Xuất khẩu nông sản 2016: Rau quả ghi điểm ngoạn mục!

Rau quả gây ấn tượng mạnh trong năm 2016 nhưng liệu có giữ được “phong độ” trong những năm tiếp? (Ảnh minh họa)
Rau quả gây ấn tượng mạnh trong năm 2016 nhưng liệu có giữ được “phong độ” trong những năm tiếp? (Ảnh minh họa)
(PLO) - Mặt hàng rau quả trong năm nay được ghi nhận là điểm sáng chói lòa của ngành nông nghiệp khi giá trị kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng này lần đầu tiên vượt qua 2 sản phẩm chủ lực là gạo, cao su một cách đầy ngoạn mục.

Có thể tăng gấp 5-10 lần

Theo Bộ NN&PTNT, xuất khẩu (XK) mặt hàng rau quả tháng 11 đạt 186 triệu USD đưa tổng giá trị xuất khẩu của mặt hàng này trong 11 tháng cán mốc 2,1 tỷ USD, tăng 31% so với cùng kỳ năm 2015. Theo nhiều doanh nghiệp (DN), đây là con số ấn tượng, tuy nhiên nếu so với tiềm năng hiện có của ngành nông nghiệp thì kết quả này vẫn còn khiêm tốn. 

Quản lý một doanh nghiệp lớn trong ngành xuất khẩu rau quả, liên kết sản xuất với nông dân trải khắp nước từ Tây Bắc, miền Trung, Tây nguyên, ông Đinh Cao Khuê – Giám đốc Công ty CP Thực phẩm xuất khẩu Đồng Giao cho biết: Những năm trước đây việc XK rau quả gặp rất nhiều khó khăn do ngành rau quả ít có hỗ trợ từ Chính phủ. Thị trường XK rau quả những thời điểm đó chủ yếu là Nga và các nước Đông Âu nhưng đến thời điểm này, thị trường XK rau quả của Việt Nam đã mở rộng ra hơn rất nhiều. 

“Chúng ta hiện đang có rất nhiều cơ hội để phát triển mở rộng hơn nữa cả về thị trường tiêu thụ và sản lượng, cũng như chủng loại rau quả XK. Theo quản điểm của tôi, nếu chúng ta tập trung kiểm soát tốt được đầu vào cả về số lượng và chất lượng thì chúng ta hoàn toàn có thể XK được với số lượng gấp 5-10 lần hiện nay trong thời gian rất gần”- ông Khuê tin tưởng. 

Theo tìm hiểu của CCPL, rau quả của Việt Nam hiện đã được XK đi trên 40 quốc gia và vùng lãnh thổ. 11 tháng qua, mặt hàng rau quả đã xuất sang những thị trường lớn như: Trung Quốc (70,4%), Hàn Quốc (3,6%), Hoa Kỳ (3,4%) và Nhật Bản (3,1%). Có thể thấy, trong 10 thị trường XK chính, Trung Quốc vẫn là thị trưởng XK rau quả lớn nhất của Việt Nam. 

Ông Đào Việt Anh, Trưởng đại diện Văn phòng Xúc tiến thương mại Việt Nam tại TP. Trùng Khánh, Trung Quốc cho biết: Thị trường Trung Quốc có nhu cầu lớn đối với các sản phẩm XK mà Việt Nam có thế mạnh, trong đó có mặt hàng rau quả nhiệt đới. 

“Quảng tây và Vân Nam là địa phương nhập khẩu chủ yếu các loại hoa quả nhiệt đới của Việt Nam trong thời gian tới. Tuy nhiên, để hoa quả Việt Nam được tiêu thụ trực tiếp tại các thành phố lớn trong nội địa Trung Quốc các DN cần tăng cường quảng bá và tận dụng tốt hơn nữa hình thức bán hàng thông qua hoạt động thương mại điện tử”- ông Anh khuyến cáo đối với các nhà XK rau quả Việt Nam sang thị trường này. 

Khó giữ “phong độ” vì thiếu nguyên liệu

Trước đây trong quá trình quy hoạch, lập các trung tâm chế biến rau quả, việc quy hoạch, phát triển vùng nguyên liệu phục vụ chế biến XK thiếu ổn định dẫn đến các trung tâm chế biến hoạt động không hiệu quả do thiếu nguyên liệu. Tìm hiểu của CCPL cho thấy, tính đến thời điểm hiện tại số lượng vùng nguyên liệu rau quả trong cả nước có thể đáp ứng được cho công nghiệp chế biến tập trung chỉ đếm được trên đầu ngón tay.

 Ở miền Bắc, hiện chỉ có vùng dứa Đồng Dao và vùng dứa Lào Cai với tổng diện tích khoảng 5000 ha với sản lượng 70 ngàn tấn/ năm được coi là đáng kể để cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy chế biến. Thế nhưng, 50% sản lượng của 2 vùng dứa này được ghi nhận chỉ có thể đáp ứng khoảng 50% nhu cầu cho chế biến xuất khẩu, số còn lại phục vụ tiêu thụ tươi trong nước.  

Không chỉ dứa, vải thiều Lục Ngạn, Thanh Hà, mận Sơn La, Lai Châu cũng đang gặp tình cảnh tương tự. Sản lượng các loại hoa quả này tuy nhiều nhưng thời gian thu hoạch và chế biến lại quá ngắn (từ 1 tháng đến 1,5 tháng) không thuận lợi cho công nghiệp chế biến. Vùng quả đặc sản như cam ở Hàm Yên-Tuyên Quang, Cao Phong –Hòa Bình, Lục Ngạn- Bắc Giang sản lượng hạn chế nên hầu như cũng chỉ đủ để phục vụ nhu cầu ăn tươi trong nước. Ngoài ra, các loại rau đậu như rau chân vịt, đậu tương, đậu đỗ mà thị trường Nhật Bản có nhu cầu rất lớn thì hẩu như chỉ sản xuất được vào vụ xuân.  

Ông Khuê nói ông cảm thấy hết sức lo lắng vì sự bấp bênh của các vùng nguyên liệu hiện tại, nhất là khi phải cạnh tranh trực tiếp với “phong trào” mở khu  công nghiệp tại nhiều địa phương. Ông Khuê phân tích, để quy hoạch được một vùng sản xuất rau quả, DN mất rất nhiều thời gian, công sức nhưng nếu có một dự án công nghiệp chen vào thì đất đó rất dễ bị lấy lại để ưu tiên cho xây khu công nghiệp, nhà máy.  “Một chiếc điện thoại bán được 10 đồng thì VN chỉ được hưởng lợi 2 đồng, còn 10 đồng xuất khẩu rau quả chúng tôi đem về cho người nông dân 7 - 8 đồng. Có điều nếu phải cạnh tranh đất đai với một dự án công nghiệp thì chúng tôi thua”- ông Khuê ngán ngẩm. 

Vì thế, để ngành rau quả có điều kiện phát triển bền vững, theo DN này, làm sao để tránh tình trạng DN đã bỏ rất nhiều tiền đầu tư xây dựng nhà máy, phát triển vùng nguyên được một thời gian ổn định thì địa phương lại thay đổi quy hoạch, chuyển sang phát triển công nghiệp trên vùng nguyên liệu đã quy hoạch. 

Nhiều DN hoạt động trong lĩnh vực rau quả cũng cho rằng, Việt Nam còn rất nhiều vùng có thể quy hoạch, phát triển vùng nguyên liệu rau quả phục vụ chế biến XK và mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với các cây trồng hiện tại. 

Cụ thể vùng các tỉnh Tây Nguyên như Đắk Nông, Gia Lai có thể quy hoạch, phát triển vùng nguyên liệu chanh leo, khoai lang Nhật, ngô ngọt, ngô rau, đậu tương rau, rau chân vịt, hồ tiêu với số lượng lớn và đều là các sản phẩm thị trường thế gới đang có nhu cầu lớn. 

Các tỉnh phía Nam có các khu đất nhiễm phèn, nhiễm mặn như Gò Quao-Kiên Giang rất thích hợp để quy hoạch phát triển vùng nguyên liệu dứa. Các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc như Lào Cai, Sơn La, Lai Châu rất thích hợp để quy hoạch phát triển các vùng trồng dứa thay thế cho diện tích cây cao su đang kém hiệu quả. 

Một năm khởi sắc của các nhà sản xuất, chế biến, XK ngành hàng rau quả. Nhưng làm sao để kết quả này không phải là phong độ nhất thời… lại là câu chuyện không hề đơn giản. Để giữ vững vị trí ngành hàng mũi nhọn XK trong nhiều năm tới, ngành nông nghiệp cần có nhiều chính sách kiến tạo tốt hơn cho các nhà sản xuất, chế biến trong nước, nhất là vấn đề quy hoạch vùng nguyên liệu.  

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Quốc Doanh cũng cho rằng thời gian vừa qua, ngành rau quả gặt hái được những kết quả xuất khẩu rất ấn tượng. Dự báo cả năm 2016, kim ngạch xuất khẩu rau quả sẽ cán mức 2,5 tỉ USD, lần đầu tiên sẽ vượt qua kim ngạch xuất khẩu (XK) lúa gạo. “Trong mấy chục năm qua, chúng ta quan tâm rất nhiều đến lúa gạo mà chưa chú trọng đến rau quả. Dư địa phát triển của lĩnh vực rau quả còn lớn, cần được tập trung thúc đẩy nhiều hơn”- ông Doanh nhấn mạnh.

Đọc thêm

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.

Khởi nghiệp ngày nay: Khó khăn hay cơ hội?

Khởi nghiệp thời điểm này chứa đựng nhiều rủi ro, nhưng đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội cho người có đam mê, sáng tạo, học hỏi. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Trong thời điểm kinh tế biến động như hiện nay, câu hỏi về khởi nghiệp đã trở thành một chủ đề nóng bỏng. Và những người dũng cảm đặt chân vào thế giới kinh doanh phải đối mặt với một thách thức vô cùng lớn: Liệu đó là một cuộc đua đầy khó khăn hay cơ hội lớn đang mở ra?

Khởi nghiệp - những góc nhìn khác

Thanh niên khởi nghiệp thời ChatGPT cần nghĩ rộng ra lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. (Ảnh: N.T)
(PLVN) - “Khởi nghiệp dựa trên công nghệ mở và Việt Nam đang đứng trước bước thay đổi lịch sử. Tinh thần khởi nghiệp phải nghĩ rộng ra, lớn hơn và nhìn góc nhìn khác. Và từng góc nhìn, trong đó sẽ có góc phù hợp với từng bạn” - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhắn nhủ các bạn trẻ…

Những điều chưa biết về hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu

Thung lũng Silicon tiếp tục giữ vị trí hàng đầu trong số các hệ sinh thái khởi nghiệp năm 2023. (Ảnh: San Francisco Chronicle)
(PLVN) - Hàng thập kỷ qua, các công ty khởi nghiệp đã chứng minh được chỗ đứng trong nền kinh tế hiện đại và là một trong những giải pháp cho phát triển bền vững. Trong đó, hệ sinh thái khởi nghiệp khắp năm châu - nơi sản sinh ra những huyền thoại, những doanh nghiệp tỷ USD góp vai trò quan trọng vào thành tựu nói trên.

Tiết kiệm điện không chỉ trong Giờ Trái đất

Sân bay Nội Bài giảm bớt điện hưởng ứng chiến dịch Giờ Trái đất.
(PLVN) - Hàng loạt hoạt động đã diễn ra trong Giờ Trái đất 2024. Thông điệp được gửi đi từ các hoạt động này là tiết kiệm điện (TKĐ) thành thói quen. Nghiên cứu của Ngân hàng thế giới cho thấy, nếu Việt Nam thực hành TKĐ hiệu quả tương đương với việc xây được nhà máy điện mới với công suất 12.000 MW.