Thời gian gần đây, Công ty Văn hoá sáng tạo Trí Việt (First New) đã phải khởi kiện rất nhiều Trung tâm Anh ngữ vì vi phạm bản quyền tài liệu. Mới đây nhất một trong các đơn vị bị kiện, Trường Anh ngữ Quốc tế Úc châu đã thừa nhận sai phạm. Đây có thể được coi là một trong những "thắng lợi" đầu tiên khiến các đơn vị phát hành sách khác bắt đầu “tràn trề hy vọng"?
 |
| Sách bị vi phạm của Trí Việt |
Khi đơn vị vi phạm “quay đầu”
Tại cuộc họp báo ngày 14/6 tại TPHCM, Trí Việt đã công bố thông tin, trường Anh ngữ Quốc tế Úc châu đã thừa nhận hành vi sai trái, chấp nhận bồi thường theo yêu cầu của Trí Việt, đồng thời cam kết chấm dứt hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và công khai xin lỗi Trí Việt trên các phương tiện truyền thông đại chúng.
Buổi họp báo có cả sự hiện diện của đại diện bị đơn, ông Hồ Đăng Duy, Giám đốc điều hành Trung tâm Anh ngữ Quốc tế Úc châu.
Trình bày vấn đề, ông Duy cho biết, do số lượng học viên đông đúc, Trung tâm này đã đặt các cơ sở bên ngoài phô tô, sao chép các tài liệu Anh ngữ của Trí Việt mua đọc quyền từ Compass nhằm tiết kiệm chi phí, tăng lợi nhuận.
Một điều khiến nhiều người bất ngờ là sau khi thừa nhận hành vi sai trái, chính Trung tâm Úc châu lại “quay đầu” giúp sức Trí Việt trong việc chiến đấu với sách lậu.
Mới đây, đơn vị này đã cung cấp cho phía Trí Việt một bộ hồ sơ danh sách của các cửa hàng, doanh nghiệp phô tô, in ấn chuyên nghiệp, chuyên cung cấp tài liệu “bản sao” cho rất nhiều Trung tâm Anh ngữ, trường học tại TPHCM. Đứng đầu trong danh sách, theo thể hiện từ hóa đơn do phía Úc châu cung cấp, hai đơn vị đứng đầu bản danh sách này là cơ sở phộ tô Tòan ở Dĩ An, Bình Dương và cơ sở Kim Dung ở địa chỉ 201 Phan Đình Phùng, quận 3, TPHCM.
Còn lắm cam go?
Ông Nguyên Văn Phước chia sẻ rằng, được tin ông thắng kiện bước đầu, rất nhiều đơn vị xuất bản cũng như nhà quản lý đã gọi điện chúc mừng, và nói thật lòng là trước đó họ nghĩ công việc của ông là “đánh vào chỗ trống”.
Đại diện Sở Thông tin & Truyền thông TPHCM, bà Nguyễn Thị Loan, Phó Chánh thanh tra cũng bày tỏ niềm vui trước kết quả bước đầu của Trí Việt, và cho biết sắp tới, Sở sẽ yêu cầu Trí Việt cung cấp tòan bộ thông tin của 12 đơn vị trong danh sách “vi phạm bản quyền” mà Trí Việt đã điều tra để làm “mạnh tay” với hành vi sao chép, in ấn tài liệu lậu.
Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa là cuộc chiến sách lậu của Trí Việt từ nay đã thênh thang, cũng như các đơn vị làm sách khác có quyền “thở phào nhẹ nhõm” để thoải mái hơn trong sự nghiệp mua bản quyền, làm sách.
Cần nhớ rằng từ lúc Trí Việt phát hiện ra hàng loạt hành vi vi phạm cho đến lúc quyết định khởi kiện hai đơn vị vi phạm rõ ràng, rồi đến khi thắng kịên 1 đơn vị, đã 6 năm trôi qua, với không ít chi phí, thời gian lẫn công sức. Số tiền đền ít ỏi 380 triệu chưa chắc đã bù được chi phí ấy, nhưng phía các đối tác vẫn “eo sèo” không chấp thuận. Một điều khác cũng cần lưu ý là từ năm 2008, theo tố cáo của Trí Việt, thì các đơn vị trên đã bị Sở Văn hóa thông tin (nay là Sở Thông tin & Truyền thông) xử phạt vi phạm, nhưng trải qua sáu năm trời, mọi việc chẳng thay đổi là mấy.
Nhiều nhà xuất bản nước ngoài ngán ngại vì khi bản quyền sách họ vào Việt Nam, đường đi của quyển sách như thế nào, thương hiệu của họ trên quyển sách bị sử dụng “lậu” ra sao, ngay cả đối tác Việt Nam còn không kiểm sóat được, nói gì đến họ. Đó chính là các lý do khiến Khối liên minh quốc tế về sở hữu trí tuệ (IIPA) đã xếp Việt Nam vào một trong những quốc gia vi phạm bản quyền nhiều nhất dù không thể kiểm chứng số liệu.
Sắp tới, Trí Việt sẽ “nhắm tới” 12 Trường Anh ngữ có vi phạm, cùng lúc sẽ theo đuổi vụ kiện thương hiệu do Compass ủy quyền. Ngoài ra trong thời gian sắp tới Trí Việt cũng sẽ khởi kiện cơ sở gia công sau in Huy Thi, Hà Nội, vì việc in sách lậu, sách giả của Trí Việt với số lượng trên 10 ngàn bản đã bị cơ quan điều tra bắt quả tang hồi tháng 11/2011.
Có vẻ như Trí Việt đang quyết tâm làm đơn vị tiên phong tổng lực đánh sách lậu. Tuy nhiên, trong vụ kiện này, cũng như trong nhiều diễn biến khác về tình trạng vi phạm bản quyền trên thị trường sách, người ta vẫn tự hỏi, bóng dánh của cơ quan quản lý nơi đâu, sao mà mờ nhạt thế?
Trân Trân
