QH chất vấn và trả lời chất vấn: Vấn đề gì sẽ “làm nóng” nghị trường?

ĐBQH Tô Văn Tám.
ĐBQH Tô Văn Tám.
(PLO) - Theo Chương trình Kỳ họp thứ 6, trong 3 ngày từ ngày 30 đến ngày 1/11, Quốc hội sẽ tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn. Đây là một trong những hoạt động đặc biệt quan trọng của kỳ họp Quốc hội, thu hút sự quan tâm của đông đảo cử tri, nhân dân cả nước.

Rà lại việc thực hiện lời hứa của các Bộ trưởng

Diễn ra vào giữa nhiệm kỳ, phiên chất vấn và trả lời chất vấn trước Quốc hội tại Kỳ họp này sẽ có một số điểm mới. Theo đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Tô Văn Tám (Kon Tum), vì là kỳ họp giữa kỳ nên tại kỳ họp này QH sẽ không chất vấn từng nhóm vấn đề nào hay lựa chọn một số thành viên của chính phủ để chất vấn như những kỳ họp trước.

Thay vào đó, cùng với lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, tại kỳ họp này. các thành viên của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẽ báo cáo kết quả thực hiện việc chất vấn và trả lời chất vấn từ đầu nhiệm kỳ cho đến nay. 

Sau khi nghe các báo cáo của các thành viên Chính phủ, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì Quốc hội sẽ chất vấn tất cả các vấn đề, trong đó tập trung vào vấn đề mà ở các phiên chất vấn trước đây các Bộ trưởng đã hứa để xem Bộ trưởng, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án tòa án nhân dân tối cao có thực hiện những lời hứa khi trả lời chất vấn không, thực hiện như thế nào, có tốt không để chất vấn tiếp. 

Theo ĐBQH Tám, việc chất vấn như vậy là rất là tốt bởi lẽ khi được chất vấn rồi, trả lời chất vấn rồi, đã hứa rồi, đã có nghị quyết của Quốc hội về chất vấn và trả lời chất vấn rồi thì phải xem từ đó đến nay những người bị chất vấn đã làm thế nào, có làm không, nếu đã làm thì có làm đến nơi đến chốn không. 

“Cái mà ĐBQH và cử tri quan tâm là những lời đã hứa trước Quốc hội và cử tri thì phải làm đến nơi đến chốn chứ không phải làm nửa vời. Ý lần này là xem anh đã làm đến nơi đến chốn chưa, nếu thực hiện chưa tốt thì xem thử nguyên nhân vì sao. Tất nhiên trong quá trình thực hiện những lời hứa đó thì cũng có tác động khách quan, chủ quan của nó nên có những vấn đề có thể thực hiện chưa được toàn vẹn hoặc chưa tốt thì cũng phải xem thử xem nguyên nhân là gì để từ đó các bộ trưởng, các thành viên Chính phủ có các biện pháp khắc phục để thực hiện tốt hơn những lời hứa của mình trước cử tri và Quốc hội”, ĐBQH Tám nói.

ĐBQH Nguyễn Thanh Hải (Hoà Bình), Trưởng ban Dân nguyện của Ủy ban thường vụ Quốc hội, cũng cho rằng việc chất vấn giữa nhiệm kỳ nhằm xem xét việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội cũng như rà lại việc thực hiện lời hứa của các bộ trưởng tại các kỳ họp trước là hình thức rất hiệu quả, mang tính chất “hậu giám sát” việc thực hiện lời hứa. 

Theo ĐBQH Hải, đây là một trong những bước góp phần việc thúc đẩy thực hiện các kiến nghị sau giám sát. Điều này sẽ giúp cho các kiến nghị của cử tri, các chất vấn của các ĐBQH đối với các bộ trưởng, trưởng ngành sẽ được thực hiện sớm hơn. Thông qua hình thức chất vấn này, các bộ trưởng cũng sẽ phải rà soát lại công việc của mình thông qua góc nhìn của cử tri, ĐBQH.

Bà Hải cho biết thêm, thông qua các kiến nghị của cử tri gửi đến Ban Dân nguyện trước kỳ họp, có thể thấy cử tri quan tâm rất nhiều đến các lĩnh vực giáo dục với công tác thi cử, sử dụng sách giáo khoa; lĩnh vực giao thông với việc xuống cấp của các công trình BOT giao thông.

Còn ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP HCM) nhận định việc đổi mới hình thức chất vấn như kỳ họp này là rất cần thiết, bởi những vấn đề mà xã hội quan tâm hiện nay là những vấn đề liên ngành, liên vùng. Do đó, đòi hỏi sự phối hợp liên ngành. Ví dụ xuất khẩu nông sản thì không chỉ có Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn giải quyết mà cần phải có sự vào cuộc của Bộ Công thương nên nội dung chất vấn kỳ này không chỉ dành cho một bộ mà nhiều bộ có liên quan đều phải trả lời.

Phép thử khả năng quán xuyến của Tư lệnh ngành

Theo ĐBQH Trần Văn Mão (Nghệ An), việc chất vấn như lần này sẽ tạo điều kiện cho các vị ĐBQH nắm bắt được nhiều vấn đề, chất vấn được nhiều vấn đề nổi cộm, bức xúc mà cử tri quan tâm.

ĐBQH Trần Văn Mão.
ĐBQH Trần Văn Mão.

Sự thay đổi hình thức chất vấn cũng giúp đánh giá được năng lực, trình độ, khả năng quán xuyến, nắm bắt cụ thể các lĩnh vực thuộc ngành để giải quyết các vấn đề trong điều hành mà các thành viên chính phủ đang chịu trách nhiệm. Các tư lệnh các ngành, các thành viên Chính phủ để khái quát được những vấn đề, lĩnh vực mà ngành mình đang trực tiếp tham mưu, giải quyết thì cần phải nắm chắc để trực tiếp trả lời ĐBQH trong phiên chất vấn. ĐBQH Mão tin tưởng rằng, kỳ chất vấn sẽ được tiến hành 1 cách sôi nổi, đầy trách nhiệm, đáp ứng được kỳ vọng của cử tri.

Còn ĐBQH Quàng Văn Hương (Sơn La) cho hay ông cũng chưa hình dung được cách vận hành phiên chất vấn như thế nào nhưng ông nghĩ các ĐBQH sẽ phải nghiên cứu kỹ tất cả các vấn đề một cách tổng thể, kỹ lưỡng để lựa chọn, đưa ra câu hỏi phù hợp với vấn đề mình quan tâm. 

Với cách chất vấn mới, theo ĐBQH Quàng Văn Hương, các ĐBQH sẽ có nhiều lựa chọn hơn trong việc đưa ra câu hỏi. Việc không hạn chế các bộ, ngành trả lời cũng khiến các nội dung được nêu ra và trả lời trong phiên chất vấn mở hơn, phong phú đa dạng hơn.

“Để chuẩn bị tốt, các Bộ trưởng, thành viên chính phủ phải lưu ý rất kỹ đến các định hướng, các nội dung liên quan đến hạn chế, tồn tại trong lĩnh vực điều hành của mình thời gian qua. Không lường trước được ai sẽ hỏi gì, hỏi như thế nào nên các Bộ trưởng, thành viên Chính phủ đều phải chuẩn bị kỹ lưỡng”, vị đại biểu nhận định.

ĐBQH sẽ chất vấn gì?

ĐBQH Trần Hoàng Ngân (TP HCM): Tôi quan tâm đến vấn đề “điểm nghẽn” trong giao thông hiện nay; vấn đề giải ngân vốn trong đầu tư công để tránh việc dở dang những dự án, nhất là các công trình giao thông lớn như cao tốc Bắc – Nam. Tôi cũng quan tâm đến vấn đề nông nghiệp. Dù nền nông nghiệp Việt Nam có khởi sắc nhưng đời sống của người nông dân vẫn rất cùng cực, khó khăn. Vậy giải pháp nào để chúng ta nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, trong đó có người dân vùng nông thôn, bởi hiện có tới 60% người dân sống ở nông thôn và 40% người dân vẫn đang làm nông nghiệp?

ĐBQH Nguyễn Chiến (Hà Nội): Qua báo cáo của Chính phủ về tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong 3 năm qua, cho thấy sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và trách nhiệm của các tư lệnh ngành. Tất cả chỉ tiêu đều dự kiến đạt và vượt ở cuối nhiệm kỳ. Quá trình các tư lệnh ngành trả lời chất vấn, đa phần đã đi thẳng vào vấn đề, nhưng cũng có tư lệnh trả lời chưa đáp ứng hết sự quan tâm của cử tri.

Lần này, tại các phiên chất vấn, ĐBQH cũng sẽ trở lại những vấn đề mà các vị bộ trưởng đã trả lời, đã hứa, cam kết thực hiện, để xem kết quả đạt được đến đâu và tiến tới giải pháp căn cơ nào trong nửa nhiệm kỳ tiếp theo. Trong các buổi tiếp xúc cử tri, về cơ bản người dân vẫn quan tâm đến việc các tư lệnh ngành đã làm những gì để điều hành tốt hơn. Ở Hà Nội, cử tri đặc biệt quan tâm vấn đề ô nhiễm môi trường. Bản thân tôi trong kỳ họp lần này sẽ chất vấn các bộ trưởng về tiến trình thực hiện những lời hứa của ở các kỳ họp lần trước.

ĐBQH Mai Thị Ánh Tuyết (An Giang): Chúng tôi quan tâm nhiều vấn đề, trong đó có quản lý đất đai. Tôi muốn Bộ Tài nguyên và môi trường có nghiên cứu, giải trình trước QH về những lời hứa của Bộ trưởng trước QH, đặc biệt cần nêu những giải pháp quản lý đất công cho doanh nghiệp thuê còn nhiều bất cập, gây thất thoát lãng phí. Sắp tới, vai trò của Bộ trưởng, Bộ đã giải pháp như thế nào, mang lại kết quả gì chưa. Về phía ĐBQH, chúng tôi cũng sẽ tiếp tục giám sát vấn đề này trong thời gian tới để quản lý đất đai hiệu quả hơn.

Một vấn đề khác tôi cũng quan tâm là trong bối cảnh ngân sách nhà nước rất khó khăn, kế hoạch 2017-18 phải thoái vốn 316 doanh nghiệp Nhà nước nhưng đến nay mới được 30 doanh nghiệp. Đây là vấn đề Chính phủ rất quyết tâm nhưng tại sao chậm thì Chính phủ cũng phải báo cáo, giải trình trước cử tri và giải pháp để làm sao sắp tới thoái vốn tích cực hơn, hiệu quả hơn để có nguồn lực đầu tư trở lại nền kinh tế.

ĐBQH Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa): Những vị Bộ trưởng nào trong đợt lấy phiếu tín nhiệm vừa qua có nhiều phiếu “tín nhiệm thấp” nhất thì chắc chắn những vấn đề bức xúc ở bộ, ngành đó chắc chắn sẽ được nhiều ĐBQH đặt ra để giải quyết. Chẳng hạn ở ngành giáo dục, tôi cho rằng ĐBQH chất vấn tư lệnh ngành về những vấn đề còn tồn tại, để cả bộ trưởng, Quốc hội cũng như Chính phủ cùng nhìn nhận ra những vấn đề tồn tại, bất cập mà người dân đang bức xúc, để có giải pháp thực hiện. Chất vấn không phải ra đưa ra để nói nặng nhau hay có xung đột gì cả, mà vì sự mong mỏi của người dân. 

Tin cùng chuyên mục

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đọc thêm

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).