Hôm qua (8/9), phiên tòa xét xử một quan chức địa phương Philippines đầy quyền lực, người bị tình nghi cầm đầu một nhóm người gây ra vụ thảm sát 57 dân thường vô tội hồi tháng 11 năm ngoái trên đảo Mindanao, đã khai mạc tại Manila.
Andal Ampatuan Jr, khi đó là Thị trưởng thành phố Datu Unsay ở tỉnh Maguindanao, bị tình nghi là người tổ chức vụ thảm sát 57 dân thường, trong đó có khoảng 30 nhà báo. Ampatuan Jr, con trai cựu thống đốc Maguindanao Andal Ampatuan Sr – người cũng bị buộc tội – bị cáo buộc cùng với sự trợ giúp của khoảng 100 tay súng chặn giữ đoàn xe chở hàng chục người ủng hộ một ứng cử viên tổng thống là đối thủ của mình.
Toàn bộ 57 người trong đoàn xe nói trên đã bị tấn công trước khi bị ném xác xuống những hố chôn chung. Những nạn nhân vô tội này gồm nhiều thành viên nữ trong gia đình của ứng cử viên chức thống đốc Esmael Magudadatu (trong đó có vợ, chị em gái của ông này) và khoảng 30 nhà báo cùng đi với họ.
Tổng số 196 người, trong đó có 5 thành viên trong phe cánh đầy quyền lực của gia đình Ampatuan, đã bị buộc tội trong vụ thảm sát nói trên.
Khi bị triệu tập ra trước tòa án, nhân chứng đầu tiên Lakmudin Saliao, người từng là cánh tay phải của bị cáo Andal Ampatuan Jr và đã làm việc cho gia đình Ampatuan hơn 20 năm, đã kể lại rằng, 6 ngày trước khi vụ thảm sát xảy ra, phe cánh nhà Ampatuan đã tập hợp nhau lại để bàn bạc, tìm cách thức “xử lý” ứng cử viên thù địch của họ. Theo nhân chứng này, Ampatuan Jr khi đó đã nói với cha mình: “Dễ thôi, cha ạ. Chúng ta tấn công tất cả bọn họ khi họ tới đây”.
Phiên tòa xét xử Ampatuan Jr được tổ chức trong một phòng an ninh rất nghiêm ngặt tại một nhà tù ở miền Nam Manila, trong khi các nhân chứng thì phải hứng chịu những lời đe dọa. Tuy nhiên, Ampatuan Jr vẫn phủ nhận nhiều tội danh giết người chống lại mình.
Theo bà Elaine Pearson – Phó Giám đốc khu vực châu Á của Tổ chức Human Rights Watch có trụ sở tại New York, 5 người, trong đó có nhân chứng chính của vụ thảm sát, đã bị sát hại. Trong một bản thông cáo, bà cho rằng, các vụ bạo lực ở Maguindanao vẫn tiếp tục xảy ra không dừng cùng với việc bắt giữ 6 thành viên trong gia đình Ampatuan. Các cuộc điều tra nhanh chóng về các tội phạm này chủ yếu được tiến hành nhằm ngăn chặn những vụ giết người mới và tránh việc những kẻ tình nghi thông cung với nhau khi phiên tòa diễn ra, bà Pearson cho biết thêm.
Manette Salaysay, người thân của một trong số các nạn nhân vụ thảm sát, tỏ ra hài lòng về việc mở phiên tòa xét xử Ampatuan Jr, mặc dù phiên tòa này được tổ chức chậm 5 tháng. “Thật khó khăn trong việc đấu tranh chống những con quỷ này”, Salaysay nói khi ám chỉ tới gia đình Ampatuan và 16 cảnh sát bị cáo buộc tham gia vụ thảm sát kinh hoàng. Bà nói thêm: “Chúng tôi muốn thấy ánh sáng của công lý”.
Phe cánh Ampatuan đã nắm quyền ở Maguindanao trong hơn một thập kỷ vừa qua. Theo nhiều nguồn tin, cựu Tổng thống Philippines Gloria Arroyo đã từng cho phép phe cánh nhà Ampatuan có một lực lượng quân đội riêng và giao vũ khí cho họ trong khuôn khổ một chiến dịch gây tranh cãi nhằm khống chế nhóm phiến quân Hồi giáo ly khai trong khu vực, đổi lại bà nhận được sự ủng hộ chính trị.
Ở khu vực miền Nam Philippines, các vụ bạo lực giữa các phe cánh thù địch có lực lượng vũ trang riêng thường xuyên xảy ra. Đây cũng là nơi diễn ra xung đột gay gắt giữa quân đội và lực lượng ly khai Hồi giáo./.
Quang Minh (Theo AFP, BBC)
 |
| Andal Ampatuan Jr |
 |
| Andal Ampatuan Jr trở lại xà lim trong sự giám sát của cảnh sát hôm 10/2/2010 tại Manila |
