đã bớt ảm đạm. Nhịp độ tăng trưởng chung của kinh tế thế giới vẫn chưa được như mong muốn và dự báo, nhưng về cơ bản đã có thể thấy tác động của khủng hoảng tài chính và nợ công đã bớt đi đáng kể và ảnh hưởng tiêu cực từ những biến động mới trên thế giới về chính trị an ninh cũng chỉ hạn chế.
Đối với từng khu vực và từng nền kinh tế thì lại có thể khác. Tăng trưởng kinh tế ở  nhiều nơi vẫn còn không đồng đều, chưa ổn định và thiếu bền vững. Giá dầu lửa tiếp tục giảm là hiện tượng rất đáng chú ý, tuy nhiên không gây tác động tiêu cực lớn tới tăng trưởng kinh tế thế giới nói chung.
Những tiến triển ít ỏi và chậm chạp của WTO tạo cơ hội và động lực thúc đẩy trào lưu đàm phán hình thành những khu vực mậu dịch tự do song phương và đa phương trong những quy mô khác nhau và với cấp độ khác nhau. Toàn cầu hóa gặp thêm trở ngại và liên kết khu vực gia tăng.
Những thách thức lâu nay được gọi chung là an ninh phi truyền thống không giảm mà vẫn phức tạp và nan giải. Thoả thuận về bảo vệ khí hậu trái đất vừa đạt được là dấu mốc quan trọng nhưng việc triển khai thực hiện cụ thể vẫn còn ở phía trước và chưa hết nguy cơ tiến triển trên phương diện này bị đảo ngược.
Khủng bố mang tính chất tôn giáo và chiến tranh mạng vẫn còn dai dẳng và tinh vi thêm.
Một vài dự báo cho năm 2016
Từ giác độ thời điểm hiện tại có thể dự báo là cục diện chính trị an ninh chung của thế giới năm 2016 về cơ bản không có đột biến mà sẽ vẫn tiếp tục như 2015. Nó phụ thuộc ở mức độ rất  đáng kể và quyết định vào triển vọng quan hệ giữa các đối tác lớn trong các vấn đề như chống khủng bố và chiến tranh với IS, vào cuộc vận động tranh cử và bầu cử ở Mỹ. Khủng bố quốc tế còn gia tăng và lây lan. Cuộc chiến tranh với IS ở Iraq và Syria chưa thể đến hồi kết.
Lạc quan hơn cả xem ra chỉ có thể thấy được ở việc giải quyết vấn đề hạt nhân của Iran và ở triển vọng EU sẽ xử lý được vấn để người tỵ nạn và nhập cư. Kinh tế thế giới tăng trưởng khả quan hơn, nhưng chưa thể đạt đến mức độ có thể được coi là năng động, ổn định và bền vững. Chưa thấy có nền kinh tế nào hay khu vực nào đạt được mức độ tăng trưởng kinh tế cả về lượng cũng như chất có thể làm động lực và đầu tàu mới cho tăng trưởng kinh tế thế giới nói chung.
Quan hệ giữa các đối tác lớn về cơ bản sẽ không thay đổi nhiều. Kịch bản khả quan nhất hiện mới chỉ thấy ở mối quan hệ giữa Nga với Mỹ, EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) với tác động mạnh mẽ tới cuộc chiến tranh chống IS ở Iraq và Syria, tới việc giải quyết vấn đề Syria và tới vấn đề Syria.
Ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, cặp quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn là trục quan hệ chủ đạo. Biểu hiện ra bên ngoài, hai nước này có thể còn găng và thậm chí găng hơn với nhau, nhưng trong thực chất sẽ không khác nhiều so với năm 2015. 
Thế giới năm 2015 như thế và năm 2016 có thể như vậy, ẩn chứa cả tác động tiêu cực lẫn nhân tố tích cực mới đối với mọi quốc gia và khu vực.

Tin cùng chuyên mục

Quang cảnh hội nghị. (Ảnh: Quochoi.vn)

Quyết tâm cao, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội

(PLVN) - Chiều 28/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024. Phát biểu tại Hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu các đại biểu Quốc hội quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của Quốc hội trong năm 2024 và các năm tiếp theo.

Đọc thêm

Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam

Các đồng chí lãnh đạo chủ trì Hội thảo. (Nguồn ảnh: baohaiduong.vn)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 120 năm Ngày sinh đồng chí Nguyễn Lương Bằng, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Phó Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, sau là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hôm qua (27/3), tại TP Hải Dương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Tỉnh ủy Hải Dương phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Đồng chí Nguyễn Lương Bằng - Người cộng sản kiên trung, mẫu mực, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam”.

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.